Pravoslavna crkva čeških zemalja i Slovačke
Pravoslavna crkva u češkim zemaljama i u Slovačkoj
Pravoslavná církev v českých zemích a na Slovensku | |
Hram Svetih Ćirila i Metodija u Pragu | |
| Osnovne informacije | |
|---|---|
| Osnivač | Ćirilo i Metodije |
| Osnivanje | 863. |
| Autokefalnost | 1951. |
| Kanonsko priznanje | Kanonski priznata |
| Predstojatelj | Arhiepiskop praški i mitropolit čeških zemalja i Slovačke Rastislav |
| Sjedište | Prag |
| Rezidencija predstojatelja | Prag |
| Kanonska jurisdikcija | Češka, Slovačka |
| Broj | |
| Eparhija | 4 |
| Parohija | 259 |
| Sveštenika | 197 |
| Vjernika | oko 20.000 |
| Zvanična stranica | www.pravoslavnacirkev.cz www.orthodox.sk |
Pravoslavna crkva u češkoj zemalji i u Slovačkoj (češ. Pravoslavná církev v českých zemích a na Slovensku, slov. Pravoslávna cirkev v českých krajinách a na Slovensku) je pomesna autokefalna crkva. Nalazi se na 14. mestu u diptihu pravoslavnih crkava.
Do 1992, zvala se Pravoslavna crkva u Čehoslovačkoj (češ. Pravoslavná církev v Československu), a koristi se i naziv ruski Čehoslovačka ruska crkva.
Osnovana je u Velikoj Moravskoj (863) misionarenjem Svetih Ćirila i Metodija. Međutim, nakon njihove smrti u Solunu nametnut im je latinski obred od strane papskih izaslanika. Pravoslavlje se održava samo u okviru eparhije Mukačevo.
U 19. veku organizuje se prva zajednica pravoslavnih vernika. Godine 1903, u Pragu nastaje zajednica „Pravoslavna beseda“. Godine 1920, na srpsku inicijativu u Karpatima ponovo se uspostavljaju parohije u nadležnosti Srpske pravoslavne crkve. Dana 25. septembra 1921, srpski patrijarh Dimitrija posvetio je Gorana Pavlovića za episkopa Češko-moravske eparhije. Tokom Drugog svetskog rata pravoslavni episkopi i sveštenstvo bili su masovno proganjani i streljani.
Posle rata, 1946, Čehoslovačka pravoslavna crkva prelazi u nadležnost Moskovske patrijaršije, i 1951. godine po prvi put se organizuje autokefalna Čehoslovačka pravoslavna crkva, ujedinjavanjem četiri eparhije (Prag, Olomouc, Brno, Prešov) i Mihalovce.
Po popisu iz 1991, u Češkoj i Slovačkoj, bilo je oko 53 hiljade pravoslavnih vernika.
Nakon dogovornog raspada Čehoslovačke, na saboru Čehoslovačke pravoslavne crkve, održanom u periodu 11—12. decembar u Prešovu, odlučeno je da se sačuva jedinstvo autokefalne Crkve i odlučeno je da preimenuje u Pravoslavna crkva čeških zemalja i Slovačke. Istovremeno je usvojen novi Ustav, prema kome postoje dve mitropolije i dva sabora — Mitropolijski savjet Češke u Pragu i Mitropolijski savjet Slovačke Republike u Prešovu, a za poglavara jedinstvene crkve mogu biti izabrani ili arhiepiskop Praga, ili arhiepiskop Prešova. Jedinstveni za celu Crkvu su Sveti sinod i Pomesni sabor.
Posle smrti Njegovog blaženstva Nikolaja, mitropolita čeških zemalja i Slovačke, 2006, za poglavara Češke pravoslavne crkve ustoličen je Njegovo blaženstvo Hristofor (Pulec), mitropolit čeških zemalja i Slovačke.
Na popisu iz 2001, u Slovačkoj je bilo 50.363 pravoslavnih vernika. Pravoslavni su najbrojniji u Prešovskoj regiji. U Češkoj Republici, bilo je 23.053 pravoslavnih vernika. U Češkoj i Slovačkoj, sve je veći broj pravoslavnih. Od svih tradicionalnih verskih zajednica Češke i Slovačke, Pravoslavna crkva je zajednica sa najbržim rastom broja vernika.
Na čelu Pravoslavne crkve čeških zemalja i Slovačke je Njegovo blaženstvo Rastislav, mitropolit čeških zemalja i Slovačke, arhiepiskop Praga.
