dbo:abstract
|
- Opevněný kostel (kostelní tvrz) je kostel vybavený pro poskytnutí ochrany vojensky ohroženému civilnímu obyvatelstvu na území chráněném církevním azylem. Zejména ve středověku docházelo k opevňování kostelů (srovnej kastel) a posvátných okrsků a objektů. Pro ochranu civilního obyvatelstva byly opevňovány nejen kostely a kláštery, ale i hřbitovy. Proto také byly dlouho zakazovány jakékoliv stavební prvky či obranné stavby využitelné k aktivní obraně. Výrazněji se pevnostní prvky staveb (hradby kolem hřbitovů se střílnami, ochozy s cimbuřími, střílny apod.) uplatňují od 14. století. Převážně se kostely vyskytovaly v územně vymezených regionech, zasažených či ohrožených taženími vojsk apod. (na území nynější České republiky zejména pod vlivem tureckého nebezpečí a selských válek v Německu). Na druhé straně byly kostely opevňovány v cílených akcích domobrany, nebo jako strategické opěrné body (ač to bylo stíháno církevními zákazy). Současně ovšem docházelo k užívání pevnostních prvků jako dekorativních doplňků staveb, a to zejména v renesanci (střílny na atice jižní předsíně městského ). (cs)
- Una església fortificada és una església que es construeix per tenir una funció defensiva en temps de guerra. Aquestes esglésies van ser especialment dissenyades per incorporar característiques militars, com ara murs gruixuts, crestes i espitlleres. D'altres, com la catedral d'Àvila, es van incorporar a la muralla de la vila. Les comunitats monàstiques, com el , sovint estan envoltades per una muralla, i algunes esglésies, com la de a Muttenz, Suïssa, també tenen un mur exterior. Les esglésies amb defenses externes addicionals, com ara murs cortina i torres de muralla, sovint s'anomenen més específicament o Kirchenburgen (literalment "castells de l'església"). La majoria de les esglésies fortificades es poden trobar a parts d'Europa on hi havia molta guerra cos a cos, per exemple a la regió de Dordonya de França, lluitada per França i Anglaterra a l'època medieval, i a Transsilvània, durant les invasions otomanes. També es van construir esglésies fortificades en llocs controlats pels imperis colonials, com una a les Filipines a l' escenari del setge de Baler. (ca)
- Als Wehrkirche werden Kirchen bezeichnet, die mit Vorrichtungen zur Abwehr von Feinden, wie z. B. Zinnen, Wehrerkern, Maschikulis oder Schießscharten versehen sind. Ist die Kirche von einer massiven, für Verteidigungszwecke geeigneten Mauer umgeben, die auch andere Bauten umschließt sowie über Brunnen, Vorrats- und Wohnräume verfügte, spricht man von Kirchenburgen, die oft eine Kombination einer Wehrkirche mit einem befestigten Wehrkirchhof sind. (de)
- Defend-preĝejo aŭ fortikaĵopreĝejo (aŭ fortreso-preĝejo) estas preĝejo ekipita per konstruelementoj taŭgaj por defendo kontraŭ malamiko, ekzemple kreneloj, paftruoj aŭ ĉirkaŭa muraro. Estis du solvoj: aŭ oni faris defendan etaĝon kaj pli altan turon sur la preĝejon, aŭ oni konstruis ĉirkaŭan muron kun bastionoj. En la mezepoko multaj vilaĝoj en diversaj eŭropaj landoj ekipis siajn preĝejojn per defendiloj, ĉar defenda muro ĉirkaŭ la tuta setlejo ĝenerale estis privilegio de urboj. Kiam alproksimiĝis malamikoj aŭ rabistaj bandoj, la vilaĝanoj do devis forlasi siajn domojn, sed almenaŭ trovis personan rifuĝejon en sia preĝejo. Foje oni eĉ elektis la konstrulokon de preĝejo laŭ ĝia taŭgo por defendo, ekzemple sur monteto. Necesas distingi inter veraj defendaj preĝejoj kaj tiaj, al kiuj oni pro diversaj kialoj aldonis defend-aspektajn elementojn, kiuj tamen ne vere servis al defendaj celoj. (eo)
- A fortified church is a church that is built to serve a defensive role in times of war. Such churches were specially designed to incorporate military features, such as thick walls, battlements, and embrasures. Others, such as the Ávila Cathedral were incorporated into the town wall. Monastic communities, such as Solovki Monastery, are often surrounded by a wall, and some churches, such as St. Arbogast in Muttenz, Switzerland, have an outer wall as well. Churches with additional external defences such as curtain walls and wall towers are often referred to more specifically as fortress churches or Kirchenburgen (literally "church castles"). Most fortified churches may be found in parts of Europe In times were there was much hand-to-hand warfare, for example in the Dordogne region of France, fought over by France and England in medieval times, and in Transylvania, during the Ottoman invasions. Fortified churches were also built in places controlled by colonial empires, such as one in the Philippines at the scene of the siege of Baler. (en)
- Eliza-gotorlekua gatazka garaietan defentsarako prestatutakoa eliza da. Ikuspuntu militar batetik diseinatuak ziren, horma handiekin, saietera eta almenekin. (eu)
- Una iglesia fortificada es una iglesia construida para desempeñar un papel defensivo en tiempos de conflicto. Estas iglesias fueron diseñados especialmente para incorporar características militares, tales como paredes gruesas, merlones y troneras. Otras, como la Catedral del Salvador de Ávila, se incorporaron en la muralla de la ciudad. Las comunidades monásticas, como la de la Abadía de Lérins, a menudo eran rodeadas por un muro, y algunas iglesias, como la de en Muttenz, Suiza, tienen una pared exterior también. Las iglesias con defensas externas adicionales, tales como muros cortina y torres, se denominan más específicamente a menudo como iglesias fortaleza o Kirchenburg (literalmente "iglesia castillo"). Una alta concentración de iglesias fortificadas se puede encontrar en algunas partes de Europa donde hubo numerosas guerras cuerpo a cuerpo, por ejemplo en la región de Dordogne de Francia, que fue disputada por Francia e Inglaterra en la época medieval, y en Transilvania , que fue el escenario de invasiones otomanas. También fueron construidas en lugares controlados por los imperios coloniales, como en Filipinas, que sirvió como escenario del sitio de Baler. (es)
- Une église fortifiée est un « édifice cultuel pourvu d'organes de défense active caractéristiques, généralement parfaitement identifiables par référence à la typologie des appareils militaires ». Ces églises doivent avoir des fortifications indépendantes de celles d'une ville ou d'un château fort. Pendant la période du Moyen Âge, les églises ont vu leur architecture adaptée aux désordres sociaux et politiques de l'époque. Certaines églises (notamment celles des territoires limitrophes) ont été fortifiées de sorte que la population locale puisse s'y protéger. Cette fortification se traduit principalement par l'adjonction de parapet crénelé mais le crénelage sur les édifices religieux a plus une fonction symbolique (manifestation de puissance ostentatoire du seigneur à travers une architecture religieuse qui procède du modèle de son château fort) que militaire, la population bénéficiant en fait de la protection par le droit d'asile dans les églises même non fortifiées. Cette fortification a en effet un rôle mineur en cas d'invasion et de guerre (l'armée qui ne respecte pas ce droit d'asile étant suffisamment équipée pour s'emparer rapidement de l'édifice), elle n'a une fonction dissuasive que contre les problèmes courants d'insécurité (bandes pillant et vivant de rapines, peu équipées pour un siège). (fr)
- Una chiesa fortificata è una chiesa specificamente dedicata al culto religioso cristiano e alla difesa militare di una comunità. Nel Medioevo, le chiese dei paesi vicino alle frontiere più esposte alle invasioni adattarono la loro architettura ai bisogni di guerra. In alcune regioni dell'Europa, note per le loro frequenti guerre, la quantità di chiese fortificate presenti nel territorio è particolarmente elevato. (it)
- Een weerkerk, vestingkerk of castrale kerk is een kerkgebouw dat tevens een verdedigende functie had: ze dienden als toevluchtsoord in tijden van oorlog of plundering en zijn vooral te vinden op het platteland, waar de bevolking beschermende stadsmuren ontbeerde. Strikt genomen kan worden gesteld dat alleen kerken die een verdedigende functie hebben (en niet hadden) weerkerken zijn en dat thans alleen nog van voormalige weerkerken kan worden gesproken. Met hun verdedigende functie verloren veel versterkte kerken ook hun uiterlijke weerkerkkenmerken. Veel (voormalige) weerkerken zijn dan ook nog maar moeilijk als zodanig herkenbaar. Weerkerken zijn overal in Europa te vinden. Er is zelfs gesteld dat op alle plaatsen waar men zich ervoor interesseert versterkte kerken ontdekt worden. Niettemin staan sommige gebieden, zoals de Thiérache in Noord-Frankrijk en Zevenburgen (Transsylvanië) in Roemenië, bij uitstek bekend om hun weerkerken: in die gebieden zijn er op een relatief kleine oppervlakte veel bewaard gebleven. De Saksische weerkerken van Zevenburgen staan collectief op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Andere gebieden met goed herkenbare weerkerken zijn Stiermarken en Karinthië in Oostenrijk, verschillende gebieden in Duitsland (onder meer Franken en Thüringen), het Oostzeegebied (de eilanden Bornholm, Gotland, Öland en Saaremaa), Zuid-Frankrijk en de Spaanse eilanden Ibiza en Formentera. Hieronder worden enkele gebieden met veel weerkerken gepresenteerd. (nl)
- Укреплённая церковь — церковь, которая благодаря своей конструкции и расположению может использоваться как фортификационное сооружение. В практике русского церковного строительства нет специального термина для построек такого типа. Хотя в истории имеется немало примеров, когда население укрывалось в церквах, ища там спасения от неприятеля. Церкви такого типа начали строить в Европе в Средние века в эпоху, когда ещё не получило широкого применения огнестрельное оружие, внесшее принципиальное изменение в принципы фортификации. Иногда такие церкви окружались крепостной стеной с башнями, рвом и прочими оборонительными элементами. В пределах этой стены нередко располагалось и кладбище. Типичным образцом такого сооружения является укреплённая церковь, посвящённая Св. Георгию в посёлке (нем. Kraftshof) к северу от аэропорта Нюрнберга. Она окружена со всех сторон стеной с башнями, вход защищает надвратное сооружение, а внутри находится заброшенное кладбище. Примером укреплённой церкви является также церковь Св. Михаила в городке (нем. Rasch) в 5 км от франконского города Альтдорфа. Эта окружённая стеной церковь известна с XI века. В пределах стены находится действующее кладбище. Вход на кладбище ранее производился сквозь ворота в башне, которая была разобрана в 1884 году.Впоследствии эта церковь послужила прототипом для многих церквей региона. (ru)
- Kościół obronny lub warowny (także: cerkiew, zbór, synagoga itd.) – budowla sakralna, której podczas wznoszenia nadano cechy militarne, umożliwiające w razie potrzeby długotrwałą obronę dzięki grubym murom, wyposażeniu w górnych kondygnacjach w strzelnice, niewielkim oknom, które także można było łatwo zamienić w otwory strzelnicze itd. Kościoły mogły być też dodatkowo otaczane budowlami o charakterze obronnym (wałami) i wyposażenie już istniejących murów w urządzenia obronne jak obronne bramy, bastiony itp.). Budowle o tym charakterze występowały zarówno jako uzupełnienie fortyfikacji miast, klasztorów, jak i jako samodzielne punkty oporu. Powstawały od wczesnego średniowiecza aż po XVII – XVIII wiek. Budowle religijne (w tym kościoły) były otaczane dziełami obronnymi, bez naruszania zasadniczej formy pierwotnego budynku; samym budynkom przydawano instalacje obronne; bądź czyniono jedno i drugie. Wszystkie te formy inkastelacji były działaniem wtórnym; natomiast najbardziej typowe kościoły obronne były inkastelowane pierwotnie, czyli od samego początku przygotowane były do pełnienia także funkcji obronnych, poza sakralnymi. Prawdopodobnie w Europie Środkowej i Skandynawii większość wczesnych kościołów miała charakter obronny, o czym może świadczyć sama etymologia polskiego słowa kościół, wywodzącego się ostatecznie z łacińskiego terminu castellum oznaczającego „zamek” (por. kasztel). Dotyczyło to zarówno murowanych kościołów romańskich, gotyckich czy renesansowych, jak i kościołów drewnianych, także z epok późniejszych. W ich przypadku charakter obronny posiadała zazwyczaj wolno stojąca dzwonnica, często wyposażona w hurdycje. Nierzadko kościoły i kościelne zespoły warowne posiadały bardzo zaawansowane, jak na swój czas i miejsce, urządzenia obronne. Przykładowo, w Polsce, wieża jako element obronny (wieża obronna i związany z nią obronny system wieżowy) został wprowadzona najpierw za pośrednictwem romańskich kościołów. Innym przykładem z ziem polskich bardzo nowoczesnej formy jest oktagonalna baszta w zespole katedry fromborskiej. Fromborski zespół katedralny jest prawdopodobnie najświetniejszym przykładem zachowanej w Polsce kościelnej warowni. W średniowiecznej Europie kościoły warowne często pełniły rolę schronienia dla ludności zamieszkującej tereny słabiej zaludnione, podobną funkcję w wielu regionach pełniły także i ufortyfikowane klasztory, budowane od Francji i Niemiec po ziemie ruskie Rzeczypospolitej. Według jednego ze spisów, w Polsce znajduje się 17 średniowiecznych kościołów obronnych. Przykładowe kościoły tego typu w Polsce (tak współczesnej, jak historycznej) to m.in.: Kolegiata w Tumie, Kościół św. Andrzeja w Krakowie, bazylika w Czerwińsku, kościół NMP w Inowrocławiu, kościół św. Mikołaja w Żarnowie, w Bóbrce (dzisiejsza Ukraina) czy kościół św. Jana Chrzciciela w Prandocinie. Ślady dawnych fortyfikacji, najczęściej w postaci murów i wież otaczających przebudowany w późniejszych wiekach kościół, zachowały się także m.in. w opactwie Benedyktynów w Tyńcu, klasztorze w Mstowie, bazylice w Przeworsku, kościele św. Mikołaja i Stanisława biskupa w Jarosławiu, a także w postaci zrujnowanego kościoła Wniebowzięcia NMP w Buszczu oraz, odbudowanego po II wojnie światowej, kościoła św. Wawrzyńca w Kleczkowie. Na dzisiejszej Białorusi zachowało się przynajmniej czternaście świątyń obronnych, m.in. cerkiew troicka w Białej Cerkwi, kościół św. Michała Archanioła w Gnieźnie, w Derewnie, dawny zbór kalwiński w Zasławiu, Kościół Trójcy Przenajświętszej w Iszkołdzi, Kościół św. Jana Chrzciciela w Komajach, Cerkiew Narodzenia Matki Bożej w Murowance, sobór Świętych Borysa i Gleba w Nowogródku, ruiny zboru kalwińskiego w Kuchcicach, w Smorgoniach, cerkiew św. Michała Archanioła w Synkowiczach i kościół Świętej Trójcy w Czarnawczycach. Około stu ufortyfikowanych kościołów i klasztorów istniało także w Wielkiej Brytanii, głównie na pograniczu angielsko-szkockim i angielsko-walijskim, jednak tylko niewielka część z nich zachowała się do współczesności. (pl)
- En försvarskyrka är en kyrkobyggnad som anses haft funktion dels som gudstjänstrum och dels som skydd mot fientliga angrepp. Försvarskyrkan bär med sina kraftiga murverk drag av borgarkitekturen och kan omfatta hela kyrkan i form av övervåningen eller delar av kyrkan som exempelvis tornet. I Sverige uppfördes försvarskyrkorna främst i kusttrakter under 1200-talet. Östersjöområdet kring Kalmartrakten och Öland har varit särskilt rik på kyrkor av detta slag. (sv)
- Оборо́нний храм або храм-форте́ця — церква або костел, пристосовані до короткочасної чи довгострокової оборони за допомогою введення в архітектуру сакральної будівлі низки фортифікаційних елементів: фланкуючих веж, бійниць, машикуль по периметру споруди, брами з герсою. (uk)
|
rdfs:comment
|
- Als Wehrkirche werden Kirchen bezeichnet, die mit Vorrichtungen zur Abwehr von Feinden, wie z. B. Zinnen, Wehrerkern, Maschikulis oder Schießscharten versehen sind. Ist die Kirche von einer massiven, für Verteidigungszwecke geeigneten Mauer umgeben, die auch andere Bauten umschließt sowie über Brunnen, Vorrats- und Wohnräume verfügte, spricht man von Kirchenburgen, die oft eine Kombination einer Wehrkirche mit einem befestigten Wehrkirchhof sind. (de)
- Eliza-gotorlekua gatazka garaietan defentsarako prestatutakoa eliza da. Ikuspuntu militar batetik diseinatuak ziren, horma handiekin, saietera eta almenekin. (eu)
- Una chiesa fortificata è una chiesa specificamente dedicata al culto religioso cristiano e alla difesa militare di una comunità. Nel Medioevo, le chiese dei paesi vicino alle frontiere più esposte alle invasioni adattarono la loro architettura ai bisogni di guerra. In alcune regioni dell'Europa, note per le loro frequenti guerre, la quantità di chiese fortificate presenti nel territorio è particolarmente elevato. (it)
- En försvarskyrka är en kyrkobyggnad som anses haft funktion dels som gudstjänstrum och dels som skydd mot fientliga angrepp. Försvarskyrkan bär med sina kraftiga murverk drag av borgarkitekturen och kan omfatta hela kyrkan i form av övervåningen eller delar av kyrkan som exempelvis tornet. I Sverige uppfördes försvarskyrkorna främst i kusttrakter under 1200-talet. Östersjöområdet kring Kalmartrakten och Öland har varit särskilt rik på kyrkor av detta slag. (sv)
- Оборо́нний храм або храм-форте́ця — церква або костел, пристосовані до короткочасної чи довгострокової оборони за допомогою введення в архітектуру сакральної будівлі низки фортифікаційних елементів: фланкуючих веж, бійниць, машикуль по периметру споруди, брами з герсою. (uk)
- Una església fortificada és una església que es construeix per tenir una funció defensiva en temps de guerra. Aquestes esglésies van ser especialment dissenyades per incorporar característiques militars, com ara murs gruixuts, crestes i espitlleres. (ca)
- Opevněný kostel (kostelní tvrz) je kostel vybavený pro poskytnutí ochrany vojensky ohroženému civilnímu obyvatelstvu na území chráněném církevním azylem. Zejména ve středověku docházelo k opevňování kostelů (srovnej kastel) a posvátných okrsků a objektů. Pro ochranu civilního obyvatelstva byly opevňovány nejen kostely a kláštery, ale i hřbitovy. Proto také byly dlouho zakazovány jakékoliv stavební prvky či obranné stavby využitelné k aktivní obraně. Výrazněji se pevnostní prvky staveb (hradby kolem hřbitovů se střílnami, ochozy s cimbuřími, střílny apod.) uplatňují od 14. století. Převážně se kostely vyskytovaly v územně vymezených regionech, zasažených či ohrožených taženími vojsk apod. (na území nynější České republiky zejména pod vlivem tureckého nebezpečí a selských válek v Německu). N (cs)
- Defend-preĝejo aŭ fortikaĵopreĝejo (aŭ fortreso-preĝejo) estas preĝejo ekipita per konstruelementoj taŭgaj por defendo kontraŭ malamiko, ekzemple kreneloj, paftruoj aŭ ĉirkaŭa muraro. Estis du solvoj: aŭ oni faris defendan etaĝon kaj pli altan turon sur la preĝejon, aŭ oni konstruis ĉirkaŭan muron kun bastionoj. Necesas distingi inter veraj defendaj preĝejoj kaj tiaj, al kiuj oni pro diversaj kialoj aldonis defend-aspektajn elementojn, kiuj tamen ne vere servis al defendaj celoj. (eo)
- A fortified church is a church that is built to serve a defensive role in times of war. Such churches were specially designed to incorporate military features, such as thick walls, battlements, and embrasures. Others, such as the Ávila Cathedral were incorporated into the town wall. Monastic communities, such as Solovki Monastery, are often surrounded by a wall, and some churches, such as St. Arbogast in Muttenz, Switzerland, have an outer wall as well. Churches with additional external defences such as curtain walls and wall towers are often referred to more specifically as fortress churches or Kirchenburgen (literally "church castles"). (en)
- Una iglesia fortificada es una iglesia construida para desempeñar un papel defensivo en tiempos de conflicto. Estas iglesias fueron diseñados especialmente para incorporar características militares, tales como paredes gruesas, merlones y troneras. Otras, como la Catedral del Salvador de Ávila, se incorporaron en la muralla de la ciudad. Las comunidades monásticas, como la de la Abadía de Lérins, a menudo eran rodeadas por un muro, y algunas iglesias, como la de en Muttenz, Suiza, tienen una pared exterior también. Las iglesias con defensas externas adicionales, tales como muros cortina y torres, se denominan más específicamente a menudo como iglesias fortaleza o Kirchenburg (literalmente "iglesia castillo"). (es)
- Une église fortifiée est un « édifice cultuel pourvu d'organes de défense active caractéristiques, généralement parfaitement identifiables par référence à la typologie des appareils militaires ». Ces églises doivent avoir des fortifications indépendantes de celles d'une ville ou d'un château fort. (fr)
- Een weerkerk, vestingkerk of castrale kerk is een kerkgebouw dat tevens een verdedigende functie had: ze dienden als toevluchtsoord in tijden van oorlog of plundering en zijn vooral te vinden op het platteland, waar de bevolking beschermende stadsmuren ontbeerde. Niettemin staan sommige gebieden, zoals de Thiérache in Noord-Frankrijk en Zevenburgen (Transsylvanië) in Roemenië, bij uitstek bekend om hun weerkerken: in die gebieden zijn er op een relatief kleine oppervlakte veel bewaard gebleven. De Saksische weerkerken van Zevenburgen staan collectief op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. (nl)
- Kościół obronny lub warowny (także: cerkiew, zbór, synagoga itd.) – budowla sakralna, której podczas wznoszenia nadano cechy militarne, umożliwiające w razie potrzeby długotrwałą obronę dzięki grubym murom, wyposażeniu w górnych kondygnacjach w strzelnice, niewielkim oknom, które także można było łatwo zamienić w otwory strzelnicze itd. Kościoły mogły być też dodatkowo otaczane budowlami o charakterze obronnym (wałami) i wyposażenie już istniejących murów w urządzenia obronne jak obronne bramy, bastiony itp.). Budowle o tym charakterze występowały zarówno jako uzupełnienie fortyfikacji miast, klasztorów, jak i jako samodzielne punkty oporu. Powstawały od wczesnego średniowiecza aż po XVII – XVIII wiek. (pl)
- Укреплённая церковь — церковь, которая благодаря своей конструкции и расположению может использоваться как фортификационное сооружение. В практике русского церковного строительства нет специального термина для построек такого типа. Хотя в истории имеется немало примеров, когда население укрывалось в церквах, ища там спасения от неприятеля. (ru)
|