İçeriğe atla

Okumak

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Okuma, harflerin, sembollerin vb. anlamlarını görerek veya dokunarak anlama sürecidir.[1][2][3][4]

Eğitimciler ve araştırmacılar için okuma; kelime tanıma, yazım (yazım), alfabetik, ses bilgisi, fonemik farkındalık, kelime bilgisi, anlama, akıcılık ve motivasyon gibi alanları içeren çok yönlü bir süreçten oluşur.[5][6]

Piktogramlar (örneğin tehlike sembolü ve emoji) gibi diğer okuma ve yazma türleri, konuşmaya dayalı yazma sistemlerine dahil değildir.[7] Ortak bağlantı, görsel notasyonlardan veya dokunsal sinyallerden (braille alfabesinde olduğu gibi) anlam çıkarmak için sembollerin yorumlanmasıdır.[8]

Bir okuma perisi
Zevk için okumanın hem eğitim amaçlı hem de kişisel gelişim açısından önemini gösteren artan sayıda kanıt var.[9] Fotoğraf: Catania, Sicilya'da bir gazete okuyor.

Genel bakış

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bir gönüllü, Mexico City'deki Casa Hogar de Las Niñas'ta bir kıza kitap okuyor.

Okuma genellikle sessizce yapılan bireysel bir aktivitedir ancak bazen bir kişi diğer dinleyiciler için yüksek sesle okur ya da daha iyi anlamak için kişi, kendi kullanımı için yüksek sesle okuma eylemini gerçekleştirir. Orta Çağ'ın sonlarında ayrılmış metnin (kelimeler arasındaki boşluklar) yeniden ortaya çıkmasından önce, sessizce okuma yeteneğinin oldukça dikkate değer olduğu düşünülüyordu.[10][11]

Bir bireyin hem alfabetik hem de alfabetik olmayan yazıları okuma yeteneğinin oluşmasını sağlayan başlıca dil becerileri şunlardır:[12] fonolojik farkındalık, hızlı otomatikleştirilmiş adlandırma ve sözel IQ.[13]

Eğlenceli ve ilginç olduğu için çocuklar ve yetişkinler bir boş zaman etkinliği olarak okurlar. ABD'de yetişkinlerin yaklaşık yarısı her yıl bir veya daha fazla kitabı zevk için okuyor.[14] Yaklaşık %5'i ise yılda 50'den fazla kitap okuyor.[14] Amerikalılar eğer onlarda bu özellikler varsa daha fazla okuyorlar: daha fazla eğitime sahip olma, akıcı ve kolay okuma, kadın olma, şehirlerde yaşama ve daha yüksek sosyoekonomik statüye sahip olma.[14] Çocuklar genel olarak dünya hakkında daha fazla bilgi sahibi olduklarında ve okumayı başka bir iş olarak değil de eğlence olarak algıladıklarında daha iyi okuyucular haline gelirler.[14]

Okuma ve okuryazarlık

[değiştir | kaynağı değiştir]

Okumak, okuryazarlığın önemli bir parçasıdır ancak tarihsel açıdan bakıldığında okuryazarlık hem okuma hem de yazma yeteneğine sahip olmakla ilgilidir.[15][16][17][18]

Ve 1990'lardan bu yana bazı kuruluşlar okuryazarlığı, geleneksel okuma ve yazma becerisinin ötesine geçebilecek çok çeşitli şekillerde tanımladılar. Aşağıda bazı örnekler verilmiştir:

  • "dijital okuryazarlık da dahil olmak üzere tüm medyada (basılı veya elektronik) bulunan tüm metinleri okuma ve yazma becerisi"[19]
  • "değişen bağlamlarla ilişkili basılı ve yazılı materyallerin kullanılmasını anlama yeteneği"[20][21][22]
  • "okuma, yazma, konuşma ve dinleme yeteneği"[23]
  • "anlamak ve anlam yaratmak için okuma, yazma ve konuşma becerisine sahip olma"[24]
  • "görsel işitsel ve dijital materyalleri kullanarak iletişim kurma yeteneği"[25][26]
  • "toplumda işlev görmek, kişinin hedeflerine ulaşmak ve bilgi ve potansiyelini geliştirmek için basılı ve yazılı bilgileri kullanma becerisi".[27] Üç tür yetişkin okuryazarlığını içerir: düz yazı (örneğin bir gazete makalesi), belgeler (örneğin bir otobüs tarifesi) ve niceliksel okuryazarlık (örneğin bir ürün reklamında aritmetik işlemlerin kullanılması).[28][29]

Akademik alanda bazı insanlar okuryazarlığa daha felsefi bir açıdan bakıyor ve "çoklu okuryazarlık" kavramını öneriyor. Örneğin, şöyle diyorlar: "Geleneksel basılı tabanlı okuryazarlıktan 21. yüzyılın çoklu okuryazarlığına doğru olan bu büyük değişim, iletişim teknolojilerinin ve multimedyanın, metinlerin gelişen doğasının yanı sıra tüketim, üretim, değerlendirme ve bu metinlerin dağıtımı ile ilgili beceriler ve eğilimler üzerindeki etkisini yansıtıyor." (Borsheim, Meritt ve Reed, 2008, s. 87)".[30][31] Bilişsel sinir bilimci Mark Seidenberg'e göre bu "çoklu okuryazarlık", eğitimcilerin konuyu okuma ve yazmadan "okuryazarlık" olarak değiştirmesine olanak tanıdı. Seidenberg, bazı eğitimcilerin okumanın nasıl öğretildiğine ilişkin eleştirilerle karşılaştıklarında "uygulamalarını değiştirmediklerini, konuyu değiştirdiklerini" söylüyor.[32]

Ayrıca, bazı kuruluşlar sayısal becerileri ve teknoloji becerilerini ayrı ayrı ancak okuryazarlık becerilerinin yanında dahil edebilir.[33]

Ek olarak, 1940'lı yıllardan bu yana okuryazarlık terimi sıklıkla belirli bir alanda (örneğin, bilgisayar okuryazarlığı, ekolojik okuryazarlık, sağlık okuryazarlığı, medya okuryazarlığı, niceliksel okuryazarlık (matematik)[29] ve görsel okuryazarlık ) bilgi veya beceriye sahip olmak anlamında kullanılmaktadır.[34][35][36][37]

Yazı sistemleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir metni anlamak için genellikle o metinle ilişkilendirilen konuşma dilini anlamak gerekir. Bu yönüyle yazı sistemleri diğer pek çok sembolik iletişim sisteminden ayrılmaktadır.[38] Yazı sistemleri bir kez kurulduktan sonra genel olarak konuşulan muadillerine göre daha yavaş değişir ve çoğu zaman artık konuşulan dilde geçerli olmayan özellikleri ve ifadeleri korur. Yazma sistemlerinin en büyük yararı, bir dilde ifade edilen ve başlangıçtaki formülasyon eyleminden bağımsız olarak alınabilen bilgilerin kalıcı bir kaydını tutabilme yetenekleridir.[38]

Bilişsel faydalar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Nepal'de gazete okuyan bir yaşlı

Zevk için okumak ergenlik döneminde kelime dağarcığı ve matematikte artan bilişsel ilerlemeyle ilişkilendirilmiştir.[39][40] Yaşam boyu sürekli yüksek hacimli okuma, yüksek düzeyde akademik başarı ile ilişkilendirilmiştir.[41]

Araştırmalar okumanın stres yönetimini,[42] hafızayı,[42] odaklanmayı,[43] yazma becerilerini,[43] ve hayal gücünü geliştirebileceğini öne sürüyor.[44]

Okumanın bilişsel faydaları orta yaşlarda ve son yıllarda da devam eder.[45][46][47]

Araştırmalar, kitap okumanın ve yazmanın yaşlılarda bilişsel gerilemeyi yavaşlatabilecek beyin uyarıcı aktiviteler arasında olduğunu öne sürüyor.[48]

Okuma başarısının durumu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Okumak onlarca yıldır önemli araştırma ve raporlamaların konusu olmuştur. Pek çok kuruluş, çocuklar ve yetişkinler için okuma başarısını ölçmekte ve raporlamaktadır (örneğin, NAEP, PIRLS, PISA PIAAC ve EQAO).

Araştırmacılar, okulun birinci veya ikinci yılının sonunda öğrencilerin yaklaşık %95'ine okuma yazmanın öğretilebileceği sonucuna varmıştır, ancak birçok ülkede %20 veya daha fazlası bu beklentiyi karşılamamaktadır.[49][50]

2019 Nation's Report kartına göre, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki 4. sınıf öğrencilerinin %34'ü Temel okuma seviyesinde veya üzerinde performans gösteremedi. Irk ve etnik kökene göre önemli bir fark vardı (örneğin siyah öğrencilerde %52 ve beyaz öğrencilerde %23). COVID-19 salgınının etkisinin ardından ortalama temel okuma puanı 2022'de %3'e düştü[51] (2019 ve 2022'de etnik kökene göre dağılım hakkında daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz). Kaliforniya'da 2023'te yapılan bir araştırmaya göre, Kaliforniya'nın çocuk ıslahevlerinde zaman geçiren pek çok genç, ilkokul okuma becerilerini içeren lise diplomaları alıyor. "Lise diploması alan, okuma yazma bile bilmeyen çocuklar var." 2018'de başlayan beş yıllık süre boyunca liseden mezun olan bu öğrencilerin %85'i 12. sınıf okuma değerlendirmesini geçemedi.[52]

2013 ile 2022 arasında 30 ABD eyaleti kanıta dayalı okuma öğretimiyle ilgili yasalar çıkardı veya yeni politikalar uyguladı.[53] 2023'te New York, okulların ses bilimine ağırlık vererek okumayı öğretmesini zorunlu kılmaya başladı. Bu şehirde, üçüncü sınıftan sekizinci sınıfa kadar olan öğrencilerin yarısından azı, devlet okuma sınavlarında yeterli puan aldı. Siyah ve Hispanik ırktan sınava girenlerin %63'ünden fazlası notu alamadı.[54]

Küresel olarak COVID-19 salgını okuma becerilerinde ve diğer akademik alanlarda önemli bir genel öğrenme açığı yarattı. Bu açık salgının erken dönemlerinde ortaya çıktı ve zamanla artıyor. Açık, özellikle düşük sosyo-ekonomik kökenden gelen çocuklar arasında çok yaygın.[55][56] ABD'de çeşitli araştırma çalışmaları, ek destek olmadığında, 1. sınıftaki zayıf bir okuyucunun zayıf bir okuyucu olarak kalma ihtimalinin neredeyse %90 olduğunu göstermektedir.[57]

Kanada'da Ontario eyaleti, 2023 yılında 3. sınıf öğrencilerinin %27'sinin eyalet okuma standartlarını karşılamadığını bildirdi.[58] Ayrıca Ontario'da, özel eğitime ihtiyacı olan 3. sınıf öğrencilerinin (Bireysel Eğitim Planı olan öğrenciler) %53'ü 2022'de eyalet standartlarını karşılamıyordu.[59] Nova Scotia eyaleti, 2022'de 3. sınıf öğrencilerinin %32'sinin eyalet okuma standartlarını karşılamadığını bildirdi[60] New Brunswick eyaleti, 2023 yılında 4 ve 6. sınıfların sırasıyla %43,4 ve %30,7'sinin ''Okuduğunu Anlama Başarı Düzeyi''ni karşılamadığını bildirdi.[61]

Uluslararası Okuma Okuryazarlığındaki İlerleme Çalışması (PIRLS), 50 ülkedeki 4. sınıf öğrencilerinin okuma başarısını yayınladı.[62] Genel okuma ortalaması en yüksek olan beş ülke Rusya Federasyonu, Singapur, Hong Kong ÖİB, İrlanda ve Finlandiya olarak açıklandı. Bazı diğer ülkeler ise şöyle: İngiltere 10., Amerika Birleşik Devletleri 15., Avustralya 21., Kanada 23. ve Yeni Zelanda 33.[63][64][65]

15 yaşındaki okul öğrencilerinin matematik, fen bilimleri ve okuma konusundaki akademik performansını ölçme ve değerlendirmesini Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı (PISA) yapar.[66]

39 ülkedeki 16-65 yaş arası yetişkinlerin okuma seviyeleri Uluslararası Yetişkin Yeterlilikleri Değerlendirme Programı (PIAAC) tarafından rapor edilmektedir.[67] PIAAC, 2011 ile 2018 arasında birinci seviye veya altında (beş seviyeden oluşan derecelendirmenin en düşüğü) okuyan yetişkinlerin yüzdesini rapor etmektedir. Bazı örnekler: Japonya %4,9, Finlandiya %10,6, Hollanda %11,7, Avustralya %12,6, İsveç %13,3, Kanada %16,4, İngiltere (Birleşik Krallık) %16,4 ve Amerika Birleşik Devletleri %16,9.[68]

Dünya Bankası'na göre düşük ve orta gelirli ülkelerdeki çocukların yüzde 53'ü 'öğrenme yoksulluğu' yaşıyor. 2019 yılında UNESCO İstatistik Enstitüsü'nün verilerini kullanarak Öğrenme Yoksulluğunu Sonlandırmak: Neler Gerekecek? başlıklı bir rapor yayınladılar.[69] Öğrenme yoksulluğu, 10 yaşına kadar basit bir metni okuyup anlayamamak olarak tanımlanıyor.

Okuma, aritmetik, temel muhakeme yeteneği, sosyo-duygusal beceriler ve diğerleri gibi tüm temel becerilerin önemli olduğunu söyleseler de özellikle okumaya odaklanırlar. Onların mantığı, okuma yeterliliğinin öğrenmenin kolayca anlaşılan bir ölçüsü olduğu, okumanın öğrencinin diğer tüm alanlardaki öğrenmeye açılan kapısı olduğu ve okuma yeterliliğinin diğer konulardaki temel öğrenim için bir vekil görevi görebileceğidir.

Okumayı öğrenme

[değiştir | kaynağı değiştir]
Araştırmacılar, okulun birinci veya ikinci yılının sonunda öğrencilerin yaklaşık %95'ine okuma yazmanın öğretilebileceği sonucuna varmıştır, ancak birçok ülkede %20 veya daha fazlası bu sonucu karşılamamaktadır.[49][50]

Okumayı öğrenmek veya okuma becerilerinin edinilmesi, basılı kelimelerin ardındaki anlamı anlamak için gerekli becerilerin kazanılması ve uygulanmasıdır. Yetenekli bir okuyucu için okuma eylemi basit, zahmetsiz ve otomatiktir.[70] Ancak okumayı öğrenme süreci karmaşıktır ve çok erken yaşlardan itibaren geliştirilen bilişsel, dilsel ve sosyal becerilere dayanır. Dört temel dil becerisinden (dinleme, konuşma, okuma ve yazma) biri olan[71][72] okuma, yazılı dile hakim olmak için hayati öneme sahiptir.

Birleşik Devletler'de ve başka yerlerde, üçüncü sınıfın sonunda okuma yeterliliği olmayan öğrencilerin akademik kariyerlerinin geri kalanında engellerle karşılaşabileceğine yaygın olarak inanılmaktadır.[73][74][75] Örneğin dördüncü sınıfta karşılaşacakları materyalin yarısını okuyamayacakları tahmin edilmektedir.[76]

2019'da, devlet okullarındaki Amerikalı dördüncü sınıf öğrencileri arasında Asyalı öğrencilerin yalnızca %58'i, Kafkasyalıların %45'i, İspanyol kökenlilerin %23'ü ve Siyah öğrencilerin %18'i, Ulusal Karne'nin yeterlilik düzeyinde veya üzerinde performans gösterdi.[77] Ayrıca 2012 yılında Birleşik Krallık'ta 15 yaşındaki öğrencilerin 12 yaşındaki öğrencilerle aynı yaş seviyesindeki kitapları okudukları rapor edilmiştir.[78]

Sonuç olarak pek çok hükûmet, öğrencilerin üçüncü sınıfın sonuna kadar sınıf düzeyinde okuma yapmasını sağlayacak uygulamaları hayata geçiriyor. Bunun bir örneği Ohio eyaleti tarafından 2017 yılında oluşturulan ‘Üçüncü Sınıf Okuma Garantisi’dir. Bu program, anaokulundan üçüncü sınıfa kadar okumada geri kalan öğrencileri belirlemeye ve üçüncü sınıfın sonuna kadar okuma başarısı yolunda ilerlemelerini sağlamaya yönelik bir programdır.[79][80] Buna telafi eğitimi de denir. Diğer bir örnek ise İngiltere'deki politikadır; üçüncü sınıfa kadar kelimeleri düzgün bir şekilde çözmekte zorlanan herhangi bir öğrenci, "titiz ve sistematik bir ses bilgisi programı" aracılığıyla "acilen" yardım almak zorundadır.[81]

2016 yılında Birleşik Devletler, 50 ülke arasında dördüncü sınıf okuma becerisinde en yüksek puanı alan 15. ülke oldu.[82] Genel okuma ortalaması en yüksek olan on ülke Rusya Federasyonu, Singapur, Hong Kong ÖİB, İrlanda, Finlandiya, Polonya, Kuzey İrlanda, Norveç, Çin ve İngiltere'dir (Birleşik Krallık). Bazı diğer ülkeler ise şöyle: Avustralya (21.), Kanada (23.), Yeni Zelanda (33.), Fransa (34.), Suudi Arabistan (44.) ve Güney Afrika (50.).

Konuşma dili: okumanın temeli

[değiştir | kaynağı değiştir]

Konuşma dili, okumayı öğrenmenin temelidir (çocuklar herhangi bir harfi görmeden çok önce) ve çocukların dilin fonolojik yapısına ilişkin bilgisi, erken okuma yeteneğinin iyi bir göstergesidir. Çocukluğun büyük bölümünde konuşma dili baskındır; ancak okuma, konuşmayı yakalar ve onu aşar.[83][84][85][86]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Definition of 'Read'". Merriam-Webster. 17 Temmuz 2023. 4 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  2. ^ "READ definition and meaning | Collins English Dictionary". 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  3. ^ Read: Reproduce mentally or vocally the written or printed words by following the symbols with the eyes or fingers; The concise Oxford Dictionary. Oxford University Press. 1990. ISBN 0-19-861243-5. 
  4. ^ "READ | English meaning - Cambridge Dictionary". 6 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  5. ^ "What is reading? Reading Rockets". 24 Nisan 2013. 25 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  6. ^ "National reading panel, Teaching child to read, Reports of the subgroups" (PDF). 2000. 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  7. ^ Joyce, Terry; Borgwaldt, S. (2013). Typology of Writing Systems. John Benjamins Publishing. s. 2. ISBN 978-90-272-0270-3. 
  8. ^ "What Is Braille?". The American Foundation for the Blind. 8 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  9. ^ Research evidence on reading for pleasure, Department for Education, England, DFE-57519-2012. 2012. 
  10. ^ "The Silent Readers". Alberto Manguel, Chapter 2 of A History of Reading (New York; Viking, 1996). 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013. 
  11. ^ "How to Read Medieval Handwriting (Paleography)". chaucer.fas.harvard.edu. 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  12. ^ Mark Seidenberg (2017). Language at the speed of light. Basic Books. s. 106. ISBN 978-0-465-08065-6. 
  13. ^ "An experimental comparison between rival theories of rapid automatized naming performance and its relationship to reading" (PDF). Journal of Experimental Child Psychology. 98 (1): 46-68. September 2007. doi:10.1016/j.jecp.2007.04.003. PMID 17555762. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  14. ^ a b c d Pinsker, Joe (19 Eylül 2019). "Why Some People Become Lifelong Readers". The Atlantic (İngilizce). 30 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2019. 
  15. ^ "Definition of 'Literate'". Merriam-Webster. 6 Temmuz 2023. 1 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  16. ^ "Literacy: The ability to read and write; knowledge or skills in a specific area, Oxford learner's dictionary". 6 Şubat 2021. 27 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  17. ^ "LITERACY | English meaning - Cambridge Dictionary". 8 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  18. ^ Houston, Rab (1983). "Literacy and society in the west, 1500–1850". Social History. 8 (3): 269-293. doi:10.1080/03071028308567568. 
  19. ^ "European Declaration of the Right to Literacy" (PDF). European Literacy Policy Network. 2016. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2021. 
  20. ^ "Defining literacy, UNESCO" (PDF). 18 Ekim 2018. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  21. ^ "Skills matter, PIAAC, OECD" (PDF). 2019. 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  22. ^ Skills Matter: Additional Results from the Survey of Adult Skills, OECD Skills Studies. OECD. 2019. ISBN 978-92-64-79900-4. 
  23. ^ "What is literacy – National literacy trust". 2021. s. 1. 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  24. ^ "Introduction to literacy in English, Literacy Teaching Toolkit, Victoria State Government, Australia". 19 Nisan 2021. 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  25. ^ "Why literacy, International literacy association". 8 Şubat 2021. 4 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021. 
  26. ^ "International literacy association". 2021. 4 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021. 
  27. ^ "National Assessment of Adult Literacy (NAAL)". nces.ed.gov. 8 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  28. ^ "Measuring Literacy: Performance Levels for Adults (2005), National Academy of Sciences". 2005. 6 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  29. ^ a b "A Brief History of the Quantitative Literacy Movement, The Carnegie Foundation for the Advancement of Teaching". 2021. 14 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  30. ^ Boche, B. (2014). "Multiliteracies in the classroom, Emerging conceptions of first-year teachers". Journal of Language and Literacy Education. 10 (1): 114-135. 
  31. ^ David R. Cole (2009). Multiple Literacies Theory: A Deleuzian Perspective. Sense. ISBN 978-90-8790-909-3. 
  32. ^ Seidenberg, Mark (2017). Language at the speed of sight. New York: Basic Books. ss. 277-279. ISBN 978-1-5416-1715-5. 
  33. ^ "Literacy and numeracy – Alberta Education". 2021. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  34. ^ Kress, Gunther R. (2003). Literacy in the new media age. New York: Routledge. ISBN 978-0-415-25356-7. 
  35. ^ Zarcadoolas, C., Pleasant, A., & Greer, D. (2006). Advancing health literacy: A framework for understanding and action. Jossey-Bass: San Francisco, CA.
  36. ^ Ecological Literacy: Education and the Transition to a Postmodern World. SUNY Press, NY. 1991. ISBN 978-0-7914-0874-2. 
  37. ^ Reid, Gavin; Soler, Janet; Wearmouth, Janice (2002). Soler, Janet; Wearmouth, Janice (Ed.). Addressing Difficulties in Literacy Development. doi:10.4324/9781315015712. ISBN 978-1-315-01571-2.  r eksik |soyadı1= (yardım)
  38. ^ a b Daniels, Peter T.; William Bright, (Ed.) (1996). The World's Writing Systems. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-507993-7.  r eksik |soyadı1= (yardım)
  39. ^ "Reading for pleasure puts children ahead in the classroom". Centre for Longitudinal Studies. 30 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  40. ^ Sullivan, Alice; Brown, Matt (2015). "Reading for pleasure and progress in vocabulary and mathematics". British Educational Research Journal. 41 (6): 971-991. doi:10.1002/berj.3180. 
  41. ^ Menadue, Christopher Benjamin; Jacups, Susan (2018). "Who Reads Science Fiction and Fantasy, and How Do They Feel About Science? Preliminary Findings From an Online Survey". SAGE Open. 8 (2): 215824401878094. doi:10.1177/2158244018780946. ISSN 2158-2440. 
  42. ^ a b Brown, Brendan (12 Aralık 2016). "14 reasons why reading is good for your health". Business Insider. 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  43. ^ a b Brown, Justin (31 Ocak 2018). "15 incredible benefits from reading every day". Ideapod. 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  44. ^ "Imagination And Why Reading Makes You More Creative". Why To Read. 30 Ağustos 2018. 29 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  45. ^ "Long term vocabulary benefits from 'reading for pleasure' in childhood". Centre for Longitudinal Studies. 30 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  46. ^ Sullivan A.; Brown M. (2015). "Vocabulary from adolescence to middle age". Longitudinal and Life Course Studies. 6 (2): 173-189. doi:10.14301/llcs.v6i2.310. 5 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  47. ^ Bavishi A.; Slade MD.; Levy BR (2016). "A chapter a day: Association of book reading with longevity". Social Science & Medicine. 164: 44-48. doi:10.1016/j.socscimed.2016.07.014. PMC 5105607 $2. PMID 27471129. 
  48. ^ Koren, Marina (23 Temmuz 2013). "Being a Lifelong Bookworm May Keep You Sharp in Old Age". Smithsonian. 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2013.  which cites Wilson, Robert S.; ve diğerleri. (3 Temmuz 2013). "Life-span cognitive activity, neuropathologic burden, and cognitive aging". Neurology. 81 (4): 314-321. doi:10.1212/WNL.0b013e31829c5e8a. PMC 3772831 $2. PMID 23825173. 
  49. ^ a b Joseph K. Torgesen (2004). "The Evidence That Early Intervention Prevents Reading Failure, The American Federation of Teachers". 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  50. ^ a b Louisa C. Moats. "Teaching Reading Is Rocket Science, American Federation of Teachers, Washington, DC, USA, 2020" (PDF). s. 5. 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  51. ^ "Nation's Report Card, reading scores, grade 4". 2022. 1 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023.  Kamu Malı Bu madde bu kaynaktan gelen kamu malı içermektedir.
  52. ^ Betty Marquez Rosales; Daniel J. Willis (6 Haziran 2023). "In California's youth justice system, many high schoolers graduate with grade-school reading skills, Edsource". 6 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  53. ^ Sarah Schwartz (20 Temmuz 2022). "Which States Have Passed 'Science of Reading' Laws? What's in Them? Education Week". 4 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  54. ^ Cayla Bamberger (9 Mayıs 2023). "NYC to mandate citywide reading approach in bid to lift lagging literacy rates, New York Daily News". New York Daily News. 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  55. ^ Bastian A. Betthäuser; Anders M. Bach-Mortensen; Per Engzell (30 Ocak 2023). A systematic review and meta-analysis of the evidence on learning during the COVID-19 pandemic, Nature Human Behaviour. doi:10.1038/s41562-022-01506-4. 
  56. ^ "COVID-19 means more students not learning to read, Amplify" (PDF). February 2021. 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  57. ^ American Federation of Teachers, Reading rockets (2004). "Waiting Rarely Works: Late Bloomers Usually Just Wilt". 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  58. ^ "EQAO's 2022-2023 assessment of reading, writing and mathematics, grade three" (PDF). 2023. 15 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  59. ^ "Executive summary, Right to Read inquiry report, OHRC". 27 Ocak 2022. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  60. ^ "2021–2022 Nova Scotia Assessment, Literacy and Mathematics/Mathématiques in Grade 3" (PDF). 2022. 10 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  61. ^ "New Brunswick Provincial Assessment Results 2022-2023, Grades 4 & 6 English Reading Proficiency" (PDF). 2023. 2 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  62. ^ "Progress in International Reading Literacy Study (PIRLS) – Index". nces.ed.gov. 27 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  63. ^ "PIRLS 2016 Exhibit 3.1: Achievement in Reading Purposes" (PDF). 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  64. ^ "Where the world's fourth-graders read at the most advanced level, Barclays, 2017-12-05". 5 Aralık 2017. 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  65. ^ "Progress in International Reading Literacy Study (PIRLS): National Report for England, 2017-12-12" (PDF). 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  66. ^ "About PISA". OECD PISA. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2018. 
  67. ^ "PIAAC-OECD". 23 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  68. ^ "OECD Skills Outlook 2013, p. 257" (PDF). 22 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  69. ^ World Bank (2019). Ending Learning Poverty: What will it take, World Bank. ss. 1-34. 
  70. ^ Rayner, Keith; Barbara Foorman; Charles A. Perfetti; David Pesetsky; Mark S. Seidenberg (2001). "How psychological science informs the teaching of reading" (PDF). Psychological Science in the Public Interest. 2. 2 (2): 31-74. doi:10.1111/1529-1006.00004. PMID 26151366. 12 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  71. ^ "The Four Basic Language Skills | Gorge Literacy | Columbia Gorge Community College". www.cgcc.edu. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021. 
  72. ^ "Skills". LearnEnglish. 27 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  73. ^ "Center for public education, March 2015, NSBA.org" (PDF). 20 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  74. ^ "Put Reading First, The National Institute for Literacy" (PDF). 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  75. ^ "Foundational Skills to Support Reading for Understanding in Kindergarten Through 3rd Grade, The Institute of Education Sciences" (PDF). 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  76. ^ "Why Reading by the End of Third Grade Matters, p. 9, the Annie E. Casey Foundation, 2010" (PDF). 15 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  77. ^ "NAEP Reading: National Achievement-Level Results". Nation's Report Card. 19 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2023. 
  78. ^ "Many teenagers can't read GCSE exam papers, BBC News". BBC News. 16 Kasım 2012. 19 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2023. 
  79. ^ "Third Grade Reading Guarantee | Ohio Department of Education". 4 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2023. 
  80. ^ "Reading Standards for Foundational Skills K–12, OHIO Department of Education, 2017". 9 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2023. 
  81. ^ "National curriculum in England: primary curriculum". GOV.UK. 6 Mayıs 2015. 30 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2023. 
  82. ^ "PIRLS reading results by country, NCES, 2016". 5 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2023. 
  83. ^ Mark Seidenberg (2017). Language at the speed of light. Basic Books. ss. 101-121. ISBN 978-0-465-08065-6. 
  84. ^ Kamil, Michael L.; Pearson, P. David; Moje, Elizabeth Birr; Afflerbach, Peter (2011). Handbook of Reading Research, Volume IV. Routledge. ss. 142-143. ISBN 978-0-8058-5342-1. 
  85. ^ Harm, M. W.; Seidenberg, M. S. (August 2000). "Phonology, Reading Acquisition, and Dyslexia: Insights from Connectionist Models". Psychological Review. 106 (3): 491-528. doi:10.1037/0033-295X.106.3.491. PMID 10467896. 
  86. ^ "Common Core States Standard Initiative, USA, English language arts". s. Appendix A-26. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Okumak&oldid=32587810" sayfasından alınmıştır