| dbo:abstract
|
- Regnier Gemma Frisius (Dokkum, Frísia, 8 de desembre de 1508 - Lovaina, ducat de Brabant, 25 de maig de 1555) va ser un astrònom i matemàtic holandès, famós per la seva habilitat en la construcció d'instruments de mesura i per les teories que va elaborar, que van ser d'ajuda a la navegació marítima. Frisius era natiu de la regió costanera de Frísia (en l'actualitat Països Baixos) i, per això, es pot explicar l'àlies llatinitzat de Frisius que, normalment, en el castellà de l'època, sol trobar-se com a sobrenom associat a Gemma el Frisó. En l'actualitat, Gemma és un dels eminents astrònoms de l'antiguitat que posseeix el seu nom associat a un cràter d'impacte de la Lluna. (ca)
- Regnier Gemma Frisius (1508-1555) estis germana fizikisto, matematikisto, kartografo, filozofo kaj instrumento-fabrikanto. Li kreis gravajn terglobojn, plibonigis la tiamajn matematikajn instrumentojn kaj aplikis matematikon per novaj manieroj pri maraj esplorado kaj navigado. Li studis en la Universitato de Loveno kie li doktoriĝis pri Medicino kaj tie li restis la tutan tempon de sia vivo. Liaj instrumentoj estis laŭdataj de Tiko Braho (1546-1601). En 1533, li unuafoje priskribis la metodon pri triangulado nuntempe uzata por mezuradoj. Post dudek jaroj li estis la unua kiu priskribis precizan horloĝon por determinado de la longitudo. Johano Baptisto Morin (1583-1656) ne kredis ke la metodon de Frizo por kalkulado de longitudo povus funkcii kaj eldiris: "Mi ne scias ĉu la diablo sukcesos krei metodon pro mezuri la longitudoj, sed estas frenezo de homo provi". Estis liaj lernantoj Gerardo Merkator (1512-1594), kiu ankaŭ fariĝis lia kunlaboranto, Johano Stadio (1527-1579), John Dee (1527-1608), Andreas Vesalius (1514-1564) kaj Renbertus Dodonaeus (1517-1585). (eo)
- Gemma Rainer Frisius, eigentlich Jemme Reinersz (* 9. Dezember 1508 in Dokkum; † 25. Mai 1555 in Löwen), war ein Mediziner, Astronom, Mathematiker, Kartograf und Instrumentenbauer. Frisius schuf Globen und verbesserte mathematische und astronomische Instrumente, etwa das Astrolabium und den Gradstock. Er wandte die Mathematik bei der Vermessung und Navigation in einer neuen Art an, entwickelte Vorstufen der Triangulation und publizierte 1544 über die Verwendung der Camera Obscura bei der Beobachtung der Sonnenfinsternis vom 24. Januar 1544. (de)
- Regnier Gemma Frisius (Dokkum, Frisia, 9 de diciembre de 1508 - Lovaina, Brabante, 25 de mayo de 1555) fue un astrónomo y matemático neerlandés, famoso por su habilidad en la construcción de instrumentos de medida y por las teorías que elaboró, que fueron de ayuda a la navegación marítima. Frisius era nativo de la región costera de Frisia (Países Bajos) y, por esta razón, se puede explicar el sobrenombre latinizado de Frisius que, normalmente, en el castellano de la época, suele encontrarse como apodo, Gemma el Frisio. En la actualidad Gemma es uno de los eminentes astrónomos de la antigüedad que posee su nombre asociado a un cráter de la Luna. (es)
- Gemma Frisius (/ˈfrɪziəs/; born Jemme Reinerszoon; December 9, 1508 – May 25, 1555) was a Frisian physician, mathematician, cartographer, philosopher, and instrument maker. He created important globes, improved the mathematical instruments of his day and applied mathematics in new ways to surveying and navigation. Gemma's rings, an astronomical instrument, are named after him. Along with Gerardus Mercator and Abraham Ortelius, Frisius is often considered one of the founders of the Netherlandish school of cartography, and significantly helped lay the foundations for the school's golden age (approximately 1570s–1670s). (en)
- Gemma Frisius, né Jemme Reinerszoon, est un cartographe et mathématicien né à Dokkum (Frise) le 9 décembre 1508, mort à Louvain le 25 mai 1555 . (fr)
- Rainer Gemma Frisio, noto anche come Jemme Reinerszoon Frisius (Dongeradeel, 9 dicembre 1508 – Lovanio, 25 maggio 1555), è stato un matematico e cartografo olandese. (it)
- ゲンマ・フリシウス（Gemma Frisius または Reiner Gemma、姓のGemmaはヘンマ、ゲマとも、1508年12月9日 - 1555年5月25日）はフリースランド（現在のオランダ）の数学者、地図製作者、天文観測機器製作者である。地球儀の製作や、天文観測機器の改良によって知られる。 フリースランドのw:Dokkumの貧しい家に生まれるが、ルーヴェン大学で医学を学び、そこで医学を教えた。学生の頃から、地球儀や天体観測機器をつくる工房を作り、その製作する機器の精度はチコ・ブラーエらに賞賛された。1529年に(w:Peter Apianus, 1495-1552)の地理書Cosmographiaの改訂版を出版した。1533年にCosmographia増補版を出版しその中に三角測量の方法を記述した。天体観測機器として太陽高度を観測するクロススタッフやアストロラーベ、アストロノミカル・リングなどを改良した。1530年には正確な時計を使えば経度が求まることを示したが、この方法を実用化するための正確な時計が得られるのは200年後のジョン・ハリソンによってである。 フリシウスは後に続くゲラルドゥス・メルカトル、、ジョン・ディーらに影響を与えた。 (ja)
- Gemma Frisius, ook wel Jemme Reinerszoon Frisius (Dokkum, 8 december 1508 – Leuven, 25 mei 1555) was een Nederlandse geograaf, wiskundige en arts. Gemma Frisius werd geboren in Friesland in een arm gezin. Hij was in zijn jeugd kreupel, maar daar is hij op latere leeftijd van genezen. Hij studeerde aan de universiteit van Leuven onder andere wiskunde en astronomie. Hij was de eerste die de driehoeksmeting beschreef, gebaseerd op de eigenschap dat de driehoek volledig is bepaald door een zijde en de aanliggende hoeken. Zijn kennis werd gebruikt in de cartografie en landmeetkunde. Samen met goudsmid Gaspard van der Heyden maakte hij wereldbollen om zijn kaarten in een realistische vorm weer te geven. Ook verbeterde hij de atlas van Petrus Apianus. Hij maakte veel astronomische instrumenten om bijvoorbeeld de lengtegraad te meten. Zo maakte hij het astrolabium, dat hij beschreef in het in 1556 postuum verschenen werk De astrolabium catholicum. Zijn ideeën schreef hij in boeken met vele illustraties. Mede op basis van deze ideeën zijn later vele ontdekkingen gedaan, zoals ook de ontdekking van de camera obscura. Frisius was in 1544 een van de eersten die de werking van zo'n camera op papier heeft gezet. De afbeelding op pagina 31v van zijn 'De radio astronomico' is wereldwijd de vroegst bekende afbeelding van het camera-obscuraprincipe. In zijn werk gaf hij ook aanwijzingen hoe de lezer zelf astronomische instrumenten kon bouwen. (nl)
- Gemma Frisius, também citado como Gemma Reiner Frisius ou Jemme Reinersz (Dokkum, Frísia, 9 de dezembro de 1508 - Lovaina, 25 de maio de 1555), foi médico, astrônomo, matemático, cartógrafo e fabricante de instrumentos matemáticos. Notabilizou-se pela sua habilidade em construir instrumentos de medição e pela teorias que elaborou, e que foram de grande ajuda para a navegação marítima. Ele criou globos com modelos tridimensionais da Terra, melhorou os instrumentos matemáticos da sua época e aplicou a matemática sob novos prismas para a pesquisa e navegação. (pt)
- Gemma Rainerszoon Frisius, född 8 december 1508 i Dokkum, Friesland (därav tillnamnet Frisius), död 25 maj 1555 i Leuven, var en läkare, matematiker, astronom och geodet. Gemma Frisius var från 1541 professor i medicin vid universitetet i Leuven, men är mest bekant för sina vid sidan av hans läkarverksamhet bedrivna astronomiska och kartografiska arbeten. Han utvecklade bland annat en metod för longitudbestämningar genom användning av noggranna transportabla ur (1530) och den mycket använda trianguleringen (1533). Hans viktigaste skrift är De principiis astronomiæ, cosmonomiæ et cosmographiæ, deque usu globi cosmographici (1547). Asteroiden 11433 Gemmafrisius är uppkallad efter honom. (sv)
- Ге́мма Фри́зиус (лат. Gemma Frisius, нидерл. Jemme Reinerszoon; 8 декабря 1508, Доккюм, Фрисландия — 25 мая 1555, Лёвен) — нидерландский математик, врач, картограф, философ, гравёр, мастер астрономических инструментов. Настоящее имя: Йе́мме Ре́йнерсзоон, свои латинские сочинения он подписывал «Фризиус» («Фризиец») по названию родной Фрисландии, прибрежной северной провинции Нидерландов. Создал в 1536 году один из старейших глобусов, улучшил ряд инструментов своего времени, применяемых в прикладной математике, геодезии и навигации. В честь учёного назван лунный кратер. (ru)
- 赫马·弗里修斯（荷蘭語：Gemma Frisius，1508年12月9日－1555年5月25日），文艺复兴时期荷兰探险家。他曾制作地球仪和地图。他在其论著《》书中提出，经线可以用时钟来确定。虽然，这对16世纪来说并不实际，但是，当发明了非常精确的便携式时钟后，这一观点便被证明了。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Regnier Gemma Frisius (Dokkum, Frísia, 8 de desembre de 1508 - Lovaina, ducat de Brabant, 25 de maig de 1555) va ser un astrònom i matemàtic holandès, famós per la seva habilitat en la construcció d'instruments de mesura i per les teories que va elaborar, que van ser d'ajuda a la navegació marítima. Frisius era natiu de la regió costanera de Frísia (en l'actualitat Països Baixos) i, per això, es pot explicar l'àlies llatinitzat de Frisius que, normalment, en el castellà de l'època, sol trobar-se com a sobrenom associat a Gemma el Frisó. En l'actualitat, Gemma és un dels eminents astrònoms de l'antiguitat que posseeix el seu nom associat a un cràter d'impacte de la Lluna. (ca)
- Gemma Rainer Frisius, eigentlich Jemme Reinersz (* 9. Dezember 1508 in Dokkum; † 25. Mai 1555 in Löwen), war ein Mediziner, Astronom, Mathematiker, Kartograf und Instrumentenbauer. Frisius schuf Globen und verbesserte mathematische und astronomische Instrumente, etwa das Astrolabium und den Gradstock. Er wandte die Mathematik bei der Vermessung und Navigation in einer neuen Art an, entwickelte Vorstufen der Triangulation und publizierte 1544 über die Verwendung der Camera Obscura bei der Beobachtung der Sonnenfinsternis vom 24. Januar 1544. (de)
- Regnier Gemma Frisius (Dokkum, Frisia, 9 de diciembre de 1508 - Lovaina, Brabante, 25 de mayo de 1555) fue un astrónomo y matemático neerlandés, famoso por su habilidad en la construcción de instrumentos de medida y por las teorías que elaboró, que fueron de ayuda a la navegación marítima. Frisius era nativo de la región costera de Frisia (Países Bajos) y, por esta razón, se puede explicar el sobrenombre latinizado de Frisius que, normalmente, en el castellano de la época, suele encontrarse como apodo, Gemma el Frisio. En la actualidad Gemma es uno de los eminentes astrónomos de la antigüedad que posee su nombre asociado a un cráter de la Luna. (es)
- Gemma Frisius (/ˈfrɪziəs/; born Jemme Reinerszoon; December 9, 1508 – May 25, 1555) was a Frisian physician, mathematician, cartographer, philosopher, and instrument maker. He created important globes, improved the mathematical instruments of his day and applied mathematics in new ways to surveying and navigation. Gemma's rings, an astronomical instrument, are named after him. Along with Gerardus Mercator and Abraham Ortelius, Frisius is often considered one of the founders of the Netherlandish school of cartography, and significantly helped lay the foundations for the school's golden age (approximately 1570s–1670s). (en)
- Gemma Frisius, né Jemme Reinerszoon, est un cartographe et mathématicien né à Dokkum (Frise) le 9 décembre 1508, mort à Louvain le 25 mai 1555 . (fr)
- Rainer Gemma Frisio, noto anche come Jemme Reinerszoon Frisius (Dongeradeel, 9 dicembre 1508 – Lovanio, 25 maggio 1555), è stato un matematico e cartografo olandese. (it)
- ゲンマ・フリシウス（Gemma Frisius または Reiner Gemma、姓のGemmaはヘンマ、ゲマとも、1508年12月9日 - 1555年5月25日）はフリースランド（現在のオランダ）の数学者、地図製作者、天文観測機器製作者である。地球儀の製作や、天文観測機器の改良によって知られる。 フリースランドのw:Dokkumの貧しい家に生まれるが、ルーヴェン大学で医学を学び、そこで医学を教えた。学生の頃から、地球儀や天体観測機器をつくる工房を作り、その製作する機器の精度はチコ・ブラーエらに賞賛された。1529年に(w:Peter Apianus, 1495-1552)の地理書Cosmographiaの改訂版を出版した。1533年にCosmographia増補版を出版しその中に三角測量の方法を記述した。天体観測機器として太陽高度を観測するクロススタッフやアストロラーベ、アストロノミカル・リングなどを改良した。1530年には正確な時計を使えば経度が求まることを示したが、この方法を実用化するための正確な時計が得られるのは200年後のジョン・ハリソンによってである。 フリシウスは後に続くゲラルドゥス・メルカトル、、ジョン・ディーらに影響を与えた。 (ja)
- Gemma Frisius, também citado como Gemma Reiner Frisius ou Jemme Reinersz (Dokkum, Frísia, 9 de dezembro de 1508 - Lovaina, 25 de maio de 1555), foi médico, astrônomo, matemático, cartógrafo e fabricante de instrumentos matemáticos. Notabilizou-se pela sua habilidade em construir instrumentos de medição e pela teorias que elaborou, e que foram de grande ajuda para a navegação marítima. Ele criou globos com modelos tridimensionais da Terra, melhorou os instrumentos matemáticos da sua época e aplicou a matemática sob novos prismas para a pesquisa e navegação. (pt)
- Ге́мма Фри́зиус (лат. Gemma Frisius, нидерл. Jemme Reinerszoon; 8 декабря 1508, Доккюм, Фрисландия — 25 мая 1555, Лёвен) — нидерландский математик, врач, картограф, философ, гравёр, мастер астрономических инструментов. Настоящее имя: Йе́мме Ре́йнерсзоон, свои латинские сочинения он подписывал «Фризиус» («Фризиец») по названию родной Фрисландии, прибрежной северной провинции Нидерландов. Создал в 1536 году один из старейших глобусов, улучшил ряд инструментов своего времени, применяемых в прикладной математике, геодезии и навигации. В честь учёного назван лунный кратер. (ru)
- 赫马·弗里修斯（荷蘭語：Gemma Frisius，1508年12月9日－1555年5月25日），文艺复兴时期荷兰探险家。他曾制作地球仪和地图。他在其论著《》书中提出，经线可以用时钟来确定。虽然，这对16世纪来说并不实际，但是，当发明了非常精确的便携式时钟后，这一观点便被证明了。 (zh)
- Regnier Gemma Frisius (1508-1555) estis germana fizikisto, matematikisto, kartografo, filozofo kaj instrumento-fabrikanto. Li kreis gravajn terglobojn, plibonigis la tiamajn matematikajn instrumentojn kaj aplikis matematikon per novaj manieroj pri maraj esplorado kaj navigado. Li studis en la Universitato de Loveno kie li doktoriĝis pri Medicino kaj tie li restis la tutan tempon de sia vivo. Liaj instrumentoj estis laŭdataj de Tiko Braho (1546-1601). En 1533, li unuafoje priskribis la metodon pri triangulado nuntempe uzata por mezuradoj. (eo)
- Gemma Frisius, ook wel Jemme Reinerszoon Frisius (Dokkum, 8 december 1508 – Leuven, 25 mei 1555) was een Nederlandse geograaf, wiskundige en arts. Gemma Frisius werd geboren in Friesland in een arm gezin. Hij was in zijn jeugd kreupel, maar daar is hij op latere leeftijd van genezen. Hij studeerde aan de universiteit van Leuven onder andere wiskunde en astronomie. Hij was de eerste die de driehoeksmeting beschreef, gebaseerd op de eigenschap dat de driehoek volledig is bepaald door een zijde en de aanliggende hoeken. Zijn kennis werd gebruikt in de cartografie en landmeetkunde. (nl)
- Gemma Rainerszoon Frisius, född 8 december 1508 i Dokkum, Friesland (därav tillnamnet Frisius), död 25 maj 1555 i Leuven, var en läkare, matematiker, astronom och geodet. Gemma Frisius var från 1541 professor i medicin vid universitetet i Leuven, men är mest bekant för sina vid sidan av hans läkarverksamhet bedrivna astronomiska och kartografiska arbeten. Han utvecklade bland annat en metod för longitudbestämningar genom användning av noggranna transportabla ur (1530) och den mycket använda trianguleringen (1533). Hans viktigaste skrift är De principiis astronomiæ, cosmonomiæ et cosmographiæ, deque usu globi cosmographici (1547). (sv)
|
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
