Jump to content

Зистфанноварӣ

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод

Зистфанноварӣ[1] (форсӣ: زیست‌فناوری‎), биотехнология — илмест, ки имконияти истифодаи организми зинда, системаҳо ва ё натиҷаи фаъолияти онро барои ҳалли масъалаҳои технологӣ меомӯзад. Инчунин имконияти сохтани организмҳо бо хусусияти муайян бо усули муҳандисии генетикӣ яке аз мавзӯҳои асосии он ба шумор меравад.

Alt text
A Gel Documentation System with computer monitor

Биотехнология гуфта асосан истифодаи муҳандисии генетикиро дар асрҳои XX—XXI мефаҳманд, вале худи истилоҳ хело мафҳуми васеътар буда, комплекси равандҳои дигаргун намудани организмҳои биологӣ барои таъмин намудани зарурияти одамро дарбар мегирад. Комплекси мазкур аз дигаргун сохтани рустани ва хонагӣ кардани ҳайвонҳоро тавассути яккачинкунии сунъи ва гибридизатсия сар мешавад. Тавассути усулҳои ҳозира истеҳсолоти анъанавии биотехнологии имконияти баланд бардоштани сифати маҳсулоти хӯрокаро ва истеҳсолнокии организмҳои зиндаро пайдо намуданд.

То соли 1971 истилоҳи «биотехнолгия» асосан дар истеҳсолоти хӯрока ва хоҷагии деҳот истифода мешуд. Аз соли 1970 сар карда олимон истилоҳро барои ишораи усулҳои лабораторӣ, ба мисли клонсозӣ ва маҷмӯи ҳуҷайраҳо, ки бо тарзи in vitro калон карда мешаванд.

Биотехнология дар генетика, ҳаётшиносии молекулавӣ, биохимия, ҷаниншиносӣ, ҳаётшиносии ҳуҷайравӣ ва инчунин дар илмҳои амалӣ, ба мисли кимиё, технологияҳои иттилоотӣ ва роботсозӣ асос ёфтааст.

  1. Вожаҳои мусавваби Фарҳангистони забону адаби форсӣ. Зистфанноварӣ чист? Маънии зистфанноварӣ(тоҷ.). vazhaju.tj. Вожаҷӯ. 24 октябри 2022 санҷида шуд.