दत्त

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Pali

[edit]

Alternative forms

[edit]

Adjective

[edit]

दत्त

  1. Devanagari script form of datta (given)

Prakrit

[edit]

Adjective

[edit]

दत्त (datta)

  1. Devanagari script form of 𑀤𑀢𑁆𑀢 (given, granted)

Noun

[edit]

दत्त (datta)

  1. Devanagari script form of 𑀤𑀢𑁆𑀢 (a sickle or scythe)

Sanskrit

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

    Inherited from Proto-Indo-European *de-dh₃-tó-s, from *deh₃- (to give). Related to Avestan 𐬛𐬁𐬙𐬀 (dāta, given), Latin datus (given).

    Pronunciation

    [edit]

    Adjective

    [edit]

    दत्त (dattá) stem

    1. given, granted, presented
      • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 2.33.2:
        त्वादत्तेभी रुद्र शंतमेभिः शतं हिमा अशीय भेषजेभिः ।
        व्यस्मद्द्वेषो वितरं व्यंहो व्यमीवाश्चातयस्वा विषूचीः ॥
        tvādattebhī rudra śaṃtamebhiḥ śataṃ himā aśīya bheṣajebhiḥ.
        vyasmaddveṣo vitaraṃ vyaṃho vyamīvāścātayasvā viṣūcīḥ.
        With the most beneficent medicines given by thee, Rudra, may I attain a hundred winters.
        Far from us banish enmity and hatred, and to all quarters maladies and trouble.
    2. Made over, delivered, assigned
    3. Placed, stretched forth
    4. Preserved, guarded
    5. giving: -ka, a. given to be adopted (son)

    Declension

    [edit]
    Masculine a-stem declension of दत्त (dattá)
    Singular Dual Plural
    Nominative दत्तः
    dattáḥ
    दत्तौ / दत्ता¹
    dattaú / dattā́¹
    दत्ताः / दत्तासः¹
    dattā́ḥ / dattā́saḥ¹
    Vocative दत्त
    dátta
    दत्तौ / दत्ता¹
    dáttau / dáttā¹
    दत्ताः / दत्तासः¹
    dáttāḥ / dáttāsaḥ¹
    Accusative दत्तम्
    dattám
    दत्तौ / दत्ता¹
    dattaú / dattā́¹
    दत्तान्
    dattā́n
    Instrumental दत्तेन
    datténa
    दत्ताभ्याम्
    dattā́bhyām
    दत्तैः / दत्तेभिः¹
    dattaíḥ / dattébhiḥ¹
    Dative दत्ताय
    dattā́ya
    दत्ताभ्याम्
    dattā́bhyām
    दत्तेभ्यः
    dattébhyaḥ
    Ablative दत्तात्
    dattā́t
    दत्ताभ्याम्
    dattā́bhyām
    दत्तेभ्यः
    dattébhyaḥ
    Genitive दत्तस्य
    dattásya
    दत्तयोः
    dattáyoḥ
    दत्तानाम्
    dattā́nām
    Locative दत्ते
    datté
    दत्तयोः
    dattáyoḥ
    दत्तेषु
    dattéṣu
    Notes
    • ¹Vedic
    Feminine ā-stem declension of दत्ता (dattā́)
    Singular Dual Plural
    Nominative दत्ता
    dattā́
    दत्ते
    datté
    दत्ताः
    dattā́ḥ
    Vocative दत्ते
    dátte
    दत्ते
    dátte
    दत्ताः
    dáttāḥ
    Accusative दत्ताम्
    dattā́m
    दत्ते
    datté
    दत्ताः
    dattā́ḥ
    Instrumental दत्तया / दत्ता¹
    dattáyā / dattā́¹
    दत्ताभ्याम्
    dattā́bhyām
    दत्ताभिः
    dattā́bhiḥ
    Dative दत्तायै
    dattā́yai
    दत्ताभ्याम्
    dattā́bhyām
    दत्ताभ्यः
    dattā́bhyaḥ
    Ablative दत्तायाः / दत्तायै²
    dattā́yāḥ / dattā́yai²
    दत्ताभ्याम्
    dattā́bhyām
    दत्ताभ्यः
    dattā́bhyaḥ
    Genitive दत्तायाः / दत्तायै²
    dattā́yāḥ / dattā́yai²
    दत्तयोः
    dattáyoḥ
    दत्तानाम्
    dattā́nām
    Locative दत्तायाम्
    dattā́yām
    दत्तयोः
    dattáyoḥ
    दत्तासु
    dattā́su
    Notes
    • ¹Vedic
    • ²Brāhmaṇas
    Neuter a-stem declension of दत्त (dattá)
    Singular Dual Plural
    Nominative दत्तम्
    dattám
    दत्ते
    datté
    दत्तानि / दत्ता¹
    dattā́ni / dattā́¹
    Vocative दत्त
    dátta
    दत्ते
    dátte
    दत्तानि / दत्ता¹
    dáttāni / dáttā¹
    Accusative दत्तम्
    dattám
    दत्ते
    datté
    दत्तानि / दत्ता¹
    dattā́ni / dattā́¹
    Instrumental दत्तेन
    datténa
    दत्ताभ्याम्
    dattā́bhyām
    दत्तैः / दत्तेभिः¹
    dattaíḥ / dattébhiḥ¹
    Dative दत्ताय
    dattā́ya
    दत्ताभ्याम्
    dattā́bhyām
    दत्तेभ्यः
    dattébhyaḥ
    Ablative दत्तात्
    dattā́t
    दत्ताभ्याम्
    dattā́bhyām
    दत्तेभ्यः
    dattébhyaḥ
    Genitive दत्तस्य
    dattásya
    दत्तयोः
    dattáyoḥ
    दत्तानाम्
    dattā́nām
    Locative दत्ते
    datté
    दत्तयोः
    dattáyoḥ
    दत्तेषु
    dattéṣu
    Notes
    • ¹Vedic

    Descendants

    [edit]
    • Maharastri Prakrit: 𑀤𑀢𑁆𑀢 (datta) (chiefly proper nouns)
    • Pali: datta
    • Malayalam: ദത്ത് (dattŭ)

    References

    [edit]
    • Apte, Macdonell (2022) “दत्त”, in Digital Dictionaries of South India [Combined Sanskrit Dictionaries]