Miloševac (Velika Plana)
Za ostale upotrebe, v. Miloševac.| Miloševac | |
|---|---|
|
| |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Srbija
|
| Upravni okrug | Podunavski |
| Opština | Velika Plana |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo (2022) | 3426 |
| Geografija | |
| Koordinate | 44°26′02″N 21°06′22″E / 44.433833°N 21.106°E |
| Nadmorska visina | 80 m |
  Miloševac Miloševac (Srbije) | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski kod | 11318 |
| Pozivni broj | 026 |
| Registarska oznaka | VP |
Koordinate: 44° 26′ 02" SGŠ, 21° 06′ 22" IGD
Miloševac je selo u Srbiji na 44°26' severne geografske širine i 21°06' istočne geografske dužine. Nalazi se u Podunavskom okrugu i pripada Opštini Velika Plana. Udaljeno je oko 15 kilometara od Smederevske Palanke i isto toliko od Velike Plane. Centar sela je tri kilometra udaljen od Velike Morave i nalazi se na levoj obali ove reke. Zbog blizine najvećoj srpskoj reci selo nosi nadimak Skela na Moravi.
Prema popisu iz 2002. bilo je 3426 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 4131 stanovnika).
Miloševac se nalazi u Donjem Pomoravlju, koje se još naziva i Smederevsko Pomoravlje. Donje Pomoravlje se prostire od ušća Jasenice u Veliku Moravu na jugu do ušća Morave u Dunav na severu. Južno od Miloševca na 15-tak kilometara nalazi se Velika Plana, jugozapadno na takođe 15 kilometara Smederevska Palanka i severno na 30-35 kilometara nalaze se Smederevo i Požarevac. Istočno od Miloševca teče reka Velika Morava pravcem jug-sever.
Od Velike Plane do Smedereva sa razmakom oko 2-3 kilometara izgrađena su sledeća sela: Veliko Orašje, Krnjevo, Trnovče, Miloševac, Lozovik, Saraorci, Lugavčina, Osipaonica, Skobalj, Mala Krsna, Vranovo i Radinac. Sva ova sela imaju do pet hiljada stanovnika i leže na takozvanom Carigradskom drumu (Beograd - Niš - Carigrad). To je tip grupisanih, ušoranih drumskih sela. Zapadno od Miloševca pravcem sever-jug prostire se tzv. brdska greda kao ogranak (podnožje) Šumadijskih planina, a istočno, preko Morave, se prostire brdska greda pravcem sever-jug od Svilajnca do Požarevca kao podnožje (ogranak) Homoljskih planina.
Dužina Donjeg Pomoravlja od Velike Plane do Smedereva iznosi oko 50, a širina od Velike Morave do šumadijske brdske grede u proseku oko 10 kilometara. Širina se povećava u prvcu severa, ka Smederevu. Miloševac leži na polovini te širine Pomoravlja (3-4 kilometara do Velike Morave, 3-4 kilometara do brda). Na zapadu od Miloševca nalazi se Carigradski drum (Velika Plana - Smederevo), železnička pruga (Velika Plana - Mala Krsna) i auto-put (Niš - Beograd). Miloševac je od Beograda udaljen oko 80, od Niša 180, i od Kragujevca 70 kilometara.
Atar sela Miloševac se na severu graniči sa Lozovikom, na zapadu sa Golobokom i Krnjevom, sa južne strane su Trnovče i Veliko Orašje, dok se preko Morave nalazi Opština Žabari.
Klima Miloševca pripada prelazu iz kontinentalne u umereno kontinentalnu, što znači da se poznaju i sva četiri godišnja doba. Tokom zime, a neretko i u jesen, česta pojava je izrazito jak jugoistočni vetar košava, koji duva u predelu Podunavlja i Pomoravlja iz pravca Karpata. Dužina trajanja košave je uglavnom tri do sedam dana. Zimske temperature se najčešće kreću između -5°C i +2°C. Sa druge strane leta su veoma topla i živa u termometru neretko ide i preko četrdeset stepeni celzijusa.
Prema popisu iz 2002. godine u naselju Miloševac živi 2592 punoletna stanovnika. Ovom broju stanovnika treba dodati i 270 dece smeštene kod porodica u organizaciji Centra za porodični smeštaj dece Rada Đulić Mladenović-Crna, koja su stanovnici Miloševca od svoje prve do dvadesete godine, odnosno do završetka zanata ili škole kada odlaze u svoje opštine na zaposlenje, ili ostaju u Miloševcu. Prosečna starost stanovništva iznosi 39,5 godina (38,0 kod muškaraca i 41,1 kod žena). U naselju ima 1004 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,41. U poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
Postoji 128 prezimena u Miloševcu. Velika većina žitelja Miloševca su Srbi, pravoslavne hrišćanske veroispovesti.
Dosta Miloševčana koji su tokom svog radnog veka stanovnici Smederevske Palanke, Velike Plane, Smedereva, Požarevca, Kragujevca, Beograda i šire posle penzionisanja se trajno vraćaju i ponovo postaju stanovnici Miloševca.
Zanimanja Miloševčana pokazuju šarolikost od poljoprivrednika do akademika i generala, uključujući i sve vrste zanata.
U Miloševcu postoje fudbalski i šah-klub, kao i bioskop, biblioteka (školska, mesna i biblioteka Centra).
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Etnički sastav prema popisu iz 2002. | ||||
|---|---|---|---|---|
| Srbi | 3337 | 97.40% | ||
| Jugosloveni | 7 | 0.20% | ||
| Rumuni | 5 | 0.14% | ||
| Makedonci | 4 | 0.11% | ||
| Slovenci | 3 | 0.08% | ||
| Romi | 3 | 0.08% | ||
| Hrvati | 2 | 0.05% | ||
| Mađari | 2 | 0.05% | ||
| Crnogorci | 1 | 0.02% | ||
| Muslimani | 1 | 0.02% | ||
| nepoznato | 42 | 1.22% | ||
| m | ž | |||
| ? | 7 | 12 | ||
| 80+ | 27 | 52 | ||
| 75-79 | 52 | 73 | ||
| 70-74 | 92 | 129 | ||
| 65-69 | 91 | 100 | ||
| 60-64 | 90 | 96 | ||
| 55-59 | 94 | 100 | ||
| 50-54 | 137 | 136 | ||
| 45-49 | 110 | 120 | ||
| 40-44 | 91 | 68 | ||
| 35-39 | 109 | 94 | ||
| 30-34 | 119 | 106 | ||
| 25-29 | 100 | 96 | ||
| 20-24 | 111 | 104 | ||
| 15-19 | 102 | 101 | ||
| 10-14 | 166 | 134 | ||
| 5-9 | 134 | 108 | ||
| 0-4 | 80 | 85 | ||
| prosek | 38.0 | 41.1 | ||
|
|
|
|
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija | Proizvodnja i snabdevanje... | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 752 | 293 | - | 4 | 178 | 4 | 70 | 55 | 15 | 45 |
| Ženski | 380 | 199 | - | 1 | 49 | - | 2 | 35 | 12 | 5 |
| Oba | 1132 | 492 | - | 5 | 227 | 4 | 72 | 90 | 27 | 50 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | - | 15 | 8 | 16 | 16 | 6 | - | - | 27 | |
| Ženski | - | 3 | 2 | 31 | 33 | 3 | - | - | 5 | |
| Oba | - | 18 | 10 | 47 | 49 | 9 | - | - | 32 |
U centru sela nalazi se crkva Rođenja Presvete Bogorodice iz 1870. godine. Crkvena opština po blagoslovu episkopa braničevskoga dr Ignatija izdaje parohijski list Pravoslavni pastir tri puta mesečno. Pri Crkvenom odboru oformljen je i hor koji je imao zapažene nastupe. Sekcija je priredila dosta dramskih predstava i nekoliko duhovnih akademija. Obeležili su jubileje 800 godina manastira Hilandar i 2000 godina hrišćanstva.
Osnovna škola Akademik Radomir D. Lukić dobila je ovo ime u 2000. godini, a do tada se zvala OŠ Branko Radičević. U školskoj 2000/2001. godini škola ima 590 učenika i 39 nastavnika.
U okviru škole radi đačka kuhinja sa svim potrebnim svaremenim inventarom.
U zabavištu rade dve vaspitačice i jedan vaspitač sa sedamdesetoro dece. Obdanište je u sastavu zabavišta u Velikoj Plani.
Centar za porodični smeštaj dece Rada Đulić Mladenović-Crna trenutno ima 270 štićenika, razmeštenih u 125 hraniteljske porodice. Aktuelni direktor centra je Vojislav Pavlović, koji je i sam nekada bio štićenik doma.[3]
Starija zgrada je podignuta 1963. godine, a novija 1980. godine.
Fudbalski klub „Sloga“ formiran je 1932. godine, a 1936. godine trgovac Svetislav Đurić sa ocem Vladom u Tabačini formira još jednu fudbalsku ekipu koju zvog prevelike borbenosti u početku prozvaše „Stršljenovi“, a kasnije FK „Srbija“. Na kratko vreme postojao je i treći klub u Miloševcu, koji je formirao kafedžija Dragoslav Bogdanovoć-Gosa i Petar Atanasković-Švaba u Bogdanskoj mali i nazvali ga „Slavija“. „Slavija“ se rasformirala 1943. godine tako što su svi igrači iz Bogdanske male i iz Tabačine prešli u „Slogu“.
Danas se FK „Sloga“ takmiči u Podunavskoj okružnoj ligi.
1975. godine grupa šahovskih zaljubljenika na čelu sa šahovskim pedagogom Draganom Stankovićem uspeva da oformi klub, obezbedi klupske prostorije, u početku u Domu kulture, kasnije u Mesnij zajednici i uključi ga u zvanično takmičenje-ligu Podunavsko-braničevskog okruga, gde se već godinama sa više ili manje uspeha takmiči. Danas šah klub „Sloga“ ima pedesetak članova i dvadesetak registrovanih igrača koji čine okosnicu ekipe.
Najveći uspesi kluba do sada su prvo mesto na opštinskom kupu Velike Plane 1984. godine, te drugo mesto na regionalnom kupu u Kučevu iste godine.
Stonoteniski klub je osnovan 1982. godine i takmičio se u Srpskoj ligi desetak godina sa promenljivim uspehom.
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
- ↑ Ispovest: Kad porasteš potraži me („Večernje novosti“, 22. jun 2013)
