Piotr Alojzy Farnese
książę Parmy | |
Okres | |
---|---|
Poprzednik |
brak |
Następca |
Ottavio Farnese |
Dane biograficzne | |
Data urodzenia | |
Data śmierci | |
Ojciec | |
Matka |
Ruffina |
Żona | |
Dzieci |
Alessandro, Ottavio, Ranuccio, Orazio, Vittoria |
Piotr Alojzy Farnese, wł. Pier Luigi Farnese (ur. w 1503 w Rzymie, zm. w 10 września 1547 w Piacenzy[1]) – włoski kondotier, książę Parmy i Piacenzy w latach 1545-1547. Syn papieża, Pawła III.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem papieża, Pawła III i jego metresy, najprawdopodobniej arystokratki o nazwisku Ruffina[2]. W młodości odwrócił się od ojca i sprzymierzył się z jego wrogami – Colonnami i Cesarstwem[2]. Służył w armii Karola V Habsburga i brał udział w Sacco di Roma w 1527 roku, a także w walkach w północnych Włoszech w latach 1528-1529[2]. Po elekcji jego ojca, Pierluigi wstąpił na służbę do Państwa Kościelnego i wkrótce potem, w sierpniu 1535 roku został wysłany z misją dyplomatyczną do swojego dawnego protegowanego – Karola V[3]. Pomimo znakomitych relacji z cesarzem, z powodu impulsywnego charakteru kondotiera, misja ta zakończyła się niepowodzeniem[3]. W następnym roku został mianowany gonfaloniere i dowódcą wojsk papieskich[1]. Ponadto, wiosną 1538, otrzymał we władanie księstwo Castro[1].
Planem Pawła III było obsadzenie swoimi krewnymi wysokich stanowisk państwowych, zatem postanowił nadać Pierluigiemu Parmę i Piacenzę[4]. Zrobił to wbrew cesarzowi, który chciał by władzę tam objął jego zięć, Ottavio Farnese, a w rzeczywistości stały się lennami Karola V[4]. Syn papieża, zobowiązał się jednak, że on i jego sukcesorzy będą płacić 9000 dukatów rocznie na rzecz Stolicy Apostolskiej i odda Państwu Kościelnemu księstwa Camerino i Nepi[4]. Papież nadał w 1545 władzę w Parmie Pierluigiemu, a Ottavio, w ramach rekompensaty, otrzymał we władanie księstwo Castro[4].
Zamiarem papieża było także przejęcie władzy w Mediolanie[5]. Doprowadziło to, w 1546 roku, do ostrego konfliktu pomiędzy Piotrem Alojzym Farnese a wicekrólem, Ferrante Gonzagą[5]. Wynikał on nie tylko z wrogości pomiędzy rodami, ale także z niebezpiecznego i autokratycznego stylu rządzenia władcy, sąsiadującej z Mediolanem, Parmy[6]. Gonzaga usiłował namówić cesarza, na wydanie zgody na siłowe usunięcie papieskiego syna, którą otrzymał jednak dopiero 31 maja 1547[6]. 10 września 1547 spiskowcy, wśród których był kondotier, Giovanni Anguissola, wdarli się do cytadeli w Piacenzy i zasztyletowali Pierluigiego. Następnie przejęli twierdzę, a zwłoki Farnese wyrzucili przez okno do rowu[6].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Jego żoną była Gerolama Orsini, z którą miał pięcioro dzieci: Alessandra, Ottavia, Ranuccia, Orazia i Vittorię[2].
Mimo posiadania rodziny, znany był z rozwiązłego trybu życia i szybko zyskał reputację "rozpustnika i sodomity". Głośnym echem odbił się jego domniemany gwałt na 24-letnim biskupie Fano Cosimo Gherim w 1537, który zmarł zaledwie kilka miesięcy po wizytacji Piotra Alojzego w Fano. Incydent ten został wykorzystany przez propagandę protestancką do ataków na papieża i jego rodzinę. Choć autentyczność tego incydentu nie jest udowodniona, homoseksualne upodobania Piotra Alojzego nie budzą wątpliwości, podobnie jak to, że były one znane jego ojcu, papieżowi Pawłowi III. W jednym z listów z 1535 papież udzielił mu reprymendy z powodu tego rodzaju praktyk, ale nie wyciągnął żadnych dalszych konsekwencji[7][8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Pier Luigi Farnese, duca di Parma e Piacenza. l'Enciclopedia Italiana. [dostęp 2013-06-23]. (wł.).
- ↑ a b c d Ludwig von Pastor: The history of the popes, from the close of the middle ages. T. XI. Londyn: Kegan Paul, Trench, Trubner, Co & Ltd., 1912, s. 17-23.
- ↑ a b Ludwig von Pastor: The history of the popes, from the close of the middle ages. T. XI. Londyn: Kegan Paul, Trench, Trubner, Co & Ltd., 1912, s. 234-238.
- ↑ a b c d Ludwig von Pastor: The history of the popes, from the close of the middle ages. T. XII. Londyn: Kegan Paul, Trench, Trubner, Co & Ltd., 1912, s. 229-232.
- ↑ a b Józef Andrzej Gierowski: Historia Włoch. Wrocław: Ossolineum, 2003, s. 201-202. ISBN 83-04-04674-1.
- ↑ a b c Ludwig von Pastor: The history of the popes, from the close of the middle ages. T. XII. Londyn: Kegan Paul, Trench, Trubner, Co & Ltd., 1912, s. 369-372.
- ↑ Ludwig von Pastor: The history of the popes, from the close of the middle ages. T. XI. Londyn: Kegan Paul, Trench, Trubner, Co & Ltd., 1912, s. 317-318.
- ↑ por. Antonella Giusti: GHERI (Ghieri, Gieri), Cosimo. Dizionario Biografico degli Italiani - Volume 53 (2000). [dostęp 2013-07-11]. (wł.).