Louis Fraser
Data urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Zawód, zajęcie | |
Narodowość |
Louis Fraser (ur. 1819[1]–1820?, zm. 1883–1888?) – brytyjski przyrodnik, zoolog, kolekcjoner okazów zwierząt[2][3].
Dokładne daty urodzenia i śmierci nie są znane. Brak informacji o rodzicach i wczesnej edukacji.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Ożenił się w londyńskiej dzielnicy Marylebone 17 lutego 1844 r. z Mary Ann z domu Harrison[4]. Miał z nią 3 synów (Finlay Fraser ur. 1844 w Marylebone, Oscar Louis Fraser ur. 1849 w Marylebone, Ryno Fraser ur. 1850 w West Derby) i córkę (Malvina Fraser ur. 1846 w Marylebone)[5][6][7]. Oscar Louis Fraser (1849 – 1 listopada 1894), również był przyrodnikiem, pracował w dziale zoologii Muzeum Indii w Kalkucie na stanowisku drugiego asystenta superintendenta[8] oraz był członkiem Towarzystwa Linneuszowskiego w Londynie[2].
Przebieg pracy zawodowej
[edytuj | edytuj kod]Louis Fraser pracę zawodową zaczynał jako pomocnik biurowy i pracownik biurowy[1]. Później był asystentem kustosza, a następnie kustoszem muzeum Zoological Society of London, odpowiednio w latach 1832–1841 oraz 1842–1846. Został członkiem korespondentem Zoological Society of London w 1857 r.
Wyprawa w górę Nigru
[edytuj | edytuj kod]W latach 1841–1842 zbierał okazy w zachodniej Afryce jako oficjalny przyrodnik brytyjskiej wyprawy w górę Nigru[2][3], płynąc na pokładzie statku HMS „Wilberforce”[9]. Wielu uczestników tej wyprawy zmarło w jej trakcie wskutek gorączki[9]. Okazy przywiezione z wyprawy Fraser opisywał w 1843 r. wraz z Williamem Jardinem, m.in. Nectarinia olivacea obscurus[10].
Lata 1845–1851
[edytuj | edytuj kod]W latach 1845–1849 pracował nad dziełem Zoologia Typica[11], które początkowo miało być wydane w 20 częściach[12], ale do 1849 r. ukazało się tylko 14 części w Londynie. Pierwsze zbiorcze wydanie z 1849 r. liczyło jedynie 250 egzemplarzy, a kolorowe plansze ilustrują 46 gatunków ptaków i 28 gatunków ssaków[13].
W 1846 r. Fraser podpisał umowę z Edwardem Smith-Stanleyem, 13. hrabią Derby na wyjazd do Tunezji w celu zbierania okazów zwierząt. Wyjazd ten kosztował hrabiego ponad 420 funtów rocznie[14]. W latach 1848–1850 Fraser był opiekunem kolekcji martwych okazów zwierząt egzotycznych 13. hrabiego Derby, mieszczącej się w posiadłości rodzinnej Stanleyów w Knowsley Hall w Anglii. Do obowiązków Frasera należało m.in. opisywanie okazów oraz zapobieganie ich degradacji za pomocą środków konserwujących takich jak kamfora i terpentyna[15], w której znajdowało się 611 wypchanych i 607 niewypchanych skór zwierząt czworonożnych oraz 11 131 wypchanych i 7700 niewypchanych ptaków[15].
Zgodnie ze spisem ludności z 1851 r., żona i czwórka dzieci Louisa Frasera wraz ze służącym mieszkali pod adresem Wavertree, West Derby, Lancashire[7].
Pobyt w Dahomeju
[edytuj | edytuj kod]Od lipca 1851 do listopada 1852[16] z rekomendacji 13. hrabiego Derby Louis Fraser pełnił urząd wicekonsula w forcie brytyjskim w mieście portowym Ouidah w Dahomeju (obecnie Benin)[1][2][3][17]. Fraser zajął na tym stanowisku wakat po śmierci Johna Duncana w październiku 1849 r. Konsulat został zorganizowany w ramach wysiłków rządu brytyjskiego w zakresie powstrzymania transatlantyckiego handlu niewolnikami. Jednym z celów powołania tego konsulatu było podpisanie porozumienia z królem Gezo zabraniającego eksportu niewolników z ziem pod jego kontrolą[18]. Wybór Louisa Frasera na dyplomatę okazał się nie najlepszą decyzją, gdyż był arogancki wobec króla i mieszkańców Ouidah[18]. Po serii konfliktów z lokalnymi władzami oraz z powodu przeniesienia konsula Beecrofta z konsulatu w Lagos na Fernando Po[19], decyzją Beecrofta Fraser został przeniesiony w 1852 r. do konsulatu w Lagos[16]. Beecroft i Fraser przybyli do Lagos w listopadzie 1852 r. na pokładzie statku HMS „Penelope”, Fraser został wtedy przedstawiony królowi (tytułowanemu Oba) Akitoye. Fraser objął placówkę w grudniu 1852 r., ponieważ udał się jeszcze na Fernando Po po swoje bagaże[20]. Fraser popadł w konflikt z Akitoye[19] i Royal Navy[20]. Jego odwołanie ze stanowiska przypieczętowała tzw. sprawa Amadiego, węgierskiego kupca, który uczestniczył w handlu niewolnikami, a Fraser protestował przeciwko jego aresztowaniu w maju 1853 r.[20] Obowiązki Frasera przejął Benjamin Campbell w lipcu 1853 r. i pełnił je do swojej śmierci w kwietniu 1859 r.[21]
Wyprawa do Ekwadoru i Gwatemali
[edytuj | edytuj kod]W latach 1857–1860 Fraser uczestniczył w wyprawie do Ekwadoru i Gwatemali[2]. Fraser zbierał tam okazy roślin, bezkręgowców i kręgowców, ale koncentrował się głównie na ssakach i ptakach, które pozyskiwał dla Philipa Lutleya Sclatera z Zoological Society of London. Okazy przesyłał Fraser do Anglii partiami, w 1858 r. ukazał się artykuł Sclatera na temat ptaków zebranych przez Frasera w Ekwadorze[22]. Z kolei raporty na temat ssaków przygotowywał R.F. Tomes w latach 1858–1860 r.[23][24][25]
Louis Fraser przybył do Guayaquil 20 września 1857 r., 6 października 1857 r. przybył do Cuenca i pozostał tam do listopada 1857 r. Następnie udał się do Gualaquizy, gdzie pracował od grudnia 1857 r. do lutego 1858 r. W tym okresie przebywał również przez dwa tygodnie stycznia w Zamorze. Fraser opuścił Gualaquizę 1 marca 1858 r., pojawił się w Cuenca 5 marca 1858 r. i pozostał tam do maja, potem przeniósł się do Riobamba, gdzie zbierał okazy w czerwcu i w sierpniu 1858 r., w trakcie drogi z Quito do Pallatanga. W rejonie Pallatanga przebywał od sierpnia do grudnia 1858 r., w tym czasie wybierał się również do Chillanes. Rejon Pallatanga opuścił w połowie stycznia 1859 r., w lutym 1859 r. pracował na zboczach Chimborazo na północ od Riobamba, w drodze do Quito. Okres od marca do połowy czerwca 1859 r. spędził w okolicach Quito na zboczach Pichincha, jak i na zachodnich zboczach Andów na północny zachód od Quito. Potem podążał na południe z Quito do Babahoyo, gdzie pozostawał od 10 lipca do września 1859 r. Potem udał się do Quayanquil, gdzie z początkiem października 1859 r. statkiem udał się do Esmeraldas. Fraser pozostawał w Esmeraldas do końca grudnia 1859 r.[26]
Sklepy w Londynie
[edytuj | edytuj kod]Zgodnie ze spisem ludności z 1861 r., po powrocie z Ekwadoru i Gwatemali, mieszkał w Londynie pod adresem 28–29 Silver Street[6]. W tym okresie otworzył w Londynie dwa sklepy z egzotycznymi ptakami kolejno w Knightsbridge w rejonie The Green[27] i na Regent Street[2]. W 1864 r. z pewnością mieszkał i pracował jeszcze w Londynie, gdyż był autorem notek do The Naturalist[27] z 9 maja i 13 lipca 1864 r. W Londynie przebywał prawdopodobnie do 1866 r.
Woodward's Gardens i wyspa Vancouver
[edytuj | edytuj kod]Ostatni etap życia spędził w Ameryce Północnej. Był pracownikiem Woodward’s Gardens w San Francisco. Park ten otwarto dla publiczności 4 maja 1866 r., a zamknięto w 1890 r[28]. Miejsce to było pierwotnie częścią rezydencji właściciela hotelu w San Francisco, Roberta B. Woodwarda. Później budynek jego rezydencji zamieniono w muzeum, w którym znajdowało się ponad 4000 martwych okazów ptaków. W parku, oprócz ptaków, znajdowało się wiele egzotycznych zwierząt i gatunków roślin[29].
Fraser następnie przeniósł się na wyspę Vancouver w kanadyjskiej Kolumbii Brytyjskiej. W 1874 r. opublikowano wzmiankę, że w 1873 r. popadł w nędzę i poszukuje się pomocy dla niego w środowisku naukowym San Francisco[30]. Ostatnim znanym śladem jego działalności zawodowej jest etykieta z 3 lipca 1883 r. wężówki amerykańskiej (Anhinga anhinga) z Florydy w Muzeum Zoologicznym Uniwersytetu w Cambridge.
Louis Fraser zebrał ponad 1000 okazów ptaków. 645 zidentyfikowano w Wielkiej Brytanii, Niemczech i Stanach Zjednoczonych. W latach 1839–1866 w sumie napisał ok. 40 artykułów do Proceedings of the Zoological Society of London[1].
Korespondował z Karolem Darwinem, m.in. w 1845 wyjaśniał mu w listach morfologię gołębiaka plamistego (Zenaida galapagoensis) i innych ptaków z Galapagos[31].
Eponimy taksonomiczne
[edytuj | edytuj kod]Od nazwiska Fraser pochodzą nazwy następujących kategorii taksonomicznych zwierząt:
- rodzaj Fraseria wraz z gatunkami tego rodzaju, np. gatunek Mucharka łuskowana (Fraseria ocreata), Strickland, 1844
- gatunek Ziębełek sekretny (Crocidura poensis), ang. Fraser’s musk shrew, Fraser, 1843
- gatunek Nektarzyk oliwkowy (Deleornis fraseri), Jardine, Selby, 1843
- gatunek Wahal rudy (Stizorhina fraseri), Strickland, 1844
- gatunek Puchacz ciemnolicy (Bubo poensis), ang. Fraser’s eagle-owl, Fraser, 1853
- gatunek Moczarnik ekwadorski (Cranioleuca antisiensis), ang. Fraser's spinetail, Sclater, 1859
- gatunek Prostodziobek wielki (Oreomanes fraseri), Sclater, 1860
- gatunek Koronówka szaro-złota (Myiothlypis fraseri), Sclater 1884
- podgatunek Tityra inquisitor fraserii gatunku bekarda czarnogłowa (Tityra inquisitor), Kaup, 1852
- podgatunek Conirostrum cinereum fraseri gatunku prostodziobek szary (Conirostrum cinereum), Sclater, 1859
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Bo Beolens , Michael Watkins , Michael Grayson , The Eponym Dictionary of Birds .
- ↑ a b c d e f A.D. Bartlett , Preface to Zoologia Typica, 1888 .
- ↑ a b c Bo Beolens , Michael Watkins , Michael Grayson , The Eponym Dictionary of Mammals .
- ↑ Oxford Dictionary of National Biography [online] .
- ↑ General Register Office [online] [dostęp 2021-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-01] .
- ↑ a b The UK 1861 Census
- ↑ a b The UK 1851 Census
- ↑ Personal-Notizen, Indian Museum, Calcutta [online] .
- ↑ a b William Allen , Thomas Richard Heywood Thomson , A narrative of the expedition sent by Her Majesty's Government to the River Niger, in 1841 under the command of Captain H.D. Trotter., s. 467 .
- ↑ Christine E. Jackson , Peter Davis , Sir William Jardine. A Life in Natural History., 2001 .
- ↑ Louis Fraser , Zoologia Typica, Figures of New and Rare Mammals and Birds Described in the Proceedings or Exhibited in the Collections of the Zoological Society of London, 1849 .
- ↑ Francis J. Griffin , On the Dates of Publication and Contents of the Parts of Fraser 'Zoologia Typica', 1845–1849, 1932 .
- ↑ Fraser, Louis – Zoologia Typica [online], www.marshallrarebooks.com [dostęp 2018-05-30] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-11] (ang.).
- ↑ Clemency Thorne Fisher , National Museums and Galleries on Merseyside, 2002, s. 29 .
- ↑ a b Ann C. Colley , Wild Animal Skins in Victorian Britain: Zoos, Collections, Portraits, and Maps .
- ↑ a b Robin Law , Ouidah: The Social History of a West African Slaving Port, 1727–1892, 2004 .
- ↑ Silke Strickrodt , Afro-European Trade in the Atlantic World: The Western Slave Coast, c. 1550 – c. 1885, 2015, s. 21 .
- ↑ a b Robin Law , Dahomey and the Ending of the Transatlantic Slave Trade : The Journals and Correspondence of Vice-Consul Louis Fraser, 1851–1852, ISBN 0-19-726521-9 .
- ↑ a b William M.N. Geary , Nigeria Under British Rule, 1927 .
- ↑ a b c Robert Sydney Smith , The Lagos Consulate 1851–1861, 1979 .
- ↑ Ferry de Goey , Consuls and the Institutions of Global Capitalism, 1783–1914, 2016 .
- ↑ Philip Lutley Sclater , List of Birds collected by Mr. Louis Fraser, at Cuenca, Gualaquiza and Zamora, in the Republic of Ecuador, „Proceedings of the Zoological Society of London”, 1858 .
- ↑ R.F. Tomes , Notes on a collection of Mammalia made by Mr. Fraser at Gualaquiza, „Proceedings of the Zoological Society of London”, 1858 .
- ↑ R.F. Tomes , Notes on a Second Collection of Mammalia made by Mr. Fraser in the Republic of Ecuador, „Proceedings of the Zoological Society of London”, 1860 .
- ↑ R.F. Tomes , Notes on a third collection of Mammalia made by Mr. Fraser in the Republic of Ecuador, „Proceedings of the Zoological Society of London”, 1860 .
- ↑ Alfred L. Gardner , Proechimys semispinosus (rodentia: echimyidae): Distribution, Type, Locality, and Taxonomic History, „Proceedings of the Biological Society of Washington”, 96 (1), 1983 .
- ↑ a b The Naturalist. Journal of the West-Riding Consolidated Naturalists' Society, and Manual of Exchange in all Departments of Natural History. Volume 1, London 1865 .
- ↑ Katherine Girlich , Images of America. San Francisco Zoo, 2009 .
- ↑ Henry Williams , The Horticulturist and Journal of Rural Art and Rural Taste, Volume 27, 1872 .
- ↑ Spencer F. Baird , Annual Record of Science and Industry for 1873, 1874 .
- ↑ | Darwin Correspondence Project, „Darwin Correspondence Project” [dostęp 2018-05-29] (ang.).