Nowozelandzka odmiana języka angielskiego
Nowozelandzka odmiana języka angielskiego (NZE, en-NZ[1]) – odmiana języka angielskiego używana głównie w Nowej Zelandii, wyróżniająca się pewnymi charakterystycznymi cechami fonetycznymi, gramatycznymi i leksykalnymi.
Wymowa
[edytuj | edytuj kod]Wymowa nowozelandzka jest, ogólnie rzecz biorąc, zbliżona do australijskiej, chociaż istnieją pewne drobne różnice. Niektóre z nich wynikają z wpływu języka maoryskiego. Typową cechą jest wznosząca się intonacja w zdaniach oznajmujących.
Gramatyka
[edytuj | edytuj kod]Odchylenia gramatyczne są niewielkie w stosunku do standardu. Najbardziej uderzające jest dość częste użycie zaimka "she" zamiast "it" np. "She'll be right" zamiast "It will be okay" lub "It is close enough to what is required".
Słownictwo
[edytuj | edytuj kod]Charakterystyczną cechą jest swobodne używanie wielu słów z języka maoryskiego, szczególnie nazw miejscowych roślin i zwierząt. Występują również słowa i wyrażenia angielskie nieznane w innych odmianach tego języka.
Przykłady[2]
[edytuj | edytuj kod]Nowozelandzki | Polski |
---|---|
banger | kiełbasa |
cracker | bardzo dobry |
footpath | chodnik |
frenchie | prezerwatywa |
gridiron | futbol amerykański |
hooray | do widzenia |
ice block | lizak |
kia ora | cześć |
kiwi | ptak kiwi |
Kiwi | Nowozelandczyk |
kiwifruit | kiwi |
nana | babcia |
nandy | dziadek |
pakeha | biały człowiek |
piss | piwo |
prang | stłuczka |
puckeroo | zepsute |
quite nice | okropny |
sarnie | sandwicz |
scarfie | student |
sparkie | elektryk |
sprog | dziecko |
sunnies | okulary przeciwsłoneczne |
yack | pogawędka |
Pisownia
[edytuj | edytuj kod]- Nowozelandzka norma konsekwentnie preferuje brytyjski sposób zapisu słów typu colour i travelled, chociaż istnieją również pewne wpływy amerykańskie np. math zamiast maths.
- W czasownikach, które w brytyjskiej angielszczyźnie mogą być zapisywane zarówno -ise jak i -ize (np. organise/organize), w Nowej Zelandii używa się wyłącznie -ise.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ ISO 639-1
- ↑ Kiwi Words & Phrases. [dostęp 2009-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-09)].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Historia odmiany nowozelandzkiej
- Nowozelandzki angielski dziś. vuw.ac.nz. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-08-21)].
- Kiwi Words & Phrases - słownictwo nowozelandzkie. chemistry.co.nz. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-09)].