Nikołaj Wawiłow

Nikołaj Wawiłow

Николай Иванович Вавилов

1933
Data i miejsce urodzenia	25 listopada 1887 Moskwa, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	26 stycznia 1943 Saratów, RFSRR, ZSRR
Zawód, zajęcie	biolog, genetyk
Narodowość	Rosjanin
Tytuł naukowy	profesor
Odznaczenia

Nikołaj Wawiłow po aresztowaniu przez NKWD 1940

Nikołaj Wawiłow ros. Николай Иванович Вавилов (ur. 13 listopada^?/25 listopada 1887 w Moskwie, zm. 26 stycznia 1943 w Saratowie) – rosyjski biolog, genetyk, który wsławił się swoimi badaniami na temat pochodzenia roślin uprawnych oraz hodowli ulepszonych odmian pszenicy, kukurydzy i innych roślin zbożowych. Odkrył m.in. zjawisko upodabniania się chwastów do roślin, wśród których rosną (tzw. mimikra Wawiłowa). Brat fizyka Siergieja Wawiłowa.

W 1923 wybrany na członka Akademii Nauk ZSRR, od 1928 akademik tejże. W latach 1933–1940 kierował Instytutem Genetyki ZSRR, który później został nazwany jego imieniem (Instytut Wawiłowa). Jego sprzeciw przeciwko teoriom antydarwinowskim i antygenetycznym Łysenki i przeciwko łysenkizmowi doprowadził do tego, że 6 sierpnia 1940 został aresztowany, a 6 lipca 1941 skazany na śmierć pod zarzutem udziału w szpiegowskiej organizacji i zwalczania łysenkizmu. Następnie wyrok zamieniono na 20 lat łagru, z tym że skierowano go nie do obozu, ale do więzienia w Saratowie. W wyniku wyczerpania warunkami śledztwa i uwięzienia, a zwłaszcza kilkudniowym trzymaniem na dworze późną jesienią w więzieniu w Saratowie oraz późniejszym umieszczeniem w celi, gdzie wszyscy więźniowie musieli stać z powodu braku miejsca, zmarł wkrótce z wyniszczenia organizmu.

Laureat Nagrody Leninowskiej z 1926.

Bibliografia

• Николай Иванович Вавилов na portalu hrono.ru (ros.)
• Akta NKWD sprawy Nikołaja Wawiłowa (ros.)