Przejdź do zawartości

Oscar Pettiford

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Oscar Pettiford
Ilustracja
Oscar Pettiford (1946)
Pseudonim

„OP”

Data i miejsce urodzenia

30 września 1922
Okmulgee

Data i miejsce śmierci

8 września 1960
Kopenhaga

Instrumenty

kontrabas, wiolonczela

Gatunki

jazz (bebop)

Zawód

muzyk

Wydawnictwo

Bethlehem, ABC

Powiązania

Coleman Hawkins, Dizzy Gillespie, Thelonious Monk, Duke Ellington

Instrument
Kontrabas
Multimedia w Wikimedia Commons
Banner repertuarowy z nazwiskiem Pettiforda w nowojorskim klubie Three Deuces, 1948

Oscar Pettiford, ps. „OP” (ur. 30 września 1922 w Okmulgee, zm. 8 września 1960 w Kopenhadze)[1] – amerykański muzyk, kontrabasista i wiolonczelista jazzowy. Był pionierem stylu bebop i instrumentalnym następcą Jimmy’ego Blantona. Wraz z Charlesem Mingusem i Rayem Brownem należał do trójki najwybitniejszym basistów lat 1945–1960[2].

Oscar Pettiford: Moim powołaniem jest niesienie posłannictwa jazzu[2].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się rezerwacie indiańskim w Oklahomie[3]. Jego ojciec, Harry „Doc”, w połowie był Czirokezem, a w połowie Afroamerykaninem. Natomiast matka, nauczycielka muzyki, pochodziła z plemienia Czoktawów. Wielodzietna rodzina, zanim osiadła w Minneapolis, przez pewien czas prowadziła jako zespół muzyczny wędrowny tryb życia. „OP”, jak był nazywany, od dzieciństwa wykazywał talent muzyczny. Mając dziesięć lat tańczył i śpiewał w zespole rodzinnym[4]. Jako dwunastolatek zaczął grać na fortepianie. Dwa lata później zamienił dotychczasowy instrument na kontrabas[3]. Mimo że słynny kontrabasista Milt Hinton był pod wrażeniem jego nowatorskiego sposobu gry, w 1941 odstawił instrument i podjął stałą pracę, uważając że z muzyki się nie utrzyma[3]. Kiedy po pięciu miesiącach spotkali się ponownie, Hinton zdołał go przekonać do powrotu do grania.

W 1942 rozpoczął karierę zawodowego muzyka jazzowego w zespole saksofonisty Charlie’ego Barneta. W roku następnym zwrócił na siebie uwagę słuchaczy dzięki uczestnictwu w słynnej sesji nagraniowej Colemana Hawkinsa The Man I Love[1]. W tym czasie nagrywał również z pianistą Earlem Hinesem i saksofonistą Benem Websterem.

Na początku lat 40. w nowojorskim klubie Minton's Playhouse odbywały się jam sessions, w których grał obok m.in. trębaczy Dizzy’ego Gillespiego i Roya Eldridga, pianisty Theloniousa Monka oraz perkusistów Kenny’ego Clarke'a i Maxa Roacha[3]. Pianista Billy Taylor, wspominając występ młodego kontrabasisty, powiedział: „’OP’ miał siłę i zdolności rytmiczne, żeby robić rzeczy na tym samym poziomie, co Dizzy Gillespie i Charlie Parker”[3]. Uczestniczący w mintonowskich sesjach muzycy stworzyli nowy styl w jazzie, nazwany później „bebopem”. W 1943 wraz z Gillespiem prowadził zespół grający już nową muzykę. W 1945 wyjechał z Hawkinsem na krótko do Kalifornii. Efektem tej podróży był udział w filmie kryminalnym The Crimson Canary[5]. Pojawili się na ekranie w jednym utworze, należącym do jazzowej ścieżki dźwiękowej obrazu. Jeszcze w 1945 po powrocie na Wschodnie Wybrzeże dołączył do orkiestry Duke'a Ellingtona, z którą pracował do 1948[3]. Kolejny rok spędził w big-bandzie Woody'ego Hermana. Wtedy to podczas rehabilitacji po złamaniu ręki, noszonej jeszcze na temblaku, nie mogąc grać na kontrabasie, występował z wiolonczelą. Był pierwszym znaczącym solistą jazzowym grającym na tym instrumencie[1]. „To niesamowite, ale na wiolonczeli uzyskał takie samo brzmienie, jak na basie – orzekł kontrabasista Christian McBride – tylko nieskazitelne, czyste nuty”[3].

W następnym dziesięcioleciu prowadził głównie własne zespoły[1]. Właśnie wtedy przypadkowo odkrył młodego, wybitnie utalentowanego saksofonistę i skromnego nauczyciela muzyki z Florydy - Juliana Adderleya (późniejszego „Cannonballa”). Podczas koncertu w nowojorskim klubie Café Bohemia jeden z muzyków przekonał go, żeby pozwolił młodemu instrumentaliście wyjść na scenę i odegrać solo, co Adderley zrobił w sposób imponujący. Ponadto w latach 50. dużo nagrywał przede wszystkim jako sideman.

W 1958 wyjechał do Europy na tournée z The Carnegie Hall Jazz Band. Stary Kontynent tak mu się spodobał, że osiadł na stałe w Kopenhadze[3]. Pracował i nagrywał zarówno z muzykami europejskimi, jak i amerykańskimi mieszkającymi w Europie. Byli to m.in. Hans Koller, Attila Zoler, Duško Gojković oraz Stan Getz, Bud Powell, Kenny Clarke i Lucky Thompson[1][6].

Zmarł w Kopenhadze w wieku 37 lat. Śmierć nastąpiła wskutek obrażeń doznanych w wypadku samochodowym[6].

Dokonania

[edytuj | edytuj kod]

Najpopularniejsze utwory

[edytuj | edytuj kod]

Tricotism, Laverne Walk, Bohemia after Dark, Swingin’ till the Girls Come Home, Chance it

Wybrana dyskografia

[edytuj | edytuj kod]
Jako lider
  • 1953 The New Oscar Pettiford Sextet (Debut)
  • 1954
    • Oscar Pettiford Sextet (Vogue)
    • Oscar Pettiford (Bethlehem)
    • Basically Duke (Bethlehem)
  • 1955 Another One (Bethlehem)
  • 1956
    • Oscar Pettiford Volume 2
    • The Oscar Pettiford Orchestra in Hi-Fi (ABC/Paramount)
  • 1957
    • The Oscar Pettiford Orchestra in Hi-Fi Volume Two (ABC/Paramount)
    • Winner's Circle (Bethlehem)
  • 1960 Oscar Pettiford – First Bass (JRC Records)
  • 1986 Discoveries 1952–1957 (Savoy)
  • 2013 Oscar Pettiford – Lost Tapes – Germany 1958/1959 (Jazzhaus)
Jako sideman
  • 1944
    • Coleman Hawkins – Rainbow Mist (Delmark)
    • Earl Hines Trio/Ned Jaffe – Fats Waller Memorial
  • 1953 Miles Davis The Young Man with a Horn (Blue Note)
  • 1955
  • 1956
    • Urbie Green – East Coast Series Vol. 6 (Bethlehem)
    • Miles Davis Volume 1/Miles Davis Volume 2 (Blue Note)
    • The Unique Thelonious Monk (Riverside)
    • Thelonious Monk – Brilliant Corners (Riverside)
    • Milt Jackson – Ballads & Blues (Atlantic)
  • 1957
    • Kenny Dorham – Jazz Contrasts (OJC)
    • Coleman Hawkins – The Hawk Flies High (Riverside)
  • 1958 Sonny Rollins – Freedom Suite (Riverside)
  • 1984 Duke Ellington & Billy Strayhorn – Great Times! (Riverside)
  • 2006 Duke Ellington – Carnegie Hall Concerts December 1947 (Prestige) – 2 CD
  • 2007
    • Duke Ellington – Carnegie Hall Concerts December 1946 (Prestige) – 2 CD
    • Duke Ellington and His Orchestra 1949–1950 (Classics France)
  • 1992 Woody Herman – Keeper of the Flame – The Complete Capitol Recordings of the Four Brothers Band (Capitol Jazz)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e Oscar Pettiford. allmusic.com. [dostęp 2024-08-16]. (ang.).
  2. ↑ a b Joachim-Ernst Berendt, Od raga do rocka, wyd. PWM, 1979, s. 344, 344
  3. ↑ a b c d e f g h Oscar Pettiford – Bass Beyond Bop. npr.org. [dostęp 2024-08-16]. (ang.).
  4. ↑ Colin Larkin, The Encyclopedia of Popular Music, wyd. Oxford University Press, 2006, ISBN 978-0-19-531373-4
  5. ↑ The Crimson Canary w bazie Filmweb
  6. ↑ a b Oscar Pettiford – Live and studio recordings. cmd.pl. [dostęp 2024-08-17]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Oscar_Pettiford&oldid=75071007”