అక్బర్ అలీ ఖాన్
అక్బర్ అలీ ఖాన్ | |
|---|---|
 | |
| రాజ్యసభ సభ్యుడు | |
| In office 1954–1972 | |
| ఉత్తర ప్రదేశ్ గవర్నరు | |
| In office 1972–1974 | |
| ఒడిశా గవర్నరు | |
| In office 1974–1976 | |
| వ్యక్తిగత వివరాలు | |
| జననం | 20 నవంబర్ 1899 |
| మరణం | 28 ఏప్రెల్ 1994 |
| కళాశాల | ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం |
| నైపుణ్యం | న్యాయవాది |
అక్బర్ అలీ ఖాన్ (1899-1994) ప్రముఖ న్యాయవాది, రాజకీయ నాయకుడు.[1] అతను 1899 సంవత్సరం హైదరాబాదులోని ఒక జాగీర్దారీ కుటుంబంలో జన్మించారు. తండ్రి మహబూబ్ అలీ ఖాన్, తల్లి కరమతున్నీసా బేగం. ఇంగ్లాండు వెళ్లి బారిస్టర్ పట్టా పొంది హైదరాబాదు హైకోర్టులో పనిచేయడం ప్రారంభించి; సుమారు మూడు దశాబ్దాలు ఆ వృత్తిలో మంచి పేరు సంపాదించారు. వీరు 1954లో రాజ్యసభకు సభ్యులుగా ఉన్నారు. 1972 నుండి 1974 వరకు ఉత్తర ప్రదేశ్ గవర్నరుగా 1974 నుండి 1975 వరకు ఒడిశా గవర్నరుగా పదవీ బాధ్యతలు నిర్వహించారు. ఇతనిని భారత ప్రభుత్వం పద్మభూషణ్ పురస్కారంతో సన్మానించింది.[2]
ప్రారంభ జీవితం
[మార్చు]అక్బర్ అలీ ఖాన్ 1899లో బీదర్‌లోని జాగీర్దార్, నిజాం సేనలలో ఒకరికి కమాండర్ అయిన మెహబూబ్ అలీ ఖాన్‌కు జన్మించాడు. అతను ముఫీద్-ఉల్-అనమ్ ఉన్నత పాఠశాలలో తన ప్రారంభ విద్యను అభ్యసించాడు. అతను అలీఘర్ ముస్లిం యూనివర్శిటీలో చేరాడు, కానీ గాంధీచే ప్రభావితమైన అతను సహాయ నిరాకరణ ఉద్యమంలో పాల్గొనడానికి తన చదువును వదులుకున్నాడు. తర్వాత బి.ఎ. 1923లో ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం నుండి.[3]తర్వాత ఎల్‌ఎల్‌బీ చదివి, డిగ్రీ (ఆనర్స్) పొందాడు. లండన్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి, మిడిల్ టెంపుల్‌లో న్యాయవాదిని పూర్తి చేసి, న్యాయవాదిగా ప్రాక్టీసు చేయడానికి 1927లో తిరిగి వచ్చారు. న్యాయవాదిగా ఇంగ్లండ్ నుండి తిరిగి వచ్చిన తర్వాత అతను కరామత్ యునిస్సా బేగంను వివాహం చేసుకున్నాడు.
వృత్తి జీవితం
[మార్చు]అతను హైదరాబాద్‌లో ఏర్పాటు చేసిన దస్తూరి ఇస్లాహత్ కమిషన్‌లో, బల్కీ ఉద్యమంలో ప్రముఖ సభ్యుడు. అతను హైదరాబాద్ మునిసిపల్ కౌన్సిల్ వైస్-ఛైర్మనుగా పనిచేసాడు. 1952 నుండి ఉస్మానియా గ్రాడ్యుయేట్స్ అసోసియేషన్ సభ్యుడు, దాని ఎకనామిక్ కమిటీ, ఎగ్జిబిషన్ కమిటీ సభ్యుడిగా, ఛైర్మన్‌గా పనిచేశాడు.
అతను 17 సంవత్సరాలు యునైటెడ్ ప్రోగ్రెసివ్ కమిటీకి అధ్యక్షుడిగా ఉన్నాడు. హిందూ-ముస్లిం విభేదాలను అంతం చేయడానికి 1939లో ఒక పథకాన్ని సిద్ధం చేశాడు, ఇరుపక్షాల నాయకుల ముందు సమర్పించాడు. మజ్లిస్-ఎ-ఇల్తాహదుల్ ముస్లామిన్‌లో చేరమని ఎం.ఎ.. జిన్నా ఆహ్వానాన్ని అతను అంగీకరించలేదు. హైదరాబాద్ రాష్ట్ర ప్రధానమంత్రి పదవిని కూడా తిరస్కరించాడు. తరువాతి సంవత్సరాల్లో అతను 1948లో ఇండియన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్ హైదరాబాద్ రిసెప్షన్ కమిటీ వైస్ ఛైర్మన్‌గా, అలీగఢ్ విశ్వవిద్యాలయం, జవహర్‌లాల్ విశ్వవిద్యాలయం, జేమ్స్ సెనేట్‌ల సభ్యుడుగా నియమితులయ్యారు.
రామంతాపూర్‌లో తనకున్న 15 ఎకరాల భూమిని, 50000 రూపాయల నగదును విరాళంగా ఇచ్చి హైదరాబాద్ పాలిటెక్నిక్‌ను ప్రారంభించాడు. నెహ్రూ మరణం తర్వాత దీనికి జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ అని పేరు పెట్టారు. హైదరాబాద్ ఇండస్ట్రియల్ ఎగ్జిబిషన్ వ్యవస్థాపక సభ్యులలో అతను కూడా ఒకరు. 1975లో నాంపల్లి ఆసుపత్రిలో "యూసుఫ్ బాబా వార్డు" స్థాపనకు నగదు, వస్తు రూపంలో విరాళాలు సేకరించారు. అతను "ఓల్డ్ బాయ్స్ అసోసియేషన్ ఆఫ్ ది అలీగఢ్ ముస్లిం యూనివర్శిటీ"ని కూడా స్థాపించాడు. అతను వితంతు స్త్రీలకు ఐదేళ్లపాటు సహాయాన్ని అందించటం నిర్వహించాడు. అతనికి 1965లో పద్మభూషణ్ లభించింది. యు.పి. గవర్నర్‌గా అలీ ఖాన్ సయ్యద్ అహ్మద్ ఖాన్ జ్ఞాపకార్థం ఒక తపాలా స్టాంపును విడుదల చేశారు. తెలంగాణ డిమాండ్లకు మద్దతిచ్చినా విభజన డిమాండ్‌ను వ్యతిరేకించారు. ఐక్యరాజ్యసమితి సంస్థలో భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించాడు. మాస్కో, ఫిన్‌లాండ్, ఆసియా, ఆఫ్రికా, యూరప్‌లోని ఇతర దేశాలకు ప్రతినిధులతో కూడా ఉన్నాడు. అతను 18 సంవత్సరాల పాటు రాజ్యసభ సభ్యుడు (భారత పార్లమెంటు ఎగువ సభ), మొత్తం 12 సంవత్సరాల పాటు దాని ఉపాధ్యక్షుడు. అతను కాంగ్రెస్ పార్లమెంటరీ బోర్డు ఉప నాయకుడు.[4] నవాబ్ మీర్ అక్బర్ అలీ ఖాన్, పద్మభూషణ్ గ్రహీత[5]
మరణం
[మార్చు]అక్బర్ అలీ ఖాన్ 1994 ఏప్రిల్ 26 తేదీన పరమపదించారు. అతనికి నలుగురు పిల్లలు ఉన్నారు,
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ ఎం.ఎల్., నరసింహారావు (2005). వెలగా, వెంకటప్పయ్య; ఎం. ఎల్., నరసింహారావు (eds.). 20వ శతాబ్ది తెలుగు వెలుగులు, మొదటి భాగం. హైదరాబాద్: పొట్టి శ్రీరాములు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం. p. 2.
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 2014-11-15. Retrieved July 21, 2015.
- ↑ "Shri Akbar Ali Khan". Official Website of Governor's Secretariat, Raj Bhawan, Uttar Pradesh. Archived from the original on 2019-08-15. Retrieved 2019-08-15.
- ↑ "Shri Akbar Ali Khan". Official Website of Governor's Secretariat, Raj Bhawan, Uttar Pradesh. Archived from the original on 2019-08-15. Retrieved 2019-08-15.
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 October 2015. Retrieved 21 July 2015.
- Pages using infobox officeholder with unknown parameters
- 1899 జననాలు
- 1994 మరణాలు
- భారతీయ న్యాయవాదులు
- పద్మభూషణ పురస్కార గ్రహీతలు
- రాజ్యసభ సభ్యులు
- ఉత్తర ప్రదేశ్ గవర్నర్లు
- ఒడిశా గవర్నర్లు
- భారతీయ ముస్లింలు
- ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి ఎన్నికైన రాజ్యసభ సభ్యులు
- ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం విద్యా సిబ్బంది
- హైదరాబాద్ నుండి రాజకీయ నాయకులు