Rogów Sobócki
Na mapach: 
50°55′39″N 16°45′31″E/50,927500 16,758611
50°55′39″N 16°45′31″E/50,927500 16,758611| wieś | |
 Kościół św. Jana Chrzciciela w Rogowie Sobóckim | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
155 m n.p.m. |
| Liczba ludności (III 2011) |
1021[2] |
| Strefa numeracyjna |
71 |
| Kod pocztowy |
55-050[3] |
| Tablice rejestracyjne |
DWR |
| SIMC |
0880171 |
Położenie na mapie gminy Sobótka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wrocławskiego  | |
| 50°55′39″N 16°45′31″E/50,927500 16,758611[1]
| |
| Strona internetowa | |
Rogów Sobócki (niem. Rogau-Rosenau[4]) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Sobótka, około 3 km na północ od Sobótki.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wrocławskiego.
Historyczny podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość składała się w przeszłości z dwóch części, będących odrębnymi wsiami[5]:
- Rogau (pol. Rogów), stanowiącego południową część dzisiejszej wsi, z dawnym zamkiem i kościołem katolickim pw. św. Jana Chrzciciela,
- Rosenau (brak nazwy pol.), stanowiącego północną część wsi, w którym znajdował się nieistniejący już kościół ewangelicki.
Granica połączonych dziś wsi przecina Rogów Sobócki między budynkami Kolekcji Powozów (znajdują się w dawnym Rogau) a Piekarni-Cukierni Bąkowskiego (w dawnym Rosenau). Na granicy obu dawnych wsi stoi zabytkowy pręgierz i kamienny krzyż[6].
Demografia
[edytuj | edytuj kod]
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczył 1021 mieszkańców[2]. Jest największą wsią gminy Sobótka.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Według Narodowego Instytutu Dziedzictwa do rejestru zabytków są wpisane[7]:
- kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela, wzmiankowany w 1307 roku, przebudowany na przełomie XV i XVI wieku, odbudowany po pożarze w 1647 r. i ponownie odbudowany w latach 60. XX wieku, po zniszczeniach wojennych; wnętrze barokowe (np. ołtarz), liczne epitafia z XVI i XVII wieku;
- pręgierz, z XVI w., stojący na dawnej granicy dwóch części wsi;
- zespół zamkowy z zachowanymi piwnicami zamku, pierwotnie dworu obronnego z drugiej połowy XVI w., renesansowego, na planie węgielnicy, wzniesiony prawdopodobnie dla Fryderyka von Gellhorna, przebudowany na barokowy około 1650 r. i w latach 1760–1780, rozbudowany w 1860 roku. Zniszczony w 1945 roku, rozebrany w 1972 roku, obecnie nikłe pozostałości;
- park zamkowy z XIX w.;
- oficyna z pierwszej połowy XIX w., znajduje się obok dworu;
- brama prowadząca do dworu, z 1801 roku;
- aleja dębowa prowadząca do dworu, zabytkowa;
- monolitowy krzyż z utrąconym jednym ramieniem, stojący obok pręgierza. Krzyż pochodzi prawdopodobnie ze średniowiecza[8]. Pojawiająca się hipoteza, że jest to tzw. krzyż pokutny, nie ma oparcia w bezpośrednich dowodach i oparta jest wyłącznie na nieuprawnionym założeniu, że wszystkie stare kamienne monolitowe krzyże są krzyżami pokutnymi. W rzeczywistości przyczyna fundacji nie jest znana. Podobne trzy kamienne krzyże wmurowane są w mur cmentarza przykościelnego[9];
- cmentarz ewangelicki (w dawnym Rosenau), obecnie zostało po nim jedynie kilka mogił.
Zabytki nieistniejące
[edytuj | edytuj kod]- kościół ewangelicki (w dawnym Rosenau), historyczny, z którego w 1813 r. wyruszył ochotniczy Korpus Lützowa w kierunku Lipska, przeciwko inwazji Napoleona. Obecnie po tym kościele nie został żaden ślad, a na jego miejscu stoją delikatesy „Centrum”.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 116011
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1095 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Messtischblatt 2953 Mörschelwitz [Mirosławice], 1:25000. Königl. Preuss. Landes-Aufnahme 1918.
- ↑ Pręgierz i krzyż pokutny - Rogów Sobócki (Pranger und Sühnekreutz Rogau-Rosenau), Rogów Sobócki - 1932 rok, stare zdjęcia [online], fotopolska.eu [dostęp 2020-07-26].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 235. [dostęp 2012-11-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ Kąty Wrocławskie, Sobótka i okolice. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i filmowe, 1991, s. 86, seria: Katalog zabytków sztuki w Polsce.
- ↑ Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas: Dolny Śląsk - przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977 s. 191
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona internetowa Rogowa Sobóckiego
- Rogów Sobócki na stronie Wratislaviae Amici
- Walter Gerhard, Das Historische Rogau, Breslau 1932.
