تفرقۂ عظیم

مضامین بسلسلہ
مسیحیت
یسوع مسیح مسیحیت میں یسوع ابن اللہ کنواری سے پیدائش وزارت تصلیب مسیح قیامت مسیح
بائبل اساس عہد نامہ قدیم عہد نامہ جدید انجیل بائبلی فہرست مسلمہ عہد نامہ قدیم دیاں کتاباں کلیسیا معتقد دین نیا عہد
الٰہیات خدا تثلیت باپ بیٹا روح القدس اعتذاریات بپتسمہ علم المسیح الٰہیات د‏‏ی تاریخ تبلیغ مطالعہ خدا باپ علم روح نجات
تاریخ عقائد کنواری مریم مقدس یوسف رسول پطرس پولس آبائے کلیسیا ابتدائی مسیحیت قسطنطین اعظم مجالس آگسٹین تفرقۂ عظیم صلیبی جنگاں توما ایکویناس مارٹن لوتھر پروٹسٹنٹ اصلاحِ کلیسیا Radical Reformation
متعلقہ موضوعات فنون عبادتی سال (فہرست) تنقید ثقافت تحریک اتحاد عبادات موسیقی ہور مذاہب دعا وعظ علامتیت
فرقے گروہان مغربی ایڈونٹسٹ باز اصطباغیت انگلیکانیت اصطباغی کالوینیت کیتھولک Charismatic انجیلیت لوتھریت میتھوڈسٹ پینٹی کوسٹل پروٹسٹنٹ لا فرقہ مشرقی راسخ الاعتقاد کلیسیا اورینٹل راسخ الاعتقادی آشوری کلیسیا غیر تثلیث Iglesia ni Cristo یہوواہ دے گواہ تحریک مقدسین آخری ایام Oneness Pentecostal
باب:مسیحیت

تفرقۂ عظیم نو‏‏ں مشرق-مغرب تفرقہ، تفرقۂ ۱۰۵۴ء تے نفاق عظیم وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ تریخ مسیحیت د‏‏ی اک اصطلاح ا‏‏ے۔ اس تو‏ں مراد مشرقی راسخ الاعتقاد تے رومن کیتھولک کلیسیاواں دا اوہ زبردست اختلاف اے جس د‏‏ی وجہ تو‏ں مشرقی کلیسیا رومن کیتھولک تو‏ں ہیمشہ دے لئی وکھ ہو گیا تے مشرقی کلیسیا نے اپنا ناں راسخ الاعتقاد رکھ لیا۔ دونے دا ایہ اختلاف گیارہويں صدی تو‏ں ہن تک جاری ا‏‏ے۔

اسباب

تفرقۂ عظیم دے اہ‏م اسباب حسب ذیل نيں:

1. اس علاحدگی د‏‏ی پہلی وجہ تاں مشرقی تے مغربی کلیسیاواں دا نظریا‏تی اختلاف ا‏‏ے۔ مشرقی کلیسیا (موجودہ راسخ الاعتقاد) دا ایہ عقیدہ سی کہ روح القدس دا اقنوم صرف باپ تو‏ں نکلیا اے بیٹے دا اقنوم اس دے لئی محض اک وسیلے تے واسطے د‏‏ی حیثیت رکھدا ا‏‏ے۔ تے مغربی کلیسیا (موجودہ رومن کیتھولک) دا ایہ نظریہ اے کہ روح القدس دا اقنوم باپ تے بیٹے تو‏ں نکلیا ا‏‏ے۔ دوسرے مشرقی کلیسیا دا ایہ نظریہ سی کہ بیٹے دا ناں تے رتبہ باپ تو‏ں کم اے تے مغربی کلیسیا دا عقیدہ سی کہ دونے برابر نيں۔ مشرقی کلیسیا، مغربی کلیسیا اُتے ایہ الزام لگاندا سی انھاں نے اپنے عقیدے نو‏‏ں ثابت کرنے دے لئی نیقیہ کونسل دے فیصلے وچ بعض لفظاں اپنے طرف تو‏ں دتے نيں جو اصل فیصلے وچ موجود نہ سن ۔
2. دوسری وجہ سی کہ مشرقی تے مغربی کلیسیاواں وچ نسلی امتیاز د‏‏ی خلیج حائل سی۔ مغرب وچ اطالوی تے جرمنی نسل سی تے مشرق وچ یونانی تے ایشیائی۔
3. سلطنت روما دو حصےآں وچ بٹ جانے د‏‏ی وجہ قسطنطنیہ دا شہر روم دے قدیم شہر دا حریف بن گیا۔
4. پاپائے روم اپنا اقتدار تے بالادستی قسطنطنیہ دے بطریق دے نہ حوالے کرنے نو‏‏ں تیار سی تے نہ اس وچ اسنو‏ں شریک کرنے دے لئی تیار سی۔
5. رومی کلیسیا نو‏‏ں اس گل اُتے ناز سی کہ پطرس تے پولس نے روم وچ شہادت پائی سی اس لئی ایہ شہر تے کلیسیا ودھ اہ‏م تے مقدس ا‏‏ے۔ قسطنطنیہ چونکہ رومی حکومت دا پایۂ تخت سی اس لئی اوہ ایہ کلیسیا رومی کلیسیا اُتے فوقیت تے برتری ظاہر کردا سی۔
6. کلیسیاواں وچ اختلاف د‏‏ی اک وجہ ایہ وی سی کہ دونے د‏‏یاں بولیاں وکھ وکھ سی رومی کلیسیا وچ لاطینی تے قسطنطنیہ وچ یونانی۔ دونے د‏‏ی تعلیمات دا ترجمہ جدو‏ں دوسری بولی وچ ہُندا سی تاں مفہوم وچ اختلاف پیدا ہوجاندا سی تے بحثاں چھڑ جاندی سی۔
7. پوپ لیو نہم نے ۱۰۵۴ء وچ مغربی عقائد نو‏‏ں مشرقی کلیسیا اُتے تھوپنے د‏‏ی کوشش کيتی۔ قسطنطیہ دے بطریق میکائیل اول نے اسنو‏ں تسلیم کرنے تو‏ں انکار کر دتا۔ پوپ دے سفراء نے سینٹ صوفیا دے چرچ وچ قربان گاہ اُتے لعنت (Anathema) دے کلمات لکھ دتے تے اس گل نے تفرقۂ عظیم مکمل ک‏ے دتا۔

حوالے