Guadalcanal

Guadalcanal
Coğrafya
Bölge	Pasifik Okyanusu
Koordinatlar	9°37′G 160°11′D
Siyasi
Adadaki ülke(ler)	Solomon Adaları
Demografi
Nüfus	&.155,605

Guadalcanal (yerli adı: Isatabu), Avustralya'nın kuzeydoğusunda, güneybatı Pasifik'te bulunan Solomon Adaları'nın Guadalcanal Eyaletindeki ana adadır. Yüzölçümü olarak Solomon Adaları'ndaki en büyük adadır ve en büyük nüfusa sahip ikinci adadır (Malaita'dan sonra). Ada ağırlıklı olarak yoğun tropikal yağmur ormanlarıyla kaplıdır ve dağlık bir iç mekana sahiptir.

Honiara, Guadalcanal'ın en büyük şehri ve Solomon Adaları'nın başkentidir.

Guadalcanal'ın batılılar tarafından keşfi, 1568'de Álvaro de Mendaña'nın İspanyol seferi altındaydı. İsim, Mendaña'nın keşif gezisinin bir üyesi olan Pedro de Ortega Valencia'nın doğum yeri olan İspanya, Endülüs'teki Sevilla vilayetindeki Guadalcanal köyünden geliyor.

1942–43 boyunca Guadalcanal Muharebesi'ne sahne oldu ve Japon ve ABD birlikleri arasında şiddetli çatışmalar gördü. Amerikalılar nihayetinde galip geldi. II.Dünya Savaşı'nın sonunda Guadalcanal'ın kuzey kıyısındaki Honiara, Britanya Solomon Adaları'nın yeni başkenti oldu.

Honiara, Guadalcanal'ın en büyük şehri ve Solomon Adaları'nın başkentidir.

Tarihi

Tarih öncesi dönem

Ada, Poha Mağarası ve Vatuluma Posovi'deki arkeolojik buluntulara dayanarak en az MÖ 4500-2500'den beri iskan edilmiştir. M.Ö. 1200-800 döneminde Avustronezya Lapita halkları adalara yerleşmişlerdir

Batı ile iletişim

1568'de Álvaro de Mendaña de Neira komutasındaki Peru'dan bir İspanyol seferi, adanın batılılar ile ilk etkileşimi oldu. Mendaña'nın astı Pedro de Ortega Valencia, adaya İspanya'nın Endülüs kentindeki Guadalcanal kasabasının adını verdi. Ad, Endülüs'teki Müslüman yönetimi sırasında orada kurulan içecek tezgahlarına atıfta bulunan "Ahır Vadisi" veya "Ahır Nehri" anlamına gelen Arapça Wādī l-Khānāt (وادي الخانات) 'den gelir. Keşfi takip eden yıllarda ada, Endülüs İspanyolcasında adının farklı telaffuzlarını yansıtan Guadarcana, Guarcana, Guadalcana ve Guadalcanar olarak adlandırıldı.

Sömürge dönemi

Avrupalı yerleşimciler, balina avcıları ve misyonerler 18. ve 19. yüzyıllarda adaya sıkça gelmeye başladı. Bu yabancılar ile köle ticareti gibi yabancı kurumları da yanlarında getirdi. 1860'lardan bu yana, Guadalcanal ve Solomon'un diğer bölgelerinden yaklaşık 60.000 yerli köleleştirildi ve tarlalarda çalışmak üzere Avustralya veya Fiji'ye gönderildi. Yerel köle ticareti 1890'lara kadar durmayacaktı. 1880'lerde Almanlar ve İngilizler, Solomonların kontrolü için yarıştılar. Almanya, 1884'te kuzey Solomonlar üzerinde bir koruma kurdu, 1893'te ise Guadalcanal adasını da içeren İngiliz Solomon Adaları Koruma Bölgesi ilan edildi. Bununla birlikte, Almanya nihayetinde 1899'da koruyuculuğunun çoğunu İngiltere'ye verdi. 20. yüzyılın başlarında, bölgede ağırlıklı olarak Avustralyalılar tarafından yönetilen büyük tarımsal plantasyonlar kuruldu. Guadalcanal, I.Dünya Savaşı'ndan ciddi şekilde etkilenmedi. 1932'de İngilizler Guadalcanal ismini İspanya'nın Endülüs kentine uygun olarak onayladılar.

2. Dünya Savaşı

Guadalcanal Amerika Birleşik Devletleri Anıtı

Aralık 1941'de Pearl Harbor'a yapılan saldırıyı takip eden aylarda Japonlar, Amerikalıları Filipinler'den, İngilizleri İngiliz Malayalarından ve Hollandalıları da Doğu Hint Adaları'ndan kovdu. Japonlar daha sonra Batı Pasifik'e doğru genişlemeye başladı, fetihleri etrafında bir savunma çemberi inşa etmek ve Amerika Birleşik Devletleri'nden Avustralya ve Yeni Zelanda'ya kadar olan iletişim hatlarını tehdit etmek için birçok adayı işgal etti. Japonlar Mayıs 1942'de Guadalcanal'a ulaştı.

Bir Amerikan keşif heyeti, Guadalcanal'ın kuzey kıyısındaki Lunga Noktası'nda bir Japon hava sahasının inşasını tespit ettiğinde durum kritik hale geldi. Bu yeni Japon havaalanı, Avustralya için bir tehdit oluşturuyordu ve bu nedenle, ABD acil bir konu olarak, yeterince hazırlanmamasına rağmen, savaşın ilk deniz çıkartmasını gerçekleştirdi. 7 Ağustos 1942'de 1. Deniz Tümeni, havaalanını çok zorlanmadan güvence altına aldı, ancak önümüzdeki altı ay boyunca hava sahasını korumak, kara, deniz ve hava kontrolünü elde etmek için yapılacak olan savaş, Pasifik'te yaşananen ateşli muharebelerden biriydi. Guadalcanal, Japon yayılmasını durdurduğu için savaşta önemli bir dönüm noktası oldu. Altı aylık savaştan sonra Japonlar adadaki Amerikan kontrolüne itiraz etmeyi bıraktı. Nihayet Japonlar Şubat 1943'te adanın kuzeybatı kıyısındaki Esperance Burnu'ndan adayı tahliye ettiler.

Adaya indikten hemen sonra ABD Deniz Kuvvetleri, Japonların başlattığı hava sahasını bitirmeye başladı. Havaalanı daha sonra, Midway Muharebesi sırasında öldürülen bir deniz havacısının anısına, "Henderson Field" olarak adlandırıldı. Savaşlar sırasında Henderson Field'den hareket eden uçaklar, Kaktüs Hava Kuvvetleri olarak bilinen deniz, ordu, donanma ve müttefik uçaklardan oluşan karışık bir birlik oluşturdu. Kaktüs Hava Kuvvetleri havaalanını savundular ve gündüz saatlerinde çevreye giren tüm Japon gemilerini tehdit ettiler. Ancak geceleri Japon deniz kuvvetleri, hava sahasını bombalayıp, askerleri erzakla birlikte adaya konuşlandırıp, gün ışığından önce geri çekiyordu. Japonlar bu seferleri yapmak için hızlı gemiler kullandılar ve bunlar Tokyo Ekspresi olarak bilinmeye başladı. Solomon Adaları zincirindeki ve çevresindeki birçok çatışmada her iki taraftan çok sayıda gemi batırıldı. Bu sebeple civar sulara Ironbottom Sound denilmeye başlandı.

Alligator Creek körfezide ABD Denizcilerine saldırırken öldürülülen Japon askerleri

,Cape Esperance Savaşı, 11 Ekim 1942'de Guadalcanal'ın kuzeybatı kıyılarında yapıldı. Savaşta, Birleşik Devletler Donanması gemileri, adadaki askerleri takviye etmek ve ikmal etmek için adaya ek güç götürürken birkaç Japon gemisini durdurdu ve mağlup etti, ancak aynı zamanda büyük kayıplar da aldı. Kasım ayındaki Guadalcanal Deniz Muharebesi, Müttefik Deniz Kuvvetlerinin gece aşırı derecede deneyimli Japon yüzey kuvvetlerini ele geçirmesi ve onları kesin bir geri çekilmeye zorlaması ile savaşın dönüm noktasını işaret etti.

Guadalcanal içinde ve çevresinde altı ay süren zorlu çatışmalardan her iki tarafta da ağır bir savaş geçirdikten sonra, Müttefik kuvvetler Japonların ilerlemesini durdurmayı başardılar ve nihayet sonunu sürerek onları adanın kontrolüne itiraz etmekten caydırdılar. Japon birlikleri 15 Ocak 1943'te denize çekilmeye zorlandı.. Amerikan yetkilileri Guadalcanal'ı 9 Şubat 1943'te güvenli bölge ilan etti.

Savaş Sonrası Yıllar

İkinci Dünya Savaşı'ndan hemen sonra, İngiliz Solomon Adaları'nın başkenti, Nggela Adaları'ndaki Tulagi şehrinden Guadalcanal'daki Honiara'ya taşındı. 1942'deki çatışmalara neden olan ve Henderson Field olarak bilinen havaalanı, şimdi Solomon Adaları'nın uluslararası havaalanıdır. Honiara'nın yaklaşık beş mil doğusunda yer alır. "Fighter Two" olarak bilinen ikincil havaalanı ise artık yerel bir golf sahasıdır.

İç Savaş

1999'un başlarında, Guadalcanal'daki yerel Guale halkı ile komşu Malaita adasından gelen göçmenler arasında uzun süredir devam eden gerilimler şiddete dönüştü. Daha sonra Isatabu Özgürlük Hareketi (IFM) olarak adlandırılan 'Guadalcanal Devrimci Ordusu', adanın kırsal bölgelerindeki Malaitleri evlerinden çıkarmak için bölgede terör hareketlerine başladı. Yaklaşık 20.000 Malaita'lı başkente kaçtı ve diğerleri kendi adalarına döndü; Honiara'nın Guale sakinleri kaçtı ve şehir bir Malaita yerleşim bölgesi haline geldi. Avustralya Kraliyet Donanması ve Yeni Zelanda Kraliyet Donanması, çoğunlukla Honiara'da ikamet eden azınlık topluluğu korumak için bölgeye gemiler yerleştirdi. Başkente yaptığı ikinci ziyarette, fırkateyn HMNZS Te Kaha, Townsville Barış Anlaşması'nın imzalanmasıyla sonuçlanan bir dizi barış görüşmesine ev sahipliği yaptı.