Majdan Sieniawski
50°17′27″N 22°43′05″E/50,290833 22,718056| wieś | |
 Kościół parafialny pw. św. Mikołaja Biskupa w Majdanie Sieniawskim | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
206 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2021) |
1434[2] |
| Strefa numeracyjna |
16 |
| Kod pocztowy |
37-534[3] |
| Tablice rejestracyjne |
RPZ |
| SIMC |
0598842[4] |
Położenie na mapie gminy Adamówka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu przeworskiego  | |
| 50°17′27″N 22°43′05″E/50,290833 22,718056[1]
| |
Majdan Sieniawski – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim, w gminie Adamówka[4]. Leży na Płaskowyżu Tarnogrodzkim.
W II Rzeczypospolitej wieś w powiecie jarosławskim województwa lwowskiego.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
Duża powierzchnia miejscowości wynika z podzielenia jej przez lasy. Wokół miejscowości znajdują się pola uprawne.
Części wsi
[edytuj | edytuj kod]| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0598859 | Bukowiec Mały | część wsi |
| 0598865 | Bukowiec Wielki | część wsi |
| 0598871 | Chałupki | część wsi |
| 0598888 | Dobropol | część wsi |
| 0598894 | Końska Ulica | część wsi |
| 0598902 | Nowiny | część wsi |
| 0598919 | Osówka Dolna | część wsi |
| 0598925 | Osówka Górna | część wsi |
| 0598931 | Pustki | część wsi |
| 0598948 | Wiry | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Nazwa wsi pochodzi od nazwiska założycieli rodziny Sieniawskich. Początki wsi sięgają XVI wieku, a założył ją Mikołaj z Granowa Sieniawski; początkowymi osadnikami byli jeńcy tatarscy, którzy zajmowali się karczowaniem lasów i obsługą smolarni. W 1883 roku w Majdanie Sieniawskim urodził się prof. Adam Gruca - polski ortopeda. W 1898 roku wybrano zwierzchność gminną, której naczelnikiem został Michał Wolanin[6]. W 1937 roku podczas strajku chłopskiego doszło we wsi do starć z policją państwową, w czasie których zginęło 15 chłopów[7].
W latach 1943–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 38 Polaków[8]. 29 czerwca 1944 roku bohaterską śmiercią zginęła służebnica boża Julia Buniowska zastrzelona przez własowca[9].
Kościół
[edytuj | edytuj kod]- Cerkiew Greckokatolicka.
W 1674 roku Hieronim Sieniawski ufundował w Majdanie Sieniawskim parochię greckokatolicką[10].
- Kościół Rzymskokatolicki.
W 1714 roku Adam Mikołaj Sieniawski ufundował parafię i kościół pw. św. Krzyża i św. Mikołaja Biskupa. Pierwszym proboszczem ks. Andrzej Rymar. Do parafii należały: Majdan Sieniawski, Adamówka, Krasne i Pawłowa. Wraz z kościołem zbudowano szkołę parafialną, w której uczył organista[11].
Kościół w Majdanie Sieniawskim służył wiernym aż do 26 października 1954 roku gdy z powodu niewyjaśnionych przyczyn uległ spaleniu. Przez dwa lata trwały starania o pozwolenie na budowę nowej świątyni; dopiero po interwencji prof. Adama Grucy u najwyższych władz w 1956 roku otrzymano pozwolenie i budowę nowego murowanego kościoła ukończono w 1960 roku. Wiele lat później zbudowano też kościół filialny pw. Miłosierdzia Bożego[12].
Oświata
[edytuj | edytuj kod]Początki szkolnictwa w Majdanie Sieniawskim są datowane na początek XIX wieku, gdy powstała szkoła parafialna przy cerkwi pw. św. Michała Archanioła.
24 maja 1843 roku Anna Zofia Sapieżanka założyła w Majdanie Sieniawskim ochronkę, która następnie została przekształcona w szkołę parafialną. W 1868 roku szkoła stała się trywialna, a 24 maja 1874 roku rozporządzeniem Rady Szkolnej Krajowej zmieniona na etatową 2-klasową. w 1876 roku zbudowano drewniany budynek szkolny
W 1920 roku szkoła została wyremontowana, ale w 1935 roku budynek z powodu złego stanu zawalił się. W latach 1935–1936 zbudowano nowy budynek szkolny. Podczas II wojny światowej w szkole była kwatera wojsk niemieckich, co spowodowało jej częściowe zdewastowanie. W 1945 roku szkoła ponownie rozpoczęła działalność, a długoletnim kierownikiem i dyrektorem w latach 1948-1998 był Piotr Bojarski. W latach 1998–1999 ukończono budowę nowej części budynku szkolnego. Patronem szkoły jest bł. ks. Jerzy Popiełuszko[13].
Sport i rekreacja
[edytuj | edytuj kod]W Majdanie Sieniawskim działa klub piłkarski GKS "Majdan Sieniawski", który został założony w 2000 roku. W sezonie 2023/2024 występuje w przeworskiej klasie "A" (seniorzy)[14]. Klub posiada również sekcje "Juniora Starszego" występującego w Jarosławskiej lidze "okręgowej".
Zobacz
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 75557
- ↑ Wieś Majdan Sieniawski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-12-28], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 757 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ Skorowidz Powiatu Jarosławskiego na rok 1902 (str. 56) [dostęp 2017-11-21]
- ↑ Praca Zbiorowa 1957 ↓, s. 267,.
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 264-265, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
- ↑ Julia Buniowska (1924-1944) [online], Gmina Adamówka [dostęp 2023-05-29] (pol.).
- ↑ Skorowidz Powiatu Jarosławskiego na rok 1902 (str. 101) [dostęp 2017-11-21]
- ↑ Historia Majdanu Sieniawskiego
- ↑ Artykuł o Historii parafii w "Tygodniku Katolickim Niedziela"
- ↑ Historia szkoły w Majdanie Sieniawskim
- ↑ Strona 90minut.pl
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Praca zbiorowa: Wielki Strajk Chłopski 1937. Warszawa: LSW, 1957.
- Sołectwo na stronie gminy
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Majdan 1.) ''Sieniawski'', [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 915.
