Алесь Жлутка

Алесь Жлутка лац. Aleś Żłutka
Дата нараджэньня	12 верасьня 1954(1954-09-12) (70 гадоў) або 1954
Месца нараджэньня	Запольле, Бацэвіцкі сельсавет, Клічаўскі раён, Беларусь
Месца вучобы	Факультэт замежных моў Львоўскага нацыянальнага ўніверсітэта імя Івана Франко[d] (1983)
Занятак	перакладнік, мовазнавец, гісторык, літаратуразнаўца, літаратар, археограф
Навуковая сфэра	мовазнаўства, гісторыя і літаратуразнаўства
Месца працы	Інстытут гісторыі НАН Беларусі Інстытут літаратуры імя Янкі Купалы Віцебскі дзяржаўны мэдычны ўнівэрсытэт Нацыянальны навукова-асьветны цэнтар імя Францішка Скарыны Беларускі гуманітарны ліцэй імя Якуба Коласа Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт культуры і мастацтваў Пінская вышэйшая духоўная сэмінарыя[d] Інстытут гісторыі НАН Беларусі Універсітэт Палацкага[d]
Навуковая ступень	кандыдат філялягічных навук (1990)
Узнагароды	прэмія імя Льва Сапегі[d]

Але́сь Жлу́тка (нар. 12 верасьня 1954, вёска Запольле Клічаўскага раёну Магілёўскай вобласьці) — беларускі мовазнаўца і гісторык. Кандыдат філялягічных навук (1990). Ляўрэат узнагароды імя Льва Сапегі (2009).

Біяграфія

Скончыў геолягаразьведны тэхнікум, факультэт замежных моваў Львоўскага ўнівэрсытэту па спэцыяльнасьці «Клясычная філялёгія» (1983), асьпірантуру Інстытуту літаратуры Акадэміі навук Беларускай ССР (1985—1988). Абараніў кандыдацкую дысэртацыю па лацінскай паэзіі Беларусі эпохі Асьветніцтва (1990).

У 1988—1994 роках працаваў у Інстытуце літаратуры НАН БССР і Нацыянальным навукова-асьветным цэнтры імя Францішка Скарыны. З 1994 року — у Інстытуце гісторыі НАН Беларусі: старэйшы навуковы супрацоўнік аддзела спэцыяльных гістарычных навук (1996—2005), старэйшы навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі Беларусі Сярэдніх вякоў і пачатку Новага часу (2005—2013), старэйшы навуковы супрацоўнік аддзела крыніцазнаўства і археаграфіі (2014—2020).

Выкладаў у Віцебскім дзяржаўным мэдычным унівэрсытэце, Беларускім інстытуце культуры, Беларускім гуманітарным ліцэі, Пінскай духоўнай сэмінарыі імя Тамаша Аквінскага.

8 лістапада 2020 году ў час пратэстаў супраць фальсыфікацыі выбараў, гвалту і беззаконьня затрымліваўся супрацоўнікамі сілавых структураў рэжыму Лукашэнкі за ўдзел у «Маршы народаўладзьдзя» і прысуджаны да 10 содняў арышту. Праз два тыдні кіраўніцтва Інстытуту гісторыі НАН Беларусі не працягнула зь ім кантракту.

Навуковая і перакладніцкая дзейнасьць

Дасьледуе лацінамоўную літаратуру Беларусі, лацінамоўныя крыніцы з гісторыі Вялікага Княства Літоўскага, гісторыю раньняга хрысьціянства на беларускіх землях, беларускую анамастыку.

У ягоным перакладзе на беларускую мову друкаваліся паэзія Гарацыюса, байкі Эзопа і творы анакрэонтыкаў.

Аўтар больш як 50 навуковых публікацыяў. Падрыхтаваў да выданьня кнігу дакумэнтаў і сьведчаньняў «Міндаў — кароль Літовіі».

Кніжныя публікацыі

• Міндаў, кароль Літовіі, у дакумэнтах і сьведчаньнях. Менск, 2005.
• Метадычныя рэкамендацыі да выдання лацінскіх дакументаў X—XІV ст. Менск, 2005.
• Кароткая граматыка лацінскай мовы. — Мн., 2008.
• Лацінска-беларускі слоўнік актавай мовы Вялікага Княства Літоўскага XIII—XVIII ст. Менск, 2011.
• Метадычны дапаможнік па вусных тэмах па англійскай мове — 2011.
• Лацінская актавая палеаграфія. — Мн.: БелНДІДАС, 2015.
• Францыск Скарына ў дакументах і сведчаннях. — Мн.: Беларуская навука, 2020.

Прэміі і ўзнагароды

• Узнагарода імя Льва Сапегі (Польшча, 2009)

Сям’я

Жонка — філёляг Марыя Жлутка. Сын  — празаік і літаратурны перакладнік з украінскай і ангельскай моваў Алег Жлутка.

Літаратура

• Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2010. — Т. 3: Дадатак А — Я. — 690 с. — ISBN 978-985-11-0487-7

Вонкавыя спасылкі

• Алесь Жлутка, аўтары часопіса Наша Вера
• Выйшла кніга «Міндаў кароль Літовіі…», Радыё Свабода, 16 лістапада 2005 г.