Muzeum Vincenta van Gogha

Muzeum van Gogha

Van Gogh Museum

Gmach Muzeum van Gogha
Państwo	Holandia
Miejscowość	Amsterdam
Adres	P.O. Box 75366 1070 AJ Amsterdam
Data założenia	1973
Dyrektor	Axel Rüger
Położenie na mapie Amsterdamu Muzeum van Gogha
Położenie na mapie Holandii Muzeum van Gogha
Położenie na mapie Holandii Północnej Muzeum van Gogha
52°21′30,3″N 4°52′51,9″E
Strona internetowa

Jedzący kartofle, jedno z najcenniejszych dzieł sztuki eksponowanych w Muzeum van Gogha

Portret van Gogha namalowany przez jego przyjaciela Paula Gauguina. Część stałej ekspozycji muzeum

Martwa natura: wazon z piętnastoma słonecznikami to jedyny znajdujący się w posiadaniu Muzeum obraz, z liczącego ogółem siedem płócien cyklu Słoneczników van Gogha

Van Gogh Museum – muzeum w Amsterdamie (Holandia) poświęcone sztuce Vincenta van Gogha i czasom, w których żył. Aktualnie znajduje się tam ponad 200 obrazów mistrza, 500 jego rysunków i 700 listów; jest to największa taka kolekcja na świecie. Oprócz tego zgromadzono tam wiele innych związanych z nim pamiątek, m.in. fotografii i rzeczy osobistych. W muzeum podziwiać można także inne dzieła sztuki – prace przyjaciół malarza: m.in. Paula Gauguina, Toulouse-Lautreca oraz artystów, których van Gogh podziwiał, jak Léon Lhermitte i Jean-François Millet, organizowane są wystawy sztuki dziewiętnastowiecznej. Najstarsze eksponaty pochodzą z 1840, najmłodsze z roku 1920.

W bibliotece muzeum znajduje się ponad 24 000 książek i 4500 innych publikacji, takich jak katalogi wystawowe i artykuły prasowe. Do zbiorów włączono dziewiętnastowieczną kolekcję piśmiennictwa należącą do Arti et Amicitiae – amsterdamskiego stowarzyszenia artystów. Zasoby biblioteki wzbogacane są każdego roku o około 1000 publikacji.

Gmach Muzeum van Gogha został oddany do użytku w 1973, w 1999 został wyremontowany i częściowo przebudowany. Po dziesięciomiesięcznej renowacji otwarcia dokonała Beatrycze – królowa Holandii.

Historia kolekcji

Trzon kolekcji stanowią dzieła sztuki należące pierwotnie do Theo van Gogha, młodszego brata Vincenta. Po jego śmierci odziedziczyła je wdowa po Theo – Johanna van Gogh-Bonger (1862-1925), a po jej śmierci Vincent Willem van Gogh (1890-1978), syn tej ostatniej. W 1962, dzięki staraniom władz holenderskich, kolekcję przekazano Fundacji Vincenta van Gogha. Fundacja oddała kolekcję do Muzeum van Gogha jako stały depozyt. Muzeum otwarte zostało w 1973, z czasem ekspozycję wzbogacano o kolejne, pozyskiwane na własność lub wypożyczane dzieła sztuki dziewiętnastowiecznej i eksponaty. W ostatnich latach zakupiono dzieła takich artystów jak: Claude Monet, Edouard Manet i Camille Pissarro.

Najcenniejsze dzieła

Do najcenniejszych eksponatów znajdujących się w Muzeum van Gogha należą jego płótna: Jedzący kartofle, Pokój van Gogha w Arles, jeden obraz z cyklu Słoneczników oraz Pole pszenicy z krukami – obraz namalowany na krótko przed śmiercią Vincenta i przez wielu uważany za jego ostatni.

Oprócz prac Vincenta van Gogha wystawianych jest wiele obrazów innych sławnych malarzy.

Organizacja

Muzeum van Gogha zlokalizowane jest w dwóch budynkach – budynku głównym (zaprojektowanym przez Gerrita Rietvelda, ukończonym przez partnerów) oraz dobudowanym „skrzydle wystawowym”, które jest dziełem Kisho Kurokawy. Budynek główny jest starszy (ukończony w 1973), pierwotnie mieściło się tam całe muzeum. Skrzydło wystawowe oddano do użytku dopiero w 1999 i od tego czasu w starym budynku znajduje się jedynie stała ekspozycja. W kompleksie znajdują się ponadto restauracja i sklep, przeznaczone dla odwiedzających. Kolejną atrakcją jest możliwość pogłębienia wiedzy o van Goghu i innych artystach – w sali przeznaczonej do prezentacji dostępne są książki i komputery z dostępem do internetu; instytucja prowadzi działalność naukowo-badawczą i edukacyjną. W bezpośrednim sąsiedztwie muzeum, w willi gdzie mieszkał niegdyś architekt Jan de Bie Leuveling Tjeenk (1885-1940), zlokalizowana jest biblioteka Muzeum van Gogha.

Z kompleksem wystawowym sąsiaduje biurowiec oddany na potrzeby administracji muzeum.

Liczba odwiedzających

• 2004 – 1 338 105
• 2003 – 1 341 586
• 2002 – 1 592 771
• 2001 – 1 276 309
• 2000 – 1 312 204

Źródło: Amsterdam Institute for Business and Economic Research (ESI-VU).

Kradzież dzieł z Muzeum van Gogha

W nocy z 7 na 8 grudnia 2002 skradziono z muzeum dwa obrazy van Gogha: Widok morza w Scheveningen (Zeegezicht bij Scheveningen) i Wyjście kongregacji z kościoła w Nuenen (Het uitgaan van de hervormde kerk te Nuenen).

Sprawcy kradzieży dostali się do budynku Muzeum przez dach. Na miejscu znaleziono wybite okno i linę długości 4,5 m. przywiązaną z tyłu budynku. Ochrona budynku i policja była zdumiona, że złodziejom udało się wtargnąć niezauważonym do budynku stale patrolowanego przez strażników, zaopatrzonego w kamery i czujniki wykorzystujące podczerwień.

Pierwszego ze złodziei schwytano 12 grudnia 2003 w Puerto Banus, luksusowej dzielnicy na przedmieściach Marbelli w Hiszpanii. Był to Octave Durham (31 lat), znany policji jako „Małpa” (The Monkey). Drugi ze sprawców kradzieży – Henk Bieslijn (31 lat) ujęty został w tym samym roku w Amsterdamie. 8 kwietnia 2005 złodzieje zostali skazani na odpowiednio 4,5 roku pozbawienia wolności i 4 lata pozbawienia wolności. Nakazano im również zapłacenie 350 000 euro odszkodowania. Orzeczenie oparto na dowodach w postaci śladów DNA pozostawionych na porzuconych przez włamywaczy czapce i kapeluszu. Sąd wziął również pod uwagę zeznania świadków.

Płótna zostały odzyskane podczas śledztwa prowadzonego przez włoską policję podatkowa i graniczną. Autentyczność dzieł została jednoznacznie potwierdzona i mają one być zwrócone muzeum. Kradzież obrazów Vincenta van Gogha uważana jest za jeden z największych współczesnych rabunków dzieł sztuki.

Kradzież dzieł z Muzeum van Gogha w Amsterdamie zbiegła się w czasie z drugą zuchwałą kradzieżą w Holandii – w tym samym tygodniu z wystawy z haskiego muzeum skradziono klejnoty warte 5 milionów dolarów. Rozbudziło to dyskusję na temat systemów zabezpieczeń stosowanych w muzeach.

Zobacz też

• lista najczęściej odwiedzanych muzeów sztuki (2017)

Linki zewnętrzne

• Strona o van Goghu powstała przy współpracy Muzeum van Gogha – galeria, teksty źródłowe (pol.)
• Muzeum van Gogha w serwisie fullinfo.pl [online], fullinfo.pl [zarchiwizowane z adresu 2012-10-24]  (pol.).