Oberto (opera)
Özgün isim | Oberto, conte di San Bonifacio |
---|---|
Müzik | Giuseppe Verdi |
Libretto | Antonio Piazza ve Temistocle Solera |
Gala | 17 Kasım 1839 |
İlk gösterim yeri | Teatro alla Scala, Milano, İtalya |
Oyuncular |
|
Oberto, Conte di San Bonifacio İtalyan opera bestecisi Giuseppe Verdi'nin bestelediği 2 perdelik bir opera eseridir. İtalyanca libretto "Temistocle Solera" tarafından daha önce "Antonio Piazza" tarafından olasılıkla Rocester isimli yazılmış olan bir librettosundan uyarlanarak hazırlanmıştır. Giuseppe Verdi'nin hazırladığı ilk opera eseri olan Oberta operasının hazırlanması dört yıl almıştır ve prömiyeri 17 Kasım 1839'te Milano'da Teatro alla Scala'da yapılmıştır. La Scala'da ilk sahnelenmesi "epeyce başarı" sağlamış ve La Scala'nin empresaryosu olan Bartolomeo Merelli genç besteciye iki yeni opera eseri daha hazırlaması için sipariş vermiştir.[1]
Roller
[değiştir | kaynağı değiştir]Rol | Ses tipi | Prömiyerde Roller, 17 Kasım 1839 (Orkestra şefi: Eugenio Cavallini )[2] |
---|---|---|
Oberto, San Bonifacio Kontu | bas | Ignazio Marini |
Leonora, kızı | soprano | Antonietta Marini-Rainieri |
Cuniza, Ezzelino da Romano'nun kızkardeşi | mezzo-soprano | Mary Shaw |
Imelda, Cuniza'nin sırdaşı | mezzo-soprano | Marietta Sacchi |
Riccardo, Salinguerra Kontu | tenör | Lorenzo Salvi |
Koro:Asil beyler, asil hanımlar, köylüler |
Hakkında
[değiştir | kaynağı değiştir]- Zaman: 1228
- Mekân: Kuzey İtalya
Opera eserinin başlama tarihinden önce San Boniface Kontu olan Oberto ile Ezzelino de Romana başkanlığı altında "Salinguerra" ailesi arasında düşmanlık çıkmış ve bu iki aile arasınra bir çarpışmaya dönüşmüştür. Bu çarpışmaları San Boniface Kontu Oberto kaybetmiş ve Mantuva'ya kaçmıştır. Hemen sonra Salingeurra Kontu Riccardo, Oberto'nun genç kızı Leonora ile tanışmış; onu kandırıp iğfal etmiş ama sonra onu bırakmıştır. Riccardo aile içinden Enzzelino'nin kız kardeşi Cuniza ile bir evlenme yapmak istemektedir. Düğün Bassano'da Cuniza'nın şatosunda yapılacaktır. Aldatılmış olan Leonora Bassano'ya gitmeye ve Riccardo'nun nikâh gününde onunla karşılaşıp onun evlenmesine itiraz etmeye karar vermiştir.
I. Perde
[değiştir | kaynağı değiştir]Sahne 1: Bassano yakınlarında bir kır
Riccardo, Ezzelino'nun sarayına girmekte iken bir koro şarkısı ile karşılanır. Cuniza'nin yakında bulunmasından aldığı hazzı ifade eden bir şarkı söylemeye baslar. (arya:Son fra voi! Già sorto è il giorno...Già parmi udire il fremito.) Kaleye girerler. Lenora gelir ve Riccardo'nun kendini terk etmesinin intikamını almaya yemin eder ve ona duymuş olduğu ask hakkında ve saf gençlik günlerini tekrar yasama bekleyişi hakkında bir şarkı söyler (arya:Sotto il paterno tetto...Oh potessi nel mio core), Sahneyi terk edip köye döner.
Sahne 2: Bassano Şatosu yakınlarında
Tam bu sırada Lenora'nin babası Oberto gelir. Memleketine dönmüş olmaktan çok mutludur ama kızı Leonora'nin nerede olduğunu bilmemektedir. Fakat Leonora geri döndüğünde baba kız birbirini görürler ve birbirine tekrar kavuşmaktan gayet buyuk sevinç duyarlar. Tekrar birbirlerine kavuşmanın kendilerini ne kadar şaşırttığını ifade ederler. Baba ve kızın birbirine kavuşma sevinci Oberto'ya, hemen Leonara'nin daha önceki hiç sevmediği hareket ve davranışlarının kendini kızdırdığı unutmuştur. Baba-kiz bas basa verip hazırlıkları yapılmakta olan Riccardo-Cuniza düğününü nasıl geciktirebilecekleri hakkında planlar yapmaya koyulurlar.
Sahne 3: Ezzelino'nun sarayında bir oda
Koro sevinç içinde olan yeni gelin adayının saraya gelmesini kutlayan bir şarkı söyler. Fakat Cuniza, Riccardo ile yalnız kaldığında onu çok sevdiğini söylemekle beraber, içinde bu evlilikleri hakkında bazı gizemli öncel korku hislerinin de bulunduğunu ifade eder (arya:Questa gioia che il petto m'innonda)
Çift oradan ayrılınca Leonora sahneye girer ve Imelda onunla konuşmaya baslar. Leonora Imolda'ya babası Oberto'nun da saraya gelmiş olduğunu bildirir. Bu sırada Oberto girer ve tam bu sırada Leonora Cuniza'ya Riccardo'nun kendilerini nasıl kandırdığını anlatır. Cuniza onlara elinden gelen yardımı yapmayı kabul eder.
Cuniza Oberto'yu yandaki odada saklar ve Riccardo ve onunla birlikte gelen misafirleri yanına çağırır. Riccardo yanına gelince Cuniza Leonora'nin yanında bulunduğunu açıklar ve Riccardo'yu kendine vefasızlık etmekle suçlar. Riccardo'nun bunları kabul etmez ve Leonora'yi suçlar. Bunları yan odadan duyan Oberto onların yanına gelir ve Riccardo'yu kızı aleyhinde yaptığı iftiralardan dolayı kendinle düello yapmaya çağırır.
II. Perde
[değiştir | kaynağı değiştir]Sahne 1: Prensesin şatodaki özel dairesi
Cuniza ve İmelda yalnızdırlar. Bir uşak gelip Riccardo'nun Cuniza ile konuşmak için geldiğini bildirir. Cuniza ona karşı duyduğu derin aşk dolayısıyla çok üzgündür (arya: Oh, chi torna l'ardente pensiero). Ama Imelda'ya Riccardo ile konuşup ona tekrar Leonora yanına dönmesini istediğini bildirmesini ister. Cuniza bunun herkes için uygun ve doğru bir karar olduğunu ve vicdanı bunu istediği için rahatladığını ifade eden bir şarkı söyler (arya: Più che i vezzi e lo splendore)
Sahne 2: Şato bahçelerine yakın ıssız bir mevki
Saraylilar Leonora etrafına toplanıp onun çektiği ızdıraba karşı ona sempati duyduklarını bildirirler. Onlar ayrılınca Oberto girer ve düello etmek için Riccardo'yu beklemeye koyulur. Kızının intikamını alacağını ifade eden bir şarkı söyler (arya:L'orror del tradimento)
Saraylılar tekrar girerler ve Cuniza'bin Leonora ve Oberto'nun söylediklerini inanmış ve Riccardo'ya Leonara'ya dönmesini istediğini bildirdiğini söyler. Fakat Oberto hala intikam alma hislerinden ayrılmamıştır.
Sonunda Riccardo gelir ve Oberto ile Riccardo arasında bir kılıç düellosu baslar. Tam bu sırada Cuniza Leonora ile birlikte gelirler. Cuniza Riccardo'ya Leonora'yla kendini aldattığını itiraf etmesini bildirir ve Leonora ile evlenmeye razı olmasını istediğini bildirir. Böylece düello geçici olarak biter.
Fakat Oberto tatmin olmamıştır ve kızının aldatılmasının intikamını almaktan vazgeçmemiştir. Riccardo'yla konuşarak onunla düelloyu şato yakınındaki korulukta bitirmesi üzerinde ısrar eder. Sonra herkes sahneden ayrılır. Sahne dışında kılıçla yapılan düello çarpışma sesleri gelir. Birazdan Riccardo sahneye girer. Riccardo Oberto'yu yaptığı düelloda öldürmüştür ve bundan çok müessir olmuştur (arya: Ciel che feci?) Sonra Imelda ve Cuniza sahneye girerler ve Leonora'nin ölmüş olan babasının cesedi üzerine kapanmış olduğunu açıklarlar.
Riccardo ayrılır ve çok geçmeden ondan gelmiş olan bir mektup açıklanır. Riccardo uzak bir ülkede sürgüne gitmiştir ve sahibi olduğu her şeyi Leonora'ya miras bırakmıştır. Leonora ise babasının olumunu unutamayıp daima buyuk üzüntü içine girmiştir ve bir rahibe olarak inzivaya çekilmeye karar verir.
Seçilmiş ses ve video kayıtları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yıl | Roller (Oberto, Leonora, Cuniza, Riccardo) |
Orkestra şefi, Opera Evi, Orkestra ve koro |
Marka |
---|---|---|---|
1951 | Giuseppe Modesti, Maria Vitale, Elena Nicolai, Gino Bonelli |
Alfredo Simonetto, RAI Torino Orkestra ve Korosu |
Audio CD: Gala |
1983 | Rolando Panerai, Ghena Dimitrova, Ruža Baldani, Carlo Bergonzi |
Lamberto Gardelli, Bavyera Radyo Senfoni Orkestrasi, Bavyera Radyo Korosu |
Audio CD: Orpheus ASIN: B00000598O |
1997 | Samuel Ramey, Maria Guleghina, Violetta Urmana, Stuart Neill |
Sir Neville Marriner, Academy of St. Martin in the Fields London Voices |
Audio CD: Philips Classics Cat: 454 472-2 |
2007 | Ildar Abdrazakov, Evelyn Herlitzuis, Marianne Cornetti, Carlo Ventre |
Yves Abel, Orquestra Sinfonica del Principado de Asturias, Bilbao Opera Korosu |
DVD: Opus Arte Cat: OA 0982 D |
Not - Kaynak: operadis-opera-discography.org.uk5 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dipnotlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Holden, Amanda (Ed.), The New Penguin Opera Guide, New York: Penguin Putnam, 2001. ISBN 0-14-029312-4, s.977
- ^ Listenin kaynağı: Budden, Julian, (1974) The Operas of Verdi, C.1, say.44, Londra:Cassell.
- İngilizce Wikipedia Oberto_(opera) maddesi 5 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce). (Erişim:9.2.2013)
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Oberta eserinin libretto metni (İtalyanca) (Erişim:9.2.2013)
- "Aria-database" veritabani websitesinde "Oberta" oparası aryalari 5 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca). (Erişim:9.2.2013)
- "Tutto Opera" websitesi, Oberto, Conte di San Bonifacio maddesi (Analiz, Diskografi, Sarkilar icin nitalar PDF, vb) (İspanyolca). (Erişim:9.2.2013)