Skrzeczoń
Część miasta Bogumina | |
Kościół Matki Bożej Bolesnej | |
Państwo | |
---|---|
Kraj | |
Powiat | |
Miasto | |
W granicach Bogumina |
1974 |
Powierzchnia |
4,6 km² |
Populacja (2010) • liczba ludności |
|
• gęstość |
556,5 os./km² |
Kod pocztowy |
735 31 |
Położenie na mapie kraju morawsko-śląskiego | |
Położenie na mapie Czech | |
49°54′24″N 18°22′43″E/49,906667 18,378611 |
Skrzeczoń (czes. ⓘSkřečoň, niem. Skretschon) – część miasta Bogumina w kraju morawsko-śląskim, w powiecie Karwina w Czechach. Jest to także gmina katastralna o powierzchni 459,97 ha[1]. Liczba mieszkańców wynosi 2560[2], a adresów 819[3].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana została w łacińskim dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego), spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna ok. 1305 w szeregu wsi zobowiązanych do płacenia dziesięciny biskupstwu we Wrocławiu, w postaci item in Crezhim V) mansi[4][5][6]. Zapis ten oznaczał, że wieś posiadała 5 łanów większych. Jej powstanie wiąże się z przeprowadzaną pod koniec XIII wieku na terytorium późniejszego Górnego Śląska wielką akcją osadniczą (tzw. łanowo-czynszową). Wieś politycznie znajdowała się wówczas w granicach utworzonego w 1290 piastowskiego (polskiego) księstwa cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech, a od 1526 roku w wyniku objęcia tronu czeskiego przez Habsburgów wraz z regionem aż do 1918 roku w monarchii Habsburgów (potocznie Austrii).
W 1767 właściciel okolicznych dóbr, Mikołaj hrabia Taaffe założył tu folwark, który przekształcił się później w niewielką wieś Nowa Wieś (niem. Neudorf) podległą administracyjnie Skrzeczoniowi, nazywaną również Niklasdorf lub Nikeltaff, lub Niklastaff[7][8].
Gwałtowna industrializacja nastąpiła z początkiem XX wieku, co przyczyniło się do wzrostu liczby ludności we wsi. W latach 1911–1914 dzięki staraniom Macierzy Ziemi Cieszyńskiej w miejscowości powstała ochronka dla polskich dzieci[9]. W wyniku zbrojnego konfliktu pomiędzy Czechosłowacją a Polską i podziale Śląska Cieszyńskiego miejscowość znalazła się w granicach Czechosłowacji, zaś w 1938 została wraz z Zaolziem zajęta przez Polskę, a w II wojnie światowej przez nazistowskie Niemcy. Po wojnie przypadła Czechosłowacji. W granicach administracyjnych Bogumina znalazła się w 1974.
W Skrzeczoniu znajduje się kościół katolicki, którego budowa zaczęła się w 1913, lecz została przerwana przez wybuch I wojny światowej. Po wojnie Adolf Bertram, metropolita wrocławski podarował 250 tysięcy czechosłowacki koron na dokończenie budowy. Świątynia została poświęcona w 1924. Znajduje się tu również cmentarz z 1904.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Informace o katastrálním území Skřečoň. [dostęp 2010-09-28]. (cz.).
- ↑ Město Bohumín: Obyvatelstvo. 2010-09-28. [dostęp 2010-09-28]. (cz.).
- ↑ Adresy v České republice. 2010-09-28. [dostęp 2010-09-28]. (cz.).
- ↑ Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 296. ISBN 978-83-926929-3-5.
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (online). [w:] www.dokumentyslaska.pl [on-line]. [dostęp 2013-07-22].
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte: Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis. Breslau: Josef Max & Comp., 1889.
- ↑ Janusz Spyra: Śląsk Cieszyński w okresie 1653-1848. Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2012, s. 102. ISBN 978-83-935147-1-7.
- ↑ Robert Mrózek: Nazwy miejscowe dawnego Śląska Cieszyńskiego. Katowice: Uniwersytet Śląski w Katowicach, 1984, s. 126. ISBN 82-00-00622-2.
- ↑ Kierski 1923 ↓, s. 273-275.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Feliks Kierski: Podręczna encyklopedia pedagogiczna, hasło "Macierz Szkolna ks. cieszyńskiego". T. I. Lwów, Warszawa: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, Wydawnictwo Książnica Polska, 1923, s. 273-275.
- Czesław Gamrot. O kościele katolickim w Skrzeczoniu. „Głos Ludu”, s. 4, 2007-10-04.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Skrzeczoń, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 722 .