Stoakmeuln
De stoakmeuln (in Holland standerdmolen of standaardmolen, in Limburg kas(t)molen genoemd) is d'oudste sôorte houtn windmeuln in België en Holland.
De name kom van 't feit dat de kasse van de meuln up een stoake (een vertikoale stam van omtrent 60–80 cm dikke) zit. De kasse rust up de bovekant van de stoake up een stormpenne. Een twêede steunpunt vô de kasse is de zetel 't holverwege de stoake. 't Midden van de kasse zit nie up de stoake, moa mêer nôr achteren vô te kompenseern vô 't gewichte van 't wiekenkruus.
De stoakmeuln kom nog in Nôord-Vrankryk, België, Holland, Iengeland, Nôord-Duutsland en Denemarkn vôorn.
In de meulenkasse, die mêestol uut twêe of drie verdiepiengn bestoat, zit de hêle aandryvienge en de moalstêenn, êen of twêe koppels, de vôrenmeuln en den achtermeuln.
De mêeste stoakmeulens zyn kôornmeulens, moar in Vloandern zyn d' er ook nog een poar oliemeulens.
Afhankelik van of dêt den voet ('t dêel ounder de zetel) geslootn, holf geslootn of oopn, wordt d' er geklapt van een geslootn, een holf geslootn of een oopn stoakmeuln. 't Vôordêel van een geslootn meuln is dat d' er een droge plekke is vô diengn gelik meelzakkn en zeisn up te sloan.
Deur de beperkte ruumte in den houtn kasse haad da sôorte meuln moar een beperkte produktiekapaciteit. Vanof d' 18e êeuwe wierdn veel stoakmeulens ofgebrookn en vervangn deur grottere en dikwils hoger gebouwde meulens.
External links
[bewerkn | brontekst bewerken]
|
Ofbeeldiengn die ier by passn ku je vien in de categorie Post mills van Wikimedia Commons. |
