Тагтаа

Тагтаа; Оршин байсан хугацаа: Эрт Миоцен–с Одоог хүртэл
	; Хөхөмдөг тагтаа(Columba livia domestica)
Биологийн ангилал
Аймаг:	Амьтан;
Хүрээ:	Хөвчтөн;
Дэд хүрээ:	Сээр нуруутан;
Анги:	Жигүүртэн;
Баг:	Тагтаатан;
Овог:	Тагтаа, Columbidae; Illiger, 1811

Тагтаа нь Columbidae овгийн шувуу юм. Өргөн тархсан ба хамгийн их суурьшсан нь Индонез болон Австралийн бүс нутаг болно. Тагтааны 300 орчим зүйл бий.

Төрх

Тагтааны далавчны урт 20-27 см, жин нь 200-650 гр байдаг ба Евроази, Африк, Австралид өргөн тархсан байдаг. Тагтааг хүмүүс ойролцоогоор 5000-10000 жилийн өмнөөс гаршуулан тэжээж эхэлсэн гэж үздэг. Энэ хугацаанд тагтаа судлаачид өнгө, биеийн хэлбэр, зориулалтаараа өөр өөр 800 орчим төрөл зүйлийн тагтааг гарган авчээ.

Тагтаа нь нилээд удаан хугацааны турш хүмүүсийн шуудан харилцааны гол арга хэрэгсэл байсан юм.

Тагтаа нь эр, эмээрээ хослон насан туршдаа хамт амьдрах бөгөөд эр тагтаа нь эм тагтааныхаа өмнө эргэлдэн бүжиглэж, чанга дуу авиа гаргах зэргээр анхаарлыг нь татахыг хичээсээр эцэст нь амжилт олж хамт амьдарч эхэлнэ. Тагтаа нь нэг жилийн дотор долоогоос найман удаа өндөглөхдөө тус бүрдээ хоёр өндөг, хааяа нэг өндөг гаргах ба үүр барих, өндөг дарахдаа эр эм тагтаа тус тусын үүрэгтэй байдаг. Эр тагтаа нь модны нарийн мөчир, өвс зэргийг олж цуглуулан авчрахад эм нь эвийг нь олж эвтэйхэн байрлуулах үүрэг хүлээнэ. Өндөг дарахад мөн хоёул ээлжлэн дарах боловч ихэнх цагийг эм тагтаа дарж өнгөрөөнө. Эр тагтаа нь ихэвчлэн өдрийн цагаар эм тагтааг ус уухаар явахад өндгөө дарж үлдэнэ. Дэгдээхэй нь ойролцоогоор 35 -37 хоногийн дараа бие даан нисэж чадах бөгөөд энэ үедээ эцэг эхтэйгээ ижилхэн харагдах болсон байдаг.

Зургийн цомог

Диваажингийн цэнхэр тагтаа буюу Сейшелийн цэнхэр тагтаа (Alectroenas pulcherrima)
Хотын тагтаа (Columba livia f. domestica)
Чидун тагтаа (Columba arquatrix)