Rodzimowierstwo
Rodzimowierstwo – system wierzeń etnicznych (zarówno minionych jak i współczesnych – w tym część rekonstrukcji – zawsze jednak nawiązujących do konkretnego systemu wierzeń etnicznych), odwołujących się zazwyczaj do tradycji przedchrześcijańskich. Zespół poglądów opartych na mitologii i wierzeniach lokalnej społeczności, w obrębie danej grupy kulturowej lub etnicznej (rodzimowierca – wyznawca wiary rodzimej, etnicznej)[1].
Terminologia
[edytuj | edytuj kod]Termin ten znaczeniowo wywodzi się po części z pejoratywnie nacechowanych przez chrześcijaństwo określeń: pogaństwo, neopogaństwo. Pojęcie powstało ze złączenia dwóch słów: „wiara” w znaczeniu zespołu zasad, na których opiera się pogląd na świat oraz „rodzima” czyli właściwa danej społeczności, regionowi – pochodząca z danego narodu, plemienia, ojczyzny, macierzy, domu, miejsca, itd.[2] We współczesnym znaczeniu do powszechnego użytku trafiło najpóźniej na przełomie XX i XXI wieku[3], pierwotnie na określenie tradycji słowiańskiej (jako pojęcie zasadniczo będące właściwe językom słowiańskim), ostatecznie również na określenie pozostałych wierzeń wywodzących się z przedchrześcijańskich tradycji etnicznych (słowiańskiej, celtyckiej, pruskiej itd.) – stąd późniejsza konieczność doprecyzowanie przymiotnikiem, np. rodzimowierstwo słowiańskie.
Europa
[edytuj | edytuj kod]W kręgach kultury germańskiej najpowszechniejszą gałęzią rodzimowierstwa jest rodzimowierstwo germańskie (w tym Ásatrú). Na obszarach gdzie przebywali Celtowie powstał neodruidyzm związany m.in. z odradzanym rytuałem kręgu Gorsedd, a także rodzimowierstwo celtyckie.
Polska
[edytuj | edytuj kod]W Polsce w okresie międzywojennym pojawiło się kilka ruchów odwołujących się do rodzimowierstwa słowiańskiego – tradycji słowiańskich sprzed chrystianizacji, np. Koło Czcicieli Światowida czy Zadruga; po transformacji ustrojowej 1989 r. zarejestrowanych zostało kilka związków wyznaniowych, m.in.:
- Rodzimy Kościół Polski,
- Rodzima Wiara,
- Zachodniosłowiański Związek Wyznaniowy „Słowiańska Wiara”,
- Związek Wyznaniowy Rodzimowierców Polskich Ród,
i wiele innych, mniej lub bardziej formalnych.
Do tradycji indoeuropejskiej w Polsce odwołuje się Klan Ausran.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Edyta J. Litwiniuk: Sekta czy religia?. 2007-03-20. [dostęp 2009-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-02)]. (pol.).
- ↑ Ratomir Wilkowski: Neopogaństwo, rodzimowierstwo i pseudorodzimowierstwo…. 2016-08-19. [dostęp 2016-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-28)]. (pol.).
- ↑ Leonard Pełka, Współczesne neopogaństwo słowiańskie (rodowody – doktryna – kult), Przegląd Religioznawczy 1999 nr 3/4, s. 115-133