373. legionarska divizija
373. hrvatska legionarska divizija Vermahta (zvana "Tigar") formirana je tokom poslednjih meseci 1942. na poligonu Delershajm u Nemačkoj od nemačkih oficira, podoficira i vojnika specijalističkih struka, i hrvatskih regruta. Nakon formalnog proglašenja, 25. januara 1943, prebačena je na teritoriju NDH, gde je učestvovala u operacijama protiv NOVJ.
Od avgusta 1943, divizija je u sastavu 15. brdskog korpusa Druge oklopne armije, u dolinama Une, Sane i Vrbasa, između Save i Dinare. Zajedno sa potčinjenim ustaškim i domobranskim snagama, vodila je brojne operacije protiv snaga Petog, uz povremeno sadejstvo u operacijama protiv Četvrtog i Osmog korpusa NOVJ.
Tokom operacije Reselšprung 1944. ojačana borbena grupa 383. puka 373. divizije imala je ključni zadatak da u najkraćem roku prodre iz Srba u Drvar i deblokira desantne SS jedinice u Drvaru.
U periodu 20. jun - 4. jul 1944. godine divizija je imala vrlo dobru saradnju sa četnicima:
„373. pješadijska divizija: Saradnja sa četnicima vrlo dobra (1. lički korpus sa sjedištem u Gračacu). [...] Oni su jedini stvarno korisni saborci. Jedino od njih dolaze korisna obavještenja o neprijatelju [...]. Jedan četnički komandat [s kojim sam razgovarao] odaje utisak potpuno pouzdanog saborca, koji je i neprijateljski nastrojen prema Englezima. [...] Četnici su vrlo častoljubivi i drago im je kada Nijemci primjete njihove podvige. [...] [Najbolja taktika protiv partizana sastoji se u upotrebi specijalnih jedinica] i kombinovanju četnika u jedinice snage jednog bataljona sa jednim njemačkim vodom sa radio stanicom i, po mogućnosti, teškim oružjem.“ [2]
383. puk razbijen je i znatnim delom uništen tokom Kninske operacije. Divizija je potom popunjena i sređena. Divizija je poražena i uništena tokom Ličko-primorske i Karlovačke operacije između 20. marta i 4. maja 1945.
Hrvati u sastavu Wehrmachta 1. 7. 1943.: 24000 u hrvatskoj SS-diviziji, 20000 u redarstvu (žandarmeriji), 27000 u legionarskoj diviziji u Stockerauu, 3000 u zrakoplovstvu, 1000 u ratnoj mornarici, svega 75000.[3] U oružanim snagama NDH osam lovačkih i gorskih brigada, svega 68000 ljudi: Poglavnikov tjelesni sdrug i Ustaška vojnica 22000, brze postrojbe 4000, zrakoplovstvo 9000, postrojbe za osiguranje željeznica 24000, oružništvo 12000. Povrh toga, postoje i odredi rezervista koji postupno imaju prerasti u pukove za osiguranje. U talijanskim oružanim snagama 6000 ljudi.
- ↑ NARA WashDC, RG 242, Microcopy T-315, roll 2171, frame 121
- ↑ NAW, T-311, Roll 195, 000770-86: Izvještaj kapetana Merrem-a o putu po Srbiji, Bosni i Hercegovini i Hrvatskoj u periodu 20. juni- 4. juli 1944 sa osvrtom na radom i organizaciju njemačkih obavještajnih službi (5. juli 1944).
- ↑ Bogdan Krizman, NDH između Hitlera i Mussolinija, ČGP Delo, Ljubljana, 1983., str. 586.
- Franz Schraml: KRIEGSSCHAUPLATZ KROATIEN, Kurt Vowinckel Verlag, Neckargemünd 1962
