Stanisław Nagy
Kardynał diakon | |||
| |||
Kraj działania | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
30 września 1921 | ||
Data i miejsce śmierci |
5 czerwca 2013 | ||
Wyznanie | |||
Kościół | |||
Inkardynacja | |||
Prezbiterat |
8 lipca 1945 | ||
Nominacja biskupia |
7 października 2003 | ||
Sakra biskupia |
13 października 2003 | ||
Kreacja kardynalska |
21 października 2003 | ||
Kościół tytularny | |||
Odznaczenia | |||
Data konsekracji |
13 października 2003 |
---|---|
Miejscowość |
Kraków |
Miejsce | |
Konsekrator | |
Współkonsekratorzy |
Stanisław Kazimierz Nagy[1] (ur. 30 września 1921 w Bieruniu Starym, zm. 5 czerwca 2013 w Krakowie) – polski duchowny rzymskokatolicki, sercanin, profesor nauk teologicznych, arcybiskup, kardynał diakon od 2003.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 30 września 1921 w Bieruniu Starym[2][3]. W latach 1934–1937 był uczniem niższego seminarium duchownego sercanów w Krakowie. W 1937 wstąpił do Zgromadzenia Księży Najświętszego Serca Jezusowego. Po rocznym nowicjacie w Felsztynie złożył pierwszą profesję[4]. W czasie II wojny światowej odbył konspiracyjne studia filozoficzne i teologiczne u krakowskich reformatów[5]. Śluby zakonne złożył 22 września 1941[6]. 8 lipca 1945 w zgromadzeniu sercanów otrzymał święcenia prezbiteratu, których udzielił mu biskup pomocniczy krakowski Stanisław Rospond[7]. W 1948 uzyskał magisterium na Uniwersytecie Jagiellońskim. Studia kontynuował na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie w 1950 obronił licencjat, w 1952 doktorat (dysertacja Urząd nauczycielski w Kościele pierwotnym napisana pod kierunkiem ks. Bolesława Radomskiego[8]), a w 1968 uzyskał habilitację (rozprawa «Via notarum» we współczesnej eklezjologii apologetycznej)[5][6]. W latach 1968–1969 przebywał na stypendium naukowym na Katolickim Uniwersytecie w Leuven[5].
W latach 1947–1950 pełnił funkcję rektora Małego Seminarium Księży Sercanów w Krakowie-Płaszowie, a w latach 1952–1958 rektora Wyższego Seminarium Księży Sercanów w Tarnowie[6]. Od 1956 do 1962 był kierownikiem Studium Teologicznego Księży Sercanów w Krakowie, które powstało z jego inicjatywy[2][6]. W 1958 został zatrudniony na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie podjął wykłady z teologii fundamentalnej[2]. W 1963 został mianowany adiunktem w Katedrze Eklezjologii, a w 1972 docentem[9]. W 1979 został profesorem nadzwyczajnym, a w 1985 profesorem zwyczajnym. W latach 1972–1974 sprawował urząd prodziekana Wydziału Teologii[6]. Od 1970 był kierownikiem nowo utworzonej Sekcji Teologii Porównawczej i Ekumenicznej, a w latach 1972–1991 kierownikiem Katedry Eklezjologii Fundamentalnej[10]. Zasiadał w Radzie Naukowej Instytutu Jana Pawła II, której przewodniczył w latach 1982–2007[5]. Należał także do Senackiej Komisji Stypendialnej[2]. Ponadto od 1973 był wykładowcą Papieskiego Fakultetu Teologicznego we Wrocławiu[10], wykładał również na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie oraz w Wyższym Seminarium Księży Sercanów w Stadnikach[9][11][6].
W latach 1983–1991 był przewodniczącym Sekcji Profesorów Teologii Fundamentalnej przy Komisji Episkopatu ds. Nauki[6]. Uczestniczył w pracach Komisji Episkopatu ds. Ekumenizmu[2]. Z nominacji papieża Jana Pawła II w latach 1986–1996 był członkiem Międzynarodowej Komisji Teologicznej[12]. Ponadto w latach 1973–1974 wchodził w skład Komisji Mieszanej Katolicko-Luterańskiej, powołanej przez Sekretariat ds. Jedności Chrześcijan i Światową Federację Luterańską[6]. W latach 1985 i 1991 uczestniczył jako ekspert w synodach biskupów w Rzymie[2][12]. Był redaktorem działu ekumenicznego Encyklopedii Katolickiej, należał do kolegium redakcyjnego „Roczników Teologicznych”[10].
W latach 70. i 80. XX w. działał w krakowskim duszpasterstwie studentów medycyny i pracowników służby zdrowia[5].
28 września 2003 papież Jan Paweł II ogłosił jego nominację kardynalską[13][14]. 7 października 2003 został prekonizowany arcybiskupem tytularnym Hólaru[1]. Święcenia biskupie przyjął 13 października 2003 w katedrze na Wawelu[6]. Udzielił mu ich kardynał Franciszek Macharski, arcybiskup metropolita krakowski, z towarzyszeniem kardynała Mariana Jaworskiego, arcybiskupa metropolity lwowskiego, i arcybiskupa Józefa Kowalczyka, nuncjusza apostolskiego w Polsce[6][1]. Na swoje zawołanie biskupie wybrał słowa „In Te, Cor Iesu, speravi” (W Tobie, Serce Jezusa, swą ufność złożyłem)[15]. Na konsystorzu 21 października 2003 został kreowany kardynałem diakonem kościoła Matki Bożej ze Schodów[16][17]. 25 stycznia 2004 objął swój kościół tytularny[18]. Jako że do godności kardynała został wyniesiony po ukończeniu 80 roku życia, nie miał prawa do uczestniczenia w konklawe[19]. W związku z tym nie brał udziału ani w konklawe w 2005, ani w 2013[1].
Zmarł 5 czerwca 2013 w Krakowie[10]. 11 czerwca 2013 został pochowany obok kardynała Andrzeja Marii Deskura w krypcie sanktuarium bł. Jana Pawła II, znajdującego się na terenie Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się” w Krakowie[20].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]W 2008 prezydent RP Lech Kaczyński nadał mu Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[21].
Nadano mu honorowe obywatelstwo Bierunia (2003)[9] i powiatu bieruńsko-lędzińskiego (2006)[22]. W 2012 odebrał Złotą Odznakę za Zasługi dla Województwa Śląskiego[23].
W 2009 otrzymał tytuł doktora honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu[24]. W 2012 miało miejsce uroczyste odnowienie jego doktoratu na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (traktowane na równi z doktoratem honoris causa)[25]. W 2007 został uhonorowany medalem Za zasługi dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[26].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Stanisław Nagy. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-03-30]. (ang.).
- ↑ a b c d e f 90. urodziny Kardynała. ekai.pl (arch.), 2011-09-30. [dostęp 2018-09-23].
- ↑ P. Kucharczak, B. Gancarz, M. Kluba: Kardynał Nagy nie żyje. katowice.gosc.pl, 2013-06-05. [dostęp 2013-06-06].
- ↑ M. Pabis. Na straży wiary. „Nasz Dziennik”. Nr 130 (4669), 2013-06-06. ISSN 1429-4834. [dostęp 2013-06-06].
- ↑ a b c d e J. Sosnowska: Kardynał Stanisław Nagy odszedł do domu Pana. bialykruk.pl (arch.), 2013-06-05. [dostęp 2016-07-05].
- ↑ a b c d e f g h i j Kardynał-nominat Stanisław Nagy przyjął sakrę biskupią. ekai.pl (arch.), 2003-10-13. [dostęp 2018-09-23].
- ↑ Kraków: uroczystość 65-lecia kapłaństwa kardynała Stanisława Nagyego. ekai.pl (arch.), 2010-11-14. [dostęp 2018-09-23].
- ↑ M. Story: Ks. Profesor Bolesław Radomski. tpkamien.pl. [dostęp 2020-03-22].
- ↑ a b c A. Kondla: Ks. Kardynał Stanisław Nagy SCJ. bierun.pl (arch.), 2009-01-28. [dostęp 2013-06-07].
- ↑ a b c d Zmarł kard. Stanisław Nagy. episkopat.pl (arch.), 2013-06-05. [dostęp 2016-10-07].
- ↑ L. Dudkiewicz. „Wędrujący Profesor”. „Niedziela”. 21/2009. s. 26–27. ISSN 0208-872X. [dostęp 2013-03-30].
- ↑ a b Kard. Stanisław Nagy świętował 90. urodziny. ekai.pl (arch.), 2011-09-30. [dostęp 2018-09-23].
- ↑ Le parole del Papa alla recita dell’Angelus: Annuncio di Concistoro per la creazione di nuovi Cardinali. press.vatican.va, 2003-09-28. [dostęp 2014-02-26]. (wł.).
- ↑ Komunikat nuncjusza apostolskiego abp Kowalczyka w sprawie nominacji kardynalskiej ks. Nagy. ekai.pl (arch.), 2003-09-28. [dostęp 2018-09-23].
- ↑ Stanisław Nagy na stronie Konferencji Episkopatu Polski. episkopat.pl (arch.). [dostęp 2016-10-07].
- ↑ IX Concistoro Ordinario Pubblico per la creazione di trentuno nuovi Cardinali (di cui uno „in pectore”): assegnazione dei titoli o delle diaconie. press.vatican.va, 2003-10-21. [dostęp 2014-02-26]. (wł.).
- ↑ Papież kreował 31 nowych kardynałów. ekai.pl (arch.), 2003-10-21. [dostęp 2018-09-23].
- ↑ Kard. Nagy objął kościół tytularny w Rzymie. ekai.pl (arch.), 2004-01-25. [dostęp 2018-09-23].
- ↑ Nota biograficzna Stanisława Nagiego w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy. cardinals.fiu.edu. [dostęp 2020-06-28]. (ang.).
- ↑ Kard. Nagy spoczął w Sanktuarium bł. Jana Pawła II. ekai.pl (arch.), 2013-06-11. [dostęp 2018-09-23].
- ↑ M.P. z 2009 r. nr 25, poz. 347. [dostęp 2011-04-04].
- ↑ Honorowi Obywatele Powiatu. powiatbl.pl. [dostęp 2023-07-08].
- ↑ Obradował Sejmik. slaskie.pl (arch.), 2012-09-17. [dostęp 2018-09-23].
- ↑ 10 V 2009 r. – Kard. prof. Stanisław Nagy SCJ. jezyki.pwt.wroc.pl. [dostęp 2013-03-30].
- ↑ Lublin: odnowienie doktoratu kard. Stanisława Nagyego podczas święta patronalnego KUL. ekai.pl (arch.), 2012-06-15. [dostęp 2018-09-23].
- ↑ KUL: kard. Nagy i ks. prof. Styczeń otrzymali medale za zasługi dla KUL. ekai.pl (arch.), 2007-01-13. [dostęp 2018-09-23].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Nagy w słowniku biograficznym kardynałów Salvadora Mirandy [dostęp 2020-06-28] (ang.)
- Stanisław Nagy (arch.) na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2016-10-07].
- Stanisław Nagy [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-06-10] (ang.).
- Stanisław Nagy, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-03-30] .
- Stanisław Nagy w katalogu Biblioteki Narodowej. [dostęp 2019-08-01].
- Polscy biskupi sercańscy
- Polscy kardynałowie
- Kardynałowie z nominacji Jana Pawła II
- Polscy teolodzy katoliccy
- Wykładowcy Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu
- Wykładowcy Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie
- Wykładowcy Wydziału Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
- Wykładowcy Wyższego Seminarium Misyjnego Księży Sercanów w Stadnikach
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Odznaką Honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego
- Doktorzy honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu
- Doktorzy honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
- Absolwenci Wydziału Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II
- Absolwenci Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Ludzie urodzeni w Bieruniu
- Urodzeni w 1921
- Zmarli w 2013