“Iedereen moet met waarheden zien te leven, maar dat betekent niet per definitie dat iedereen daartoe in staat is.”
In de nieuwe roman van schrij “Iedereen moet met waarheden zien te leven, maar dat betekent niet per definitie dat iedereen daartoe in staat is.”
In de nieuwe roman van schrijfster Maartje Wortel, Camping, zetten we ons tentje op op de camping van Victorien. Deze is niet heel groot - er is ruimte voor een paar vakantiehuisjes, staanplaatsen en een zwembad - maar alle gasten hebben een goede reden om hier te verblijven. BN’er Derek duikt op de camping onder vanwege een seksschandaal, Bennie moet van haar psycholoog een week op vakantie, en Wilson verblijft er met huilbaby Wanda om zijn vrouw rust te gunnen.
In elk hoofdstuk stelt de schrijfster de gasten en de campingeigenaar aan de lezer voor. Met haar vlotte en boeiende schrijfstijl neemt Wortel ons helemaal mee in hun levens: hun ambities, problemen, en dromen. Ik heb hard moeten lachen om de jonge Bilal en zijn handige plannen om rijk te worden, maar ik voelde ook erg mee met de gevluchte Milla en haar gezin die in een bruin vakantiehuisje proberen bij te komen van een oorlogstrauma.
Want in de persoonlijke verhalen, hoe intrigerend en origineel ze ook zijn, laat Wortel maatschappelijke problemen doorschemeren. Zorgen over klimaatverandering, de opkomst van AI en de bedreiging die deze vormt voor de kunsten, de groeiende isolatie tussen mensen. Al staan hun tentjes of huisjes op de camping naast elkaar, dat betekent niet dat de gasten onderling contact met elkaar zoeken. En daardoor blijven mensen die minder goede bedoelingen hebben – zoals criminele activiteiten of vreemdgaan – onder de radar. Hoe langer ik las, hoe meer mij een onrustig gevoel bekroop: hoe lang gaat deze situatie goed?
“Ze hoorde het van theatermakers. Jij kijkt heel erg goed. Dagmar dacht: wat doen anderen dan? Ze werd er treurig van dat kijken een uitzonderlijk talent was, als er zo weinig ogen bestonden die in staat waren om goed te kijken, waar was kunst dan voor? Om te leren kijken, was haar antwoord. Maar hoe langer ze in ‘het vak’ zat, hoe meer ze betwijfelde of zoiets te leren viel.”
Maartje Wortel wil dus zeker dat haar lezers naar huis gaan met geopende ogen voor de (onmogelijk) grote problemen in de maatschappij. Even vakantie vieren op de camping is fijn, maar de buitenwereld blijft aanwezig. 4 sterren voor deze verrassende en ongemakkelijke roman....more
"Lezen is niet louter een vaardigheid met functionele doeleinden. Het bijzondere, bijna magische, aan het lezen van fictie is dat het zowel voor k "Lezen is niet louter een vaardigheid met functionele doeleinden. Het bijzondere, bijna magische, aan het lezen van fictie is dat het zowel voor kinderen als volwassen een van de weinige succesvolle manieren is om het empatisch vermogen te trainen."
Een sterk, streng en toch hoopvol boek over het (lage niveau) leesvermogen en -plezier van de Nederlandse jeugd, en welke stappen leerkrachten, ouders, uitgevers, Pabo's, bibliotheken en andere instanties kunnen zetten om deze te verbeteren. Steenhoff benoemt haar argumenten en tips met een vlotte en heldere pen, al hadden sommige hoofdstukken van mij echt wel wat langer mogen zijn dan één pagina. 3,5 sterren en ik hoop dat dit boek niet alleen gelezen wordt door de betrokken groepen, maar door alle Nederlanders - goed lezen is namelijk van belang voor de hele samenleving.
"Uit de lucht zie ik kleine mensengestalten rondslenteren in het Hibiya-park. Tal van mensen lopen over de smalle paadjes, steken het Fonteinplein "Uit de lucht zie ik kleine mensengestalten rondslenteren in het Hibiya-park. Tal van mensen lopen over de smalle paadjes, steken het Fonteinplein over, gaan her en der door de toegangen naar buiten. Als zweetdruppels stromen mensen het park uit."
Na een toevallige ontmoeting met een vrouw in de metro, komt de ik-verteller de vrouw vaak tegen in het Hibiya-park in Tokyo. Het park is een oase van rust in de drukke stad, waar de verteller en de vrouw tijdens hun gesprekken niet alleen praten over werk en bekende park-bezoekers, maar ook over (voorbije) relaties: tussen geliefden, tussen moeder en zoon, tussen het verleden en het heden.
Park Life geeft een mooi inkijkje in de hedendaagse Japanse samenleving, met een fijne schrijfstijl (goed vertaald door Luk van Haute) en mooie reflecties op het leven. Helaas heeft het boek, wellicht door het vele uitzoomen, geen personage of plotelement waardoor het verhaal mij beklijkt. De charmante cover daarentegen is een plaatje....more
"Dat was me een gezicht: vijftig zwarte en evenzoveel zandgele katten, en daarnaast zíj, van wie niet met zekerheid te zeggen viel of ze een mens "Dat was me een gezicht: vijftig zwarte en evenzoveel zandgele katten, en daarnaast zíj, van wie niet met zekerheid te zeggen viel of ze een mens was. Het was enkel haar geur die twijfel zaaide, een mengeling van kruiden en wild, de stallen, vacht en grassen."
Elke keer als ik deze bundel met de verzamelde verhalen van de surrealistische kunstenares Leonora Carrington (1917 - 2011) opendeed, kon ik niet wachten op wat voor wereld ik nu weer ging ontdekken. In Carrington's gruwelijke, grappige en bevreemde verhalen komen pratende katten en paarden overal vandaan gekropen, worden we uitgenodigd voor eigenaardige feesten, en jaagt een wilde vrouw met haar everzwijn-echtgenoot over de bergen.
Mijn favorieten uit deze bundel: 'De debutante, De ovale dame, Een koninklijk bevel, De verliefde fruitkoopman, Het huis van angst, Terwijl ze langs de bergen joegen, Duif, vlieg op, De Zusters, Witte konijnen, Het wachten, Mijn flanellen directoire, Het verhaal van het smakelijke lijk, De zandkameel en Jemina en de Wolf. Net zoals in Carrington's schilderijen is de wereld voor de personages in het verhaal zelf logisch en prima te volgen - de toeschouwer of lezer daarentegen mag zelf bepalen of ze willen meegaan in het absurdisme. Wie nieuwsgierig is en blijft kijken, wordt met veel verrassende en verwarrende verhalen beloond: de ene keer meer Alice-in-Wonderland, anders weer Edgar Allen Poe, maar vooral erg Carrington. 3,5 sterren....more
Diego's zus wordt midden in de nacht gebeld: haar jongere broer Diego heeft zelfmoord gepleegd. Terwijl haar moeder en zij - we komen de naam van de hDiego's zus wordt midden in de nacht gebeld: haar jongere broer Diego heeft zelfmoord gepleegd. Terwijl haar moeder en zij - we komen de naam van de hoofdpersoon niet te weten - verslagen achterblijven, reizen we heen en weer tussen Mexico en Spanje, verleden en heden. Waar en wanneer begon de val van Diego? Bij Diego's oma, zijn moeder, zijn zus, de wereld die jongens zoals hem bespuugt, uitscheldt en weinig kansen biedt?
Net zoals onze hoofdpersoon nauwelijks tijd krijgt voor stilstaan of reflectie op Diego's dood, zo leest deze roman als een genadeloze woordenstroom zonder duidelijke structuur. In Mexico was het tenminste Diego's zus en hij tegenover zijn afwezige moeder (werkzaam in Madrid), maar eenmaal daar valt het gezin uiteen. Terwijl Diego nog op de middelbare school zit (en wordt afgesnauwd), moeten zijn zus en moeder keihard werken (en worden afgesnauwd). Ruimte voor een eigen stem of een liefdevol iemand die daarnaar luistert is er niet, en terwijl zijn zus haar woede en frustratie opkropt, gebeurt er binnenin Diego iets anders. Iets dat zich pas laat horen als hij zichzelf uit het raam gooit.
"Hij liet me in één klap (pim, pats, kwak, Diego die tegen de grond slaat) beseffen dat zodra je je plaats in de wereld begrijpt de buikpijn, die ik soms had in stressvolle situaties, permanent wordt. Voor altijd met die grom-grom leven, omdat de angst voor het leven je lamlegt. Want het verleden overleef je wel, maar wat doe je zonder toekomst? Misschien is dat wat mijn broertje dacht en is hij daarom gesprongen. Het is mooi kut als je moet leven voor de toekomst als je je al nutteloos voelt in het heden en ellendig in het verleden."
Ik vind het geen verrassing dat Fernanda Melchor (schrijver van Orkaanseizoen) fan is van Navarro, want beide auteurs schrijven heftige boeken over de racistische, ongelijke en gewelddadige samenleving die de meest 'zwakke' mensen vervormt en kleineert. Maar net als met Melchor ben ik geen groot fan van deze intense schrijfstijl: ik snap en zie het effect, maar het zorgt er niet voor dat ik meeleef met de hoofdpersonages. Verder vond ik alle gebeurtenissen en personages in Mexico (Deel 3) weinig toevoegen aan Diego's (zus) verhaal.
Daarom geef ik dit boek 3 sterren: niet helemaal mijn schrijfstijl, maar Navarro is zeker een indrukwekkende naam binnen de hedendaagse Mexicaanse literatuur....more
"Ik herinner me het moment waarop ik een vriend naar zijn moeder zag schrijven odezwę się jutro, en inzag hoe de woorden zich tegen letters verzetten. M "Ik herinner me het moment waarop ik een vriend naar zijn moeder zag schrijven odezwę się jutro, en inzag hoe de woorden zich tegen letters verzetten. Misschien is dat schrift: inkepingen maken in. Een schuilplaats achterlaten, waar nog iets, iemand anders past."
In zijn dichtbundel 'Dagen in huis' neemt Roelof ten Napel ons mee naar een huis: we wandelen van buiten naar binnen, kijken door het raam, en we observeren de wolken, de tafel, en de handen die de hoeken van een kamer aftasten. In zijn poezië staat de dichter stil bij deze objecten; observeert, of beter gezegd, analyseert ze. Wat zijn de randen van een wolk? Hoe verandert een kamer als de lampen zijn gedoofd? Bevindt geluk zich ín of buiten het moment, als we eraan terugdenken?
Vanwege het analytische en filosofische karakter miste ik soms de emotie in de gedichten, maar ik vond het heel speciaal om door ten Napel 'al dichtend' meegenomen te worden door het huis. Mijn favoriete gedichten uit deze bundel zijn 'In het raam', 'Wie zich samen herhaalt', 'Wat net geen ritueel kan heten', 'Meer opmerkingen over wolken', 'Wat zich wendt' en 'Aan tafel, daar'. 3,5 sterren en ik ga de andere bundels van ten Napel zeker opzoeken.
"Het geluk verbergt zich als het plaatsvindt, zodat we het pas later vinden, als we terugdenken aan een moment als dit. Het laat ons eerst leven, daarna lijkt het vluchtig - het is er wanneer we het opmerken al geweest. En terwijl het er was, zag niemand het, zaten we samen aan tafel te lezen." ...more
"Maar nu ben ik weer hier in de kamer waar alles begon hier stonden onze spullen en hier hangen onze woorden hier ben jij gewond geraakt en heb ik v "Maar nu ben ik weer hier in de kamer waar alles begon hier stonden onze spullen en hier hangen onze woorden hier ben jij gewond geraakt en heb ik verwond hier werd jij een monster en werd ik een valse hond."
In haar nieuwe poeziëbundel 'Marshmallow' kijkt Bekono terug op een onrustige romantische relatie. In het begin was het liefdevol, we likten graag het donshaar op elkaars slapen als we spraken en vol passie ('Beneath their shoulders' ...more
"De buste liet me de IJzeren Vader zien zoals ik hem mijn hele leven had gekend. En toch was niet alles hetzelfde. Het was alsof Pavel's woorden het p"De buste liet me de IJzeren Vader zien zoals ik hem mijn hele leven had gekend. En toch was niet alles hetzelfde. Het was alsof Pavel's woorden het perspectief hadden gewijzigd. De stoffelijkheid der dingen bleef onveranderd, maar niet hun lading en betekenis. Lenin leek plotseling kwetsbaar als een zuigeling."
In De onzichtbaren neemt Frank Nellen ons mee naar het einde van de Sovjet-Unie: tegen het einde van de 20ste eeuw zakte niet alleen een totalitair systeem in elkaar, maar ook het bestaan van duizenden mensen die jarenlang daaronder hebben geleefd. Waren deze levens allemaal gevuld met hard werken, strenge (politie)controles en blind vertrouwen in de regering? Nellen gooit dat (stereotype) beeld - net als de buste van Lenin - aan stukjes met zijn intrigerende roman.
De jongens Pavel en Dani groeien eind jaren '80 samen op in het plattelandsdorpje Taranivka (vlakbij Kiev). De dorpsjongens en met name Dani kijken erg op tegen Pavel met zijn ooglapje, zijn diepe stem en zijn grote voorraad boeken. De eindeloze dagen worden opeens gevuld met verhalen over socialistische helden en het glorieuze communisme: een systeem waarvoor je je inderdaad wilt inzetten.
De werkelijkheid is alleen helemaal niet zo inspirerend. Beide jongens komen daarachter als ze opgroeien en de een terechtkomt bij de reservisten en de ander in een corrupte lampenfabriek. De scenes op die locaties zijn geweldig beschreven: het hilarische productieproces van de gigantische betonnen lampen, tot de naargeestige schoonmaakwerkzaamheden van radioactieve stof. Waar Dani de nutteloze werkelijkheid lijdzaam ondergaat, weigert Pavel zijn mond te houden.
Nellen slaagt er met zijn levendige taalgebruik en kleurrijke scenes de lezer helemaal mee te nemen in zijn verhaal. De hoofdlijn echter, de vriendschap van Dani en Pavel, vond ik minder goed uit de verf komen: die vriendschap voelt helemaal niet hecht genoeg om de zoektocht van Dani naar Pavel te verklaren. Deze zoektocht is vooral nodig om de boodschap van de schrijver, over de onzichtbaren en hun vergeten verhalen, over te brengen. Dit is een mooie boodschap, daar niet van, maar als Dani en Pavel echt hadden gevoeld als mannen van vlees en bloed, zou de gehele roman meer impact hebben.
Daarom geef ik 'De onzichtbaren' 3,5 sterren en ik ben in ieder geval zeker benieuwd naar Nellen's volgende roman!...more