cogo
cogo (język łaciński)
[edytuj]- wymowa:
- znaczenia:
czasownik
- (1.1) gromadzić, sprowadzać, zbierać, ściągać, zganiać (w jedno miejsce)[1]
- (1.2) str.br. gromadzić się, zwężać się, kurczyć się[1], zejść się, połączyć się[2]
- (1.3) zbierać (np. plony, pieniądze, podatki)[1]; zainkasować[3]
- (1.4) skracać, streszczać, ograniczać (do czegoś)[1]
- (1.5) zwoływać[1]
- (1.6) doprowadzać, przywodzić (do jakiegoś stanu)[1]
- (1.7) zmusić[3], powodować coś przez wymuszenie[1]
- odmiana:
- (1.1-7) cōgō, cōgere, coēgī, coāctum (koniugacja III)
- przykłady:
- (1.3) Olea ubi matura erit, quam primum cogi oportet.[4] → Kiedy oliwki będą dojrzałe, powinny być jak najszybciej zebrane.
- (1.7) Quod rogant, cogere possunt.[5] → Mogą zmusić do tego, o co proszą.[1]
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) legiones / naves cogere → zgromadzić legiony / okręty
- (1.2) nubes coguntur → gromadzą się chmury
- (1.4) fabulam in pauca cogere → skrócić opowieść
- (1.5) cogere senatum → zwołać senat; concilium cogere → zwołać zgromadzenie
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Hasło „cogo” w: Słownik łacińsko-polski, red. nauk. Józef Korpanty, t. 1, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 2001, ISBN 83-7195-221-X, s. 341–342.
- ↑ Słownik łacińsko-polski, opr. Kazimierz Kumaniecki, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa 1997, ISBN 8371951523.
- ↑ 3,0 3,1 Słownik polsko-łaciński, łacińsko-polski. Dictionarium latino-polonicum, polonico-latinum, pod red. Jacka Gordona, Level Trading, Czernica 2014, ISBN 978-83-61800-47-7.
- ↑ Kato Starszy, De agri cultura, 64.
- ↑ Tytus Liwiusz, Ab urbe condita, 32.
