Przejdź do zawartości

Szklarnia (powiat janowski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szklarnia
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

janowski

Gmina

Janów Lubelski

Liczba ludności (2021)

37[2][3]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

23-300[4]

Tablice rejestracyjne

LJA

SIMC

0794744[5]

Położenie na mapie gminy Janów Lubelski
Mapa konturowa gminy Janów Lubelski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Szklarnia”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Szklarnia”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Szklarnia”
Położenie na mapie powiatu janowskiego
Mapa konturowa powiatu janowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Szklarnia”
Ziemia50°38′39″N 22°24′08″E/50,644167 22,402222[1]

Szklarnia – wieś sołecka[6] w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie janowskim, w gminie Janów Lubelski[5][7].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnobrzeskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 53 mieszkańców[8].

Obecnie część terenów miejscowości obejmuje rezerwat "Szklarnia" gdzie prowadzona jest hodowla konika biłgorajskiego, zarządzana przez Park Krajobrazowy "Lasy Janowskie".

Znajduje się tu symboliczny grób Barbary Mączyńskiej, sanitariuszki oddziału NOW-AK "Ojca Jana", która spłonęła żywcem, uwięziona w jednym z domów.

Znajduje się tu także pole biwakowe z zadaszeniem i miejscem na ognisko oraz parking.

Szklarnia jest końcowym punktem oznakowanego szlaku rowerowego "Wyprawa do Leśnego Skarbca". Stąd można powrócić drogą asfaltową do Janowa Lubelskiego[9].

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Jadwigi Królowej w Janowie Lubelskim.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Początkowo w 1801 r. z inicjatywy władz ordynackich powstała huta szkła, zwana Nizioł. W skład osady wchodziły budynki fabryczne i mieszkania przeznaczone dla rzemieślników i czeladzi. Huta produkowała szkło zielone na butelki dla browaru w Zwierzyńcu, białe kaflowe oraz naczynia. Istniała do 1836 roku.

Po przeprowadzeniu regulacji gruntów w 1830 r., powstała osada o charakterze rolniczym. Wtedy też jednak doszło do zamknięcia huty szkła (1836 r.). W połowie XIX w. mieszkało w Szklarni 12 gospodarzy. W kwietniu 1864 r. powstańcy ostrzelali tutaj patrol kozacki.

Według spisu powszechnego z 1921 r. Szklarnia liczyła 35 domów i 182 mieszkańców.[10] Podczas akcji Sturmwind I, 13 czerwca 1944 r., partyzanci stoczyli walkę z Niemcami, których wspierało lotnictwo bombardujące wieś. W sierpniu 1946 r. oddział NSZ Wołyniaka stoczył walkę z UB i WBW.

W 1986 r. powstała w okolicach wsi ostoja konika biłgorajskiego.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 135563
  2. ↑ Wieś Szklarnia w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-10], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-10].
  4. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1256 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
  6. ↑ Jednostki pomocnicze gminy Janów Lubelski. Urząd Gminy Janów Lubelski. [dostęp 2015-05-05].
  7. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23]. 
  8. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  9. ↑ Trasy rowerowe. [dostęp 2010-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-06)].
  10. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych, t. Województwo lubelskie, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1924 [dostęp 2015-05-05].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Pawłowska-Wielgus A.: Huta szklana pod Janowem Ordynackim w pierwszej połowie XIX wieku, w: Z dziejów powiatu kraśnickiego, Lublin 1964, s. 200-205.
  • Niebelski E.: Zmierzch powstania styczniowego w Lubelskiem i na Podlasiu (1864-1872), w: Dzieje Lubelszczyzny, t. VII, Lublin 1993, str. 96.
  • Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. IV, Województwo lubelskie, Warszawa 1924, str. 37.
  • Lasy Janowskie. Park Krajobrazowy. Mapa turystyczno-krajoznawczą. Warszawa 1993, str. 6 i 19.
  • Gronczewski E.: Kalendarium walk Gwardii Ludowej i Armii Ludowej na Lubelszczyźnie (1942-1944), Lublin 1964, str. 98-100.
  • Mańkowski Z., Markiewicz J., Naumiuk J.: Kalendarium walk Batalionów Chłopskich na Lubelszczyźnie (1940-1944), Lublin 1964, str. 143.
  • Garbacz D.: Wołyniak. Legenda prawdziwa, Stalowa Wola 1996, str.129.
  • Archiwum Ordynacji Zamojskiej, sygn. 2035, 162v; 3268, 40-40v.
Gmina Janów Lubelski
Miasto
Części miasta
Wsie
Części wsi
Kolonia
Osady leśne

Herb gminy Janów Lubelski

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szklarnia_(powiat_janowski)&oldid=75085609”