Kızıl faşizm
Kızıl faşizm kavramı, bazı sosyalist rejimler için kullanılmaktadır. Kızıl Faşizm ismi genellikle, Stalin dönemi Sovyetler Birliği için kullanılmıştır. Bu kavramı kullananlar, Stalinizm ile faşizm arasında büyük bir benzerlik olduğu fikrini dile getirerek Nazizm ile Stalinizm'in benzer olduğunu savunurlar.
Michael Geyer ve Sheila Fitzpatrick, hazırladıkları Totaliterliğin de ötesinde: Stalinizm ve Nazizm'in karşılaştırılması (2009) adlı yayında, Stalinizm ve Nazizm arasındaki ideolojik benzerliklere dikkat çekmektedirler.[1]
Bazı araştırmacılarca, eski bir solcu ve faşizmin de kurucusu olan Benito Mussolini'nin, bir zamanlar Sovyet Bolşevizm'ini Stalinizm ile birlikte yorumlamasının, kendisinin Slav faşizmine doğru kaymasını kolaylaştırdığı belirtilmektedirler.[2] İdeolojik açıdan zıtlıklar bulunsa da, Adolf Hitler, Stalin'i ve siyasetini takdir ediyor, Stalin'in uyguladığı Sovyet Bolşevizmi'nin, Nasyonal Sosyalizmin bir başka şekli olarak uygulandığına inanıyordu.[3]
Birçok solcu, tarih boyunca farklı noktalarda Sovyetler Birliği'yle alakalı hayal kırıklığına uğradığıklarını ve onu kabul etmediklerini belirtti. Bazıları, Sovyetler'i baskıcı ve otoriter olmasından ötürü açıkça kınamış ve hatta Alman kökenli bir komünist olan Otto Rühle, Leninist devletmiş gibi model gösterilen faşist devletlerin var olduğunu belirterek, "Faşizme karşı mücadele, Bolşevizme karşı mücadele ile başlamalıdır" diye yazmıştır.
Kızıl faşizm sorunu Rusya'da, çok edebi bir biçimde, iktidara gelen işçi sınıfı mensuplarının, iktidarda olmayan işçi sınıfı mensupları üzerine kurduğu bir proletarya diktatörlüğü olarak bahsedilmiştir. Kimi yerlerde Sovyet Rusya analiz edilirken, Bolşevizm'de en baştan beri otoriterliğin var olduğu kabul edilmekle beraber, Lenin'in düşüncelerinde ise iktidar hırsının olmadığı da belirtilmektedir.[4]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Michael Geyer ve Sheila Fitzpatrick. Beyond Totalitarianism: Stalinism and Nazism Compared, New York, ABD: Cambridge Üniversitesi Yayınları, 2009. Syf. 33-37.
- ^ MacGregor Knox. Mussolini Unleashed, 1939-1941: Politics and Strategy in Italy's Last War. Syf. 63-64.
- ^ François Furet. Passing of an Illusion: The Idea of Communism in the Twentieth Century. Chicago, Illinois, USA; London, England, UK: University of Chicago Press, 1999. ISBN 0226273407. Pp. 191-192.
- ^ Bertrand Russel'in hazırladığı, Bir Devrimcinin Anıları: Victor Serge, Bolşevizm'in teorisi ve uygulaması, adlı basımına bakınız.