1924'te Türkiye
Görünüm
| |||||
Yüzyıllar: | |||||
---|---|---|---|---|---|
Onyıllar: | |||||
Ayrıca bakınız: | Yıllara göre Türkiye |
Bu sayfada 1924 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.
Meclis
[değiştir | kaynağı değiştir]Görevliler
[değiştir | kaynağı değiştir]- İsmet İnönü (21 Kasım'a kadar)
- Fethi Okyar (21 Kasım'dan itibaren)
- Muhalefet lideri – Kâzım Karabekir (8 Aralık'tan itibaren)
İktidar partisi ve ana muhalefet
[değiştir | kaynağı değiştir]- İktidar partisi – Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)
- Ana muhalefet – Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (TCF) (9 Kasım'dan itibaren)
Kabine
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1. Türkiye Hükümeti (6 Mart'a kadar)
- 2. Türkiye Hükümeti (6 Mart – 21 Kasım)
- 3. Türkiye Hükümeti (21 Kasım'dan itibaren)
Olaylar
[değiştir | kaynağı değiştir]Ocak
[değiştir | kaynağı değiştir]- 31 Ocak - Lozan Antlaşması İtalyan parlamentosu tarafından onaylandı.
Şubat
[değiştir | kaynağı değiştir]- 29 Şubat - Halife II. Abdülmecit'in son kez kamuoyu önüne çıkması.
Mart
[değiştir | kaynağı değiştir]- 3 Mart
- Osmanlı Hilafeti kaldırıldı
- Şeriat ve Vakıflar Nezareti kaldırıldı; Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu
- Tevhid-i Tedrisat Kanunu mecliste kabul edildi. Eğitim kurumları tüm ülkede bir bakanlığa bağlanarak birleştirildi. Eğitimde laiklik ilkesi gereğince medreseler kapatıldı.
- Genelkurmay Başkanlığı oluşturuldu ve Hükûmet'ten ayrıldı.
- 6 Mart - İsmet İnönü, 3 Mart'ta Genelkurmay ve Din (şerriye) bakanlıklarının kaldırılması nedeniyle yeni bir kabine kurdu.
- 8 Mart – Dini mahkemeler kaldırıldı.
Nisan
[değiştir | kaynağı değiştir]- 15 Nisan - Lozan Antlaşması İngiliz Kralı tarafından imzalandı.
- 17 Nisan - Lozan Antlaşması Japon parlamentosu tarafından onaylandı
- 21 Nisan - Darülfünûn-u Şahane'nin ismi İstanbul Darülfünunu olarak değiştirildi.
- 24 Nisan – Yeni anayasa mecliste kabul edilerek yürürlüğe girdi.
Mayıs
[değiştir | kaynağı değiştir]Haziran
[değiştir | kaynağı değiştir]Temmuz
[değiştir | kaynağı değiştir]Ağustos
[değiştir | kaynağı değiştir]- 24 Ağustos - Beytüşşebap İsyanı
- 25 Ağustos - Musul anlaşması
- 26 Ağustos – İş Bankası kuruldu
Eylül
[değiştir | kaynağı değiştir]- 13 Eylül – Pasinler depremi: Erzurum'un Pasinler ilçesinde meydana gelen 6.8 büyüklüğündeki depremde 60 kişi öldü.
Ekim
[değiştir | kaynağı değiştir]- 15 Ekim - Toptası Bimarhanesi kapatılarak Bakırköy Akıl Hastanesi kuruldu.
- 26 Ekim – Bazı üst düzey askerî personelin parlamentodaki koltuklarından vazgeçmeyi reddetmesi nedeniyle “Komutanların Krizi” adlı bir iç siyasi kriz (bkz. 3 Mart)
- Hakkari'de Nasturi Ayaklanması
Kasım
[değiştir | kaynağı değiştir]- 10 Kasım - Halk Fırkası'nın adı Atatürk'ün isteğiyle Cumhuriyet Halk Fırkası olarak değiştirildi.
- 17 Kasım - Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (TCF) kuruldu.
- 21 Kasım - İsmet İnönü'nün istifasının ardından yeni kabineyi Fethi Okyar kurdu.
Aralık
[değiştir | kaynağı değiştir]- 8 Aralık - Kâzım Karabekir TCF başkanlığına seçildi.
- 29 Aralık - Bahriye Vekâleti kuruldu.
Ay veya günü bilinmeyenler
[değiştir | kaynağı değiştir]Doğumlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Ocak
[değiştir | kaynağı değiştir]- 20 Ocak - Tekin Akmansoy, tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 2013)
- 27 Ocak - Rauf Denktaş, Kıbrıs Türklerinin Lideri (ö. 2012)
Şubat
[değiştir | kaynağı değiştir]- 10 Şubat - Leman Şenalp, Türk kütüphaneci (ö. 2018)
Mart
[değiştir | kaynağı değiştir]- 22 Mart - Osman F. Seden, yönetmen, senarist, yapımcı ve oyuncu (ö. 1998)
- 26 Mart - Bülent Oran, senarist, sinema oyuncusu ve yazar (ö. 2004)
Nisan
[değiştir | kaynağı değiştir]Mayıs
[değiştir | kaynağı değiştir]Haziran
[değiştir | kaynağı değiştir]Temmuz
[değiştir | kaynağı değiştir]- 27 Temmuz - Sırrı Gültekin, oyuncu, film yönetmeni, senarist ve film yapımcısı (ö. 2008)
Ağustos
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1 Ağustos - Cem Atabeyoğlu, Türk spor yazarı ve yöneticisi (ö. 2012)
- 15 Ağustos - Lale Oraloğlu, oyuncu, film yönetmeni ve profesyonel sporcu (ö. 2007)
Eylül
[değiştir | kaynağı değiştir]- 29 Eylül - Şükrü Elekdağ, ekonomist, diplomat ve siyasetçi
Ekim
[değiştir | kaynağı değiştir]Kasım
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1 Kasım - Süleyman Demirel, siyasetçi ve devlet adamı, eski başbakan ve 9. Cumhurbaşkanı (ö. 2015)
Aralık
[değiştir | kaynağı değiştir]- 5 Aralık - Ahmet Kabaklı, gazeteci ve yazar (ö. 2001)
- 15 Aralık - Ruhi Sarıalp, atlet (ö. 2001)
- 26 Aralık - Baki Tamer, oyuncu (ö. 2004)
- 28 Aralık - İsmet Ay, oyuncu (ö. 2004)
Ay veya günü bilinmeyenler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Abdurrahman Odabaşı, Türk siyasetçi (ö. 2002)
- Hasan Koçdemir, CKMP kurucularından, Türk siyaset ve fikir adamı
- Hikmet Şimşek, Türk müzisyen ve orkestra şefi (ö. 2001)
Ölümler
[değiştir | kaynağı değiştir]Ocak
[değiştir | kaynağı değiştir]Şubat
[değiştir | kaynağı değiştir]Mart
[değiştir | kaynağı değiştir]Nisan
[değiştir | kaynağı değiştir]Mayıs
[değiştir | kaynağı değiştir]Haziran
[değiştir | kaynağı değiştir]Temmuz
[değiştir | kaynağı değiştir]Ağustos
[değiştir | kaynağı değiştir]Eylül
[değiştir | kaynağı değiştir]Ekim
[değiştir | kaynağı değiştir]- 25 Ekim – Ziya Gökalp, sosyolog, yazar (d. 1876)
Kasım
[değiştir | kaynağı değiştir]- 5 Kasım - Fatma Pesend Hanım, II. Abdülhamid'in eşi (d. 1876)
Aralık
[değiştir | kaynağı değiştir]- 22 Aralık - Lefter Küçükandonyadis, futbolcu ve teknik direktör (ö. 2012)