Prijeđi na sadržaj

1777

Izvor: Wikipedija
Ovo je članak o godini 1777.
Milenijum: 2. milenijum
Vjekovi: 17. vijek18. vijek19. vijek
Decenija: 1740-e  1750-e  1760-e  – 1770-e –  1780-e  1790-e  1800-e
Godine: 1774 1775 177617771778 1779 1780
Burgoyneov pohod i bitke kod Saratoge.
1777. po kalendarima
Gregorijanski 1777. (MDCCLXXVII)
Ab urbe condita 2530.
Islamski 1190–1191.
Iranski 1155–1156.
Hebrejski 5537–5538.
Bizantski 7285–7286.
Koptski 1493–1494.
Hindu kalendari
Vikram Samvat 1832–1833.
Shaka Samvat 1699–1700.
Kali Yuga 4878–4879.
Kineski
Kontinualno 4413–4414.
60 godina Yin Vatra P(ij)etao
(od kineske Ng.)
Holocenski kalendar 11777.
p  r  u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1777 (MDCCLXXVII) bila je redovna godina koja počinje u utorak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u nedjelju po julijanskom kalendaru.

Događaji

[uredi | uredi kod]

Januar/Siječanj

[uredi | uredi kod]
  • 2. 1. - Habsburški dvor je izdao novi Regulament za Srbe: sličan je onom iz 1770, zabranjeni su neki nezdravi običaji pri pogrebu što je razdražilo narod. Uz reforme u starom kalendaru i popravke u katihizmu, dolazi do velikog nezadovoljstva u narodu protiv Regulamenta i crkvene hijerarhije, osumnjičene za uniju - u Novom Sadu i Vršcu su napadnute vladike. Dvor ukida Ilirsku dvorsku delegaciju (2. decembra). Srpski crkveni i prosvetni poslovi su stavljeni pod nadzor države.[1][2]
  • 3. 1. - Američki rat za nezavisnost: Bitka kod Princetona u kojoj Kontinentalna vojska pod Georgeom Washingtonom nanosi poraz britanskim trupama - poticaj moralu. Sljedećih par mjeseci u New Jerseyu se vodi tzv. Rat za krmivo, niz čarki u kome se ono želi uskratiti Britancima i hesenskim vojnicima.
  • 12. 1. - Franjevac Junípero Serra osnovao osmu misiju u Kaliforniji, na zemlji Tamyena, Santa Clara de Asís, oko koje nastaje grad Santa Clara.
  • 15. 1. - Zastava Republike Vermont Predstavnici stanovništva današnjeg Vermonta proglašavaju nezavisnost od provincije New York, odnosno Vermontsku Republiku (dio SAD od 1791).
  • januar/februar - Počela je gradnja manastira Savina[3] kod Herceg Novog (do 1799).

Februar/Veljača

[uredi | uredi kod]
  • 6. 2. - Spajanjem četiri ranije knjižnice, Marija Terezija osniva Carsku i kraljevsku sveučilišnu knjižnicu u Pragu - danas Narodna knjižnica Češke Republike.
  • 18. 2. - Španjolsko-portugalski rat: španjolska flota sa vojskom, na čelu sa vicekraljem Rio de la Plate Pedro Antonio de Cevallosom, stigla je u Južnu Ameriku, pet dana kasnije zauzimaju otok Santa Catarina.
  • 24. 2. - Umro je portugalski kralj José I, nasleđuje ga kći Maria I sa suprugom, i stricem, Pedrom III (do 1816 odn. 1786). Glavni ministar markiz Pombal je smenjen 4. 3., naređeno je da ne sme biti bliže od 20 milja od kraljice.

Mart/Ožujak

[uredi | uredi kod]

April/Travanj

[uredi | uredi kod]

Maj/Svibanj

[uredi | uredi kod]

Jun/Juni/Lipanj

[uredi | uredi kod]
"Zastava Betsy Ross"
  • 14. 6. - Kontinentalni kongres je usvojio prvi zakon o zastavi SAD - u opštim crtama, tako da ima dosta varijacija, kasnije se predstavljala kao "zastava Betsy Ross" sa petokrakama u krug.
  • 14. 6. - Britanski general John Burgoyne je krenuo u pohod iz grada Kvebeka: cilj je da dolinom Champlain i reke Hudson stigne do Albanyja. Sadejstvuje mu Barry St. Leger, koji kreće 26-tog, a cilj je osvajanje Fort Stanwixa, u dan. Rome, New York.
  • 17. 6. - Papinom bulom Charitas illa osnovana je Križevačka biskupija za grkokatolike, umjesto Marčanske biskupije.[4] Biskup ostaje Vasilije/Bazilije Božičković (do 1785).
  • 21. 6. - Izlazi drugo izdanje Encyclopædije Britannice - deset tomova do 1784.

Jul/Juli/Srpanj

[uredi | uredi kod]
  • 6. 7. - "Opsada" Fort Ticonderoge: britanski general John Burgoyne je skoro bez borbe potisnuo Amerikance iz tvrđave kod južnog kraja jezera Champlain.
  • 8. 7. - Usvojen je ustav Vermonta, zabranjeno je ropstvo.

Avgust/August/Kolovoz

[uredi | uredi kod]
  • 6. 8. - Bitka kod Oriskanyja u New Yorku: pobeda lojalista nad patriotama koji su pokušali deblokirati Fort Stanwix; na obe strane su se borili i Indijanci.
  • 22. 8. - Opsada Fort Stanwixa: Britanci odlaze, pošto su mislili da Benedict Arnold prilazi s mnogo većim snagama.

Septembar/Rujan

[uredi | uredi kod]

Oktobar/Listopad

[uredi | uredi kod]
  • 1. 10. - Prvi ugovor iz San Ildefonsa, o graničnom sporu Španije i Portugala u regionu Rio de la Plate: Španjolci zadržavaju Coloniju del Sacramento i vraćaju otok Santa Catarina. Oblast Misiones Orientales je vraćena Španjolskoj (ali portugalska od 1801).
  • 4. 10. - Bitka kod Germantowna u Pennsylvaniji: Howe je odbio Washingtonov napad, ali američka hrabrost impresionira Evropljane.
  • 6. 10. - Britanski general Henry Clinton iz grada New Yorka zauzima tvrđave Clinton i Montgomery blizu West Pointa, 16-tog stiže do Clermonta - diverzijom pokušava pomoći Burgoynu.
  • 7. 10. - Druga Bitka kod Saratoge, kod Bemis Heights, američka je pobeda.
"Predaja generala Burgoynea" (Trumbull, 1821)
  • 17. 10. - Američki građanski rat: Deset dana nakon što je poražen u kod Saratoge, britanski general John Burgoyne kapitulira pred trupama Kontinentalne vojske gen. Gatesa kod dan. Schuylervillea, a što je dotada najveća pobjeda američkih pobunjenika u ratu.
    • Francuska nakon ovoga odlučuje ući u rat na strani Amerikanaca - ugovor je sklopljen sledećeg februara.
    • "Conwayeva kabala": grupa američkih komandanata ogovara u pismima Washingtona, misle da bi Horatio Gates bio bolji.

Novembar/Studeni

[uredi | uredi kod]

Decembar/Prosinac

[uredi | uredi kod]
  • 2. 12. - Marija Terezija ukida Ilirsku dvorsku deputaciju, koja se bavila srpskim poslovima, njene poslove preuzima Ugarska dvorska kancelarija.[7]
  • 15. 12. - Karlovac je izuzet iz krajiškog teritorija (dobio je građansku upravu, a povelju o slobodnom kraljevskom gradu dobija 1781[8]).[9]
  • krajem godine - Kroz Beč prolazi crnogorska delegacija na čelu sa guvernadurom Jovanom Radonjićem koja putuje u Rusiju, radi pomoći i zaštite. U Beču ih je primio grof kancelar Vencel fon Kaunic, u Rusiji će biti primljeni hladno, sledećih par decenija crnogorski glavari se više okreću Austriji.[10][11]
  • 19. 12. - Washington i Kontinentalna vojska su u zimovniku u Valley Forge, 30-tak km severozapadno od Filadelfije - do juna. Vojnici su u početku goli, bosi, gladni, izloženi bolestima.
  • 20. 12. - Marokanski sultan izjavljuje da američki brodovi, uz one drugih zemalja, mogu dolaziti u njegove luke - formalno priznanje i ugovor o prijateljstvu sklopljen 1786.
  • 24. 12. - James Cook otkrio Božićni otok, dan. Kiritimati (Kirismas) u Kiribatima.
  • 30. 12. - Bavarski elektor Maximilian III Joseph je umro bez naslednika - to je kraj mlađe loze Wittelsbacha, nastale Pavijskim ugovorom 1329. Nasleđuje ga pripadnik starije loze, palatinatski elektor Karl Theodor (do 1799). Dolazi do Rata za bavarsko nasleđe 1778-79.

Kroz godinu

[uredi | uredi kod]
  • Ratio Educationis - uredba Marije Terezije o obrazovanju u ugarskom delu monarhije: osnovne škole pod nadzorom državnih organa, "glavni zadatak je da prošire znanje njemačkog jezika", što postavlja pedagoški problem nastave na narodnom jeziku.[12] Narodni jezik je nastavni u nižim razredima gimnazija.[13]
  • Komorska vlast u Sremu je zamenjena spahijskom, sa tri spahiluka - onaj u Šidu s Berkasovom je dat križevačkom unijatskom biskupu sa namerom širenja unije.[15]
  • Seljački pokret u Vranjevu kod Kikinde, povodom upotrebe zemlje koja se daje u zakup.[16] Takođe i u Bašaidu.[17]
  • Bela Crkva je dobila status vojnog komuniteta.[18]
  • Pobuna muslimana u Ostrožačkoj kapetaniji, u Cazinu, zbog plaća i novog poreza "ješil akče".[19]
  • Habsburški oficiri vrše prva ispitivanja susednih zemalja: puk. Magdeburg u Vlaškoj, Bugarskoj i Trakiji, a potpuk. Ženejn u Srbiji od Oršave od ušća Timoka - u drugom putovanju opisuje i Beograd.[20]
  • Sultanov ferman preti bosanskom beglerbegu i alajbegovima smrtnom kaznom ako ne izvrše novu raspodelu timara zaslužnim ljudima - bez vesti o posledicama.[21]
  • 1777-79 - Iz Bosne, mahom zapadne, iseljava se oko 1.000 lica, ne računajući katolike popa Vinka Čubelića.[22]
  • 1777-79 - Abdil-aga Šabanderoglu iz Dojrana, najmoćniji feudalac južne Makedonije, u sukobu je sa petričkim, demir-hisarskim i melničkim feudalcima, čije je zemlje uzeo, dok ga centralna vlast nije likvidirala.[23]
  • Bivši jezuitski misionar Ignacije Szentmartony je pušten iz zatvora nakon 17 godina, zalaganjem Marije Terezije.
  • Grofovija Oldenburg je postala vojvodstvo.
  • Crkve: župna crkva sv. Marina u Belom Manastiru, sv. Trojstva u Punatu, sv. Antuna Padovanskog u Starom Petrovom Selu
  • Kongsi republika: hakka kineski rudari na zapadnom Borneu su se pobunili, osnivaju Lanfanšku republiku, koja traje do 1884.

Rođenja

[uredi | uredi kod]

Smrti

[uredi | uredi kod]
Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1777.

Reference

[uredi | uredi kod]
  1. Historija n. J. II, 1186-7
  2. Istorija s. n. IV-1, 263
  3. Manastir Savina, velika vrkva Uspenja Bogorodice. rastko.rs
  4. Povijest eparhije. krizevacka-eparhija.com
  5. Historija n. J. II,
  6. Historija n. J. II, 1096
  7. Istorija s. n. IV-1, 282
  8. Arhivsko gradivo. da-ka.hr
  9. Historija n. J. II, 1100
  10. Historija n. J. II, 1275
  11. Istorija s. n. IV-1, 521
  12. Historija n. J. II, 875
  13. Historija n. J. II, 1093
  14. Historija n. J. II, 1191
  15. Istorija s. n. IV-1, 210
  16. Historija n. J. II, 1167
  17. Historija n. J. II, 1173
  18. Historija n. J. II, 1168
  19. Historija n. J. II, 1329
  20. Istorija s. n. IV-1, 356
  21. Istorija s. n. IV-1, 453-4
  22. Istorija s. n. IV-1, 354
  23. Historija n. J. II, 1307-8
Literatura
  • Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
  • Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1)