Kontent qismiga oʻtish

Portal:Turkmaniston

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Turkmaniston portali

Turkmanlar

Turkmaniston (turkmancha. Türkmenistan), Turkmaniston Respublikasi (turkmancha. Türkmenistan Respublikasy) – Markaziy Osiyodagi suveren davlat boʻlib, shimoli-gʻarbda Qozogʻiston, shimol va sharqda Oʻzbekiston, janubi-sharqda Afgʻoniston, janubdan Eron, janubi-gʻarbda va gʻarbdan Kaspiy dengizi bilan chegaradosh. Ashxobod – mamlakatning poytaxti va eng yirik shahri. Mamlakat aholisi 6 millionni tashkil etadi, bu Oʻrta Osiyo respublikalarining eng pastidir. Turkmaniston Osiyodagi eng kam aholisi boʻlgan davlatlardan biridir. Turkmaniston fuqarolari Turkmanistonliklar deb nomlanadi.

Turkmaniston asrlar davomida sivilizatsiyalar chorrahasida boʻlgan. Oʻrta asrlarda Marv islom dunyosining buyuk shaharlaridan biri va Buyuk Ipak yoʻlidagi muhim toʻxtash joyi boʻlgan. XV asr oʻrtalarigacha Xitoy bilan savdo-sotiq uchun foydalanilgan karvon yoʻli edi. 1881-yilda Rossiya imperiyasi tomonidan qoʻshib olingan Turkmaniston keyinchalik Oʻrta Osiyoda boshqa davlatlar kabi bolsheviklarga qarshi harakat qildi. 1925-yilda Turkmaniston Sovet Ittifoqining tarkibiy respublikasi, Turkmaniston Sovet Sotsialistik Respublikasi (Turkmaniston SSR) ga aylandi; 1991-yilda Sovet Ittifoqi parchalanganidan keyin mustaqillikka erishdi.

Turkmaniston tabiiy gaz zaxiralari boʻyicha dunyoda toʻrtinchi oʻrinni egallaydi. Mamlakatning katta qismini Qoraqum choʻllari qamrab olgan. 1993-yildan 2017-yilgacha fuqarolar davlat tomonidan elektr energiyasi, suv va tabiiy gazni bepul olishgan.

Suveren Turkmaniston davlatini Prezident S.N 2006-yilda vafotigacha umrbod boshqargan. Uning oʻgʻli 2007-yilda prezident etib saylangan (u ilgari vitse-prezident, keyin prezident vazifasini bajaruvchi boʻlgan). 2022-yil 12-martda oʻtkazilgan saylovlarda Gurbanguli Berdimuhamedovning oʻgʻli Sardor berdimuhamedov 72.97% ovoz olib, prezidentlikka saylandi. (Full article...)

Tanlangan maqola - boshqalarini koʻrsat

Turkmanboshi (turkmancha: Türkmenbaşy) (1993-yilgacha Krasnovodsk) — Turkmanistondagi shahar (1896-yildan). Kaspiy dengizining sharkiy sohilidagi yirik port. Kubadogʻ tizmasi etaklarida, 1962-yildan dengiz temir yoʻl paromi orkali Boku bilan bogʻlangan. Aholisi 58,9 ming kishi (1990-yillar oʻrtalari). Turkmanboshi rus armiyasi harbiy istexkomi sifatida Kizilsuv (turkmancha: Goʻzoʻlsu) qishlogʻi yonida vujudga kelgan va ruscha Krasnovodsk deb atalgan. Neftni qayta ishlash, kema taʼmirlash zdlari, kurilish materiallari, oziqovqat (baliq konservalash va boshqalar) sanoati korxonalari, tikuvchilik fabrikasi mavjud. Bir necha oʻrta maxsus bilim yurti, muzey bor. (koʻproq)


Vikiloyihalar

Aloqador portallar

Yaratilishi kerak

Asosiy suratlar

Quyida Vikipediyadagi Turkmanistonga tegishli turli maqolalardan olingan rasmlar keltirilgan.

Turkumlar

Mavzular


Portallar yordamida Vikipediyani kashf eting.