Ostropa (Gliwice)
Dzielnica Gliwic | |
Ulica Architektów, centrum Ostropy | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miasto | |
Data założenia |
1286 |
W granicach Gliwic |
27.05.1975[1] |
SIMC |
0940074 |
Populacja (2018) • liczba ludności |
|
Strefa numeracyjna |
32 |
Kod pocztowy |
44-151 |
Tablice rejestracyjne |
SG |
Położenie na mapie Gliwic | |
Strona internetowa |
Ostropa (niem. Ostroppa, Stroppendorf[3]) – dzielnica miasta Gliwice[4] od 1975 roku. W latach 1945–54 siedziba gminy Ostropa.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Niemiecki językoznawca Heinrich Adamy w swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu jako najstarszą zanotowaną nazwę miejscowości, wcześniejszą od niemieckiej wymienia Ostropa, którą tłumaczy jako "Wachtplatz" czyli po polsku "Miejsce strażnicze"[5]. Nazwa prawdopodobnie wywodzi się od wojskowego i posterunkowego charakteru miejscowości i związana jest z książęcym prawem stróży zobowiązującym lokalnych chłopów do utrzymywania małych grodów strażniczych.
Niemcy zgermanizowali nazwę na Ostroppa[5], a później Stroppendorf w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie.
Informacje ogólne
[edytuj | edytuj kod]Dzielnica jest położona w południowo-zachodniej części miasta. Od zachodu otaczają ją lasy kędzierzyńskie[6].
W Ostropie przy ulicy Ciesielskiej znajduje się remiza ochotniczej straży pożarnej.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Kalendarium:
- 24 marca 1286 - książę kozielsko-bytomski Kazimierz II lokował na prawie niemieckim wieś Roztropa.
- Około 1430 - spalenie kościoła przez husytów.
- 1557 - państwo gliwickie (w jego skład wchodziły również wsie: Knurów, Krywałd, Ostropa, Trynek i Szobiszowice otrzymał w dzierżawę Fryderyk von Zetritz (Certycz).
- 1596 - rada miejska Gliwic wykupiła od Zetritza prawa książęce nad państwem gliwickim.
- 1640 - budowa kościoła św. Jerzego.
- XVII wiek - wojna trzydziestoletnia, zburzenie przez Szwedów kościoła.
- 1711 - wojna austriacko-pruska.
- Od 1742 - w granicach Prus.
- 1807 - Ostropa otrzymała własnego proboszcza, który wprowadził wiele obrzędów, między innymi Osterriten (wielkanocnej procesji konnej).
- 1925–1927 - budowa nowego kościoła.
- 1927, 19 stycznia – część wsi włączono do Gliwic.
- 1975 - całkowite włączenie wsi w granice miasta Gliwice[6].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Kościół św. Jerzego – kościół spalony w czasie wojen husyckich, wzmiankowany w 1340 roku. Obecny kościół pochodzi z 1640 roku. W XVII wieku częściowo zburzony przez Szwedów, odbudowany w latach 1667–1668. Posiada drewnianą konstrukcję na ceglanej podmurówce oraz murowane, późnogotyckie prezbiterium i zakrystię dobudowane w 1693 roku. Polichromia i wystrój wnętrza są barokowe. Od 1926 roku kościół nie jest używany.
- Kościół Ducha Świętego - neobarokowy kościół poświęcony 25 września 1927 roku. W 1928 roku wzniesiono nowy ołtarz, wstawiono ławki, z Wrocławia sprowadzono dzwony, witraże wykonano w Ratyzbonie.
- Kapliczki - kapliczki z XIX wieku z rzeźbami św. Jan Nepomucena i św. Urbana.
- Pomnik wojenny - pomnik ku czci poległych i zaginionych w I wojnie światowej. Pomnik odrestaurowano w 1991 roku.
- Wieża ciśnień - wieża wodna z XIX/XX wieku.
Kościoły i kaplice
[edytuj | edytuj kod]Kościoły rzymskokatolickie:
Kaplice:
- Kaplica św. Jana Nepomucena
- Kaplica św. Urbana (kaplica słupowa)
- Kaplica św. Floriana (kaplica słupowa)
Edukacja
[edytuj | edytuj kod]Szkoły podstawowe:
- Szkoła Podstawowa nr 3
Transport
[edytuj | edytuj kod]Przez dzielnicę przebiega autostrada A4 i znajduje się węzeł drogowy Ostropa, łączący autostradę z drogą wojewódzką 408.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dz.U. 1975 nr 15 poz. 87
- ↑ Urząd Miejski w Gliwicach: Raport o stanie miasta Gliwice za okres 2014–30.06.2018. [dostęp 2018-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-21)]. (pol.).
- ↑ Smolorz D., Kordecki M.: Górny Śląsk. 20 historii z XX wieku. Gliwice: Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2012, s. 86-87. ISBN 978-83-60470-29-9.
- ↑ BiP Urząd Miejski w Gliwicach. [dostęp 2017-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-28)].
- ↑ a b Heinrich Adamy , Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 82, OCLC 456751858 (niem.).
- ↑ a b Małgorzata Boczyńska , Maria Irena Mileska (red.), Słownik geograficzno-krajoznawczy Polski, Wydanie I, Warszawa: Państ. Wydaw. Naukowe, 1983, s. 514, ISBN 978-83-01-03481-8 .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Ostropa - Rada Osiedlowa
- Ostropa - Opis obrzędu święcenia pól. ggn.kuria.gliwice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
- Ostropa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 694 .