معاہدہ ادرنہ
جنگ نوارینو چ کامیابی تے یونان دی سلطنت عثمانیہ توں آزادی دے مگروں روسی سلطنت نے قسطنطنیہ (استمبول) تے مل مارن دی خاہش نوں عملی جامہ پوان دا متا پکائیا تے اس مقصد لئی سلطنت عثمانیہ تے چڑھائی کر دتی ۔ روسی فوجاں مالدوویا تے ولاچیا (افلاق) تے مل ماردیاں ہوئیاں اگے ودھدیاں رہئیاں تے آخرکار ادرنہ تک اپڑ گئیاں تے مجبور ہوکے عثمانی سلطان محمود ثانی نوں صلح کرنی پئی تے روس تے سلطنت عثمانیہ دے وچکار اوس ویلے حہڑا معاہدہ طے ہوئیا اسنوں معاہدہ ادرنہ آکھئیا جاندا اے ۔
ایہ معاہدہ 14 ستمبر 1829ء چ طے پایا ۔
شرطاں
[سودھو]اس معاہدے دی رو نال ۔۔
1۔ روسیاں نے یورپی ترکی دے سارے مل مارے علاقے سلطنت عثمانیہ نوں واپس پرتا دتے ۔
2۔ دریائے ڈینیوب تے مالدوویا دا اک حصہ روسی سلطنت چ شامل کر لئیا گئیا ۔
3۔ روس ایشیا چ کجھ قلعاں دے علاوہ بقیہ مل مارے علاقےآں توں دستبردار ہوگئیا ۔
4۔ ولاچیا تے مالدووا دے امیراں دا انتخاب تاحیات ہونا قرار پائیا ۔
5۔ ولاچیا (افلاق) تے مالدوویا چ ترک افسراں دی مداخلت تے کسے وی مسلمان نوں رہائش رکھن دا حق ترکاں نوں نئیں دتا گئیا ۔
6۔ ایتھوں دے رہن آلے مسلماناں نوں جائداداں ویچن دی مہلت دتی گئی ۔
7۔ سلطنت عثمانیہ دی فرمانروائی صرف ناں دی رکھی گئی تے سالانہ خراج مقرر ہوئیا جہڑا 2 سال لئی معاف قرار دتا گئیا ۔
8۔ سرویا (سربیا) لئی وی ایہوجہی آزادی دا اعلان ہوئیا تے اس دے معاملے چ پچھلے معاہدے دے مطابق فوری عملدرآمد شروع کرنا قرار پائیا ۔
9۔ بحیرہ اسود ، باسفورس تے درہ دانیال روس دے تجارتی جہازاں لئی کھول دتے جانہہ گئے ۔
10۔ جنگ دے دوران روس نوں پہنچن آلے تجارتی نقصان نوں تلافی بطور تاوان دس سالانہ قسطاں چ ادا کرنا مقرر ہوئیا تے ساریآں قسطاں وصولن تک روس دیاں فوجاں ولاچیا تے مالڈوویا تے قابض رہن گئیاں ۔
11۔ صلح دے اس معاہدے دی سب توں بنیادی گل یونان دی آزادی سی تے اس دی رو نال سلطنت عثمانیہ نے لندن چ طے ہون معاہدے دیاں شرطاں نوں وی تسلیم کیتا ۔
12۔ کجھ مہینے مگروں سلطنت عثمانیہ نے یونان دی خودمختاری نوں من لئیا تے اس حدود بندی نوں وی من لئیا جہڑی یورپی طاقتاں ولوں کیتی گئی سی ۔
معاہدہ ادرنہ چ یونان خودمختار ہوئیا تے سربیا نوں نیم آزادی ملی پر یونان دے نت دے جھگڑیاں پاروں یورپ نوں فیر مداخلت کرنی پئی ، جدوں کہ مصر دے والی تے مصر چ آل محمد علی ٹبر دی نیہہ رکھن آلے محمد علی پاشا نے وی سلطنت دی اطاعت توں مونہہ موڑ لئیا سی تے برطانیہ نے وی اسنال اپنا رویہ بدلئیا ۔ یونان دا مسئلہ 1832ء چ لندن کانفرنس چ مسقل طور تے حل ہوگئیا جتھے یونان دی آزادی نوں برقرار رکھئیا گئیا ۔
