İçeriğe atla

Kazak Hetmanlığı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Гетьманщина
Kazak Hetmanlığı
1649-1764
bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
1654 yılında Zaporojye sınırları.
1654 yılında Zaporojye sınırları.
BaşkentÇehrin
HükûmetHetmanlık
Hetman 
• 1648–1657
Bogdan Hmelnitski
• 1750–1763
Kirill Razumovsky
Yasama organıKazak Meclisi
Tarihçe 
• Kuruluşu
1649
1654
• Andrusovo Antlaşması
30 Ocak 1667
• Dağılışı
1764
Nüfus
• Sayılan
1027928
Öncüller
Ardıllar
Lehistan-Litvanya Birliği
Rusya İmparatorluğu
1Başkent sonra Baturyn'a ve ardından Glukhov'a taşınmıştır

Kazak Hetmanlığı, Hetmanlık veya Viysko Zaporozke (Ukraynaca: Гетьманщина; Het'manshchyna, Військо Запорозьке; Viys'ko Zaporoz'ke) 1649 ile 1775 yılları arası bugünkü Ukrayna'nın merkezi ve kuzeydoğusunda var olmuş bir Kazak devletidir. Khmelnytsky İsyanı ve Kayıtlı Kazaklar, Zaporozya Siçi Kazakları ve Ukrayna'da yaşayan diğer halkların ittifakı sonucu ortaya çıkmıştır. Hetmanlık'ın ilk hetmanı yani yöneticisi 1648–57 yılları arası ülkeyi yöneten Bogdan Hmelnitski'dir.

1648 yılında Lehistan'dan alınan bağımsızlıktan sonra Hetmanlık, 1654 yılında Pereyaslav Antlaşması (Pereyaslavska Rada) sonucu Rusya Çarlığı'na bağlı bir devlet haline gelmiştir. 1667 yılında Andrusovo Antlaşması (Andrusiv) sonucu devlet, Rusya ve Lehistan arasında paylaşılmıştır. Bu taksimat Ukrayna Kazakları arasında iç savaş çıkmasına sebep olmuştur. Bu savaş 17. yüzyılın sonuna kadar sürmüştür. 1678 yılında Osmanlı Devleti, devletin başkenti Çehrin'e sefer düzenlemiştir. 18. yüzyılda Hetmanlık'ın toprakları Sol kıyı Ukrayna ile sınırlanmıştır. 1764 yılında Hetmanlık'ın özerkliği II. Katerina tarafından kaldırılmıştır.

Devletin başkenti Çehrin olup sonraları başkent Baturyn'a ve Glukhov'a taşınmıştır.

Kazak Hetmanlığı, bugünkü Ukrayna'nın merkezinin çoğunluğundan ve Rusya'nın küçük bir kısmından oluşmaktadır. Toprakları bugünkü Chernihiv, Poltava ve Sumy (güneydoğu bölümü dışında) oblastlarını, Cherkasy ve Kiev'in sol kıyı topraklarını ve tam olarak Rusya'daki Bryansk Oblastı'nın batısını kaplamaktadır.

Kazaklar, 1648 yılında Bohdan Khmelnytsky'nin önderliğinde, Lehistan'a karşı büyük bir ayaklanma çıkarmışlardır. Bu ayaklanmaya Rusya da destek olmuştur. Bohdan Khmelnytsky, 1648 yılının Noel'inde Kiev'e girmiştir. Ardından Zaporizya adlı bu bölgede Kazaklar Lehistan'dan özerklik kazanmıştır.