โบโกฮะรอม

โบโกฮะรอม
جماعة أهل السنة للدعوة والجهاد มีส่วนร่วมในการก่อความไม่สงบของกลุ่มโบโกฮะรอม
ปฏิบัติการ	2545–ปัจจุบัน
แนวคิด	วะฮาบีย์ ซะละฟีย์ รากฐานนิยมอิสลาม ต่อต้านชีอะฮ์ ต่อต้านตะวันตก
ผู้นำ	โมฮัมเหม็ด ยูซูฟ (2545–2552) † อะบูบะการ์ เชเกา (2552–2564) † อะบู อูมายมาตา (2565–ปัจจุบัน)
พื้นที่ปฏิบัติการ	ไนจีเรีย, แคเมอรูน, ไนเจอร์, ชาด
กำลังพล	อย่างน้อย 15,000 คน (แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล, มกราคม 2558) 20,000 คน (ชาด, มีนาคม 2558) 4,000–6,000 คน (สหรัฐอเมริกา, กุมภาพันธ์ 2558)
ส่วนหนึ่งของ	รัฐอิสลามอิรักและเลแวนต์ (2558–2559)
ปรปักษ์	ไนจีเรีย แคเมอรูน ไนเจอร์ ชาด เบนิน (ประกาศ)

โบโกฮะรอม (อังกฤษ: Boko Haram, "การศึกษาตะวันตกถูกห้าม") เป็นขบวนการอิสลามก่อการร้ายมีฐานในทางตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไนจีเรีย นอกจากนี้ยังปฏิบัติการในประเทศชาด ไนเจอร์และทางเหนือของแคเมอรูน มีสมาชิกประเมินอยู่ระหว่าง 4,000-20,000 คน โบโกฮะรอมประกาศสวามิภักดิ์ต่อกลุ่มรัฐอิสลามอิรักและลิแวนต์ (ISIL) ระหว่าง 2558–2559 ภายหลังกลุ่มเกิดการแตกแยกจนบางส่วนที่นิยม ISIL แยกตัวเป็นกลุ่มรัฐอิสลาม จังหวัดแอฟริกาตะวันตก (ISWAP) ซึ่งเป็นปรปักษ์กับโบโกฮะรอม อะบูบะการ์ เชเกา ผู้นำที่ครองอำนาจตั้งแต่ 2552 ปลิดชีพตนเองหลังปะทะกับกลุ่ม ISWAP ในยุทธการที่ป่าแซมบิซาในเดือนพฤษภาคม 2564 ต่อมาในเดือนพฤษภาคม 2565 โบโกฮะรอมประกาศว่าอะบู อูมายมาตาจะเป็นผู้นำกลุ่มคนใหม่

โบโกฮะรอมฆ่าพลเรือนกว่า 5,000 คนระหว่างเดือนกรกฎาคม 2552 ถึงเดือนมิถุนายน 2557 รวมอย่างน้อย 2,000 คนในช่วงครึ่งแรกของปี 2557 ในการโจมตีซึ่งส่วนใหญ่เกิดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เหนือ-กลางและกลางของไนจีเรีย การฉ้อราษฎร์บังหลวงในราชการความมั่นคงและการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่ราชการก่อบั่นทอนความพยายามรับมือกับความไม่สงบดังกล่าว นับแต่ปี 2552 โบโกฮะรอมลักพาตัวชาย หญิงและเด็กกว่า 500 คน รวมการลักพาตัวเด็กนักเรียนหญิง 278 คนจากชิบอค (Chibok) ในเดือนเมษายน 2557 ประชาชน 650,000 คนหนีจากพื้นที่ขัดแย้งจนถึงเดือนสิงหาคม 2557 เพิ่มขึ้น 200,000 คนนับจากเดือนพฤษภาคมปีนั้น เมื่อสิ้นปี มีประชาชนหนีแล้ว 1.5 ล้านคน