Перайсці да зместу

Снягір: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўка
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
дапаўненне, шаблон
др →Крыніцы: замена Заўваг на Крыніцы, перанесена: {{заўвагі}} → {{Крыніцы}}, == Заўвагі == → == Крыніцы == з дапамогай AWB
 
(Не паказана 14 прамежкавых версій 7 удзельнікаў)
Радок 2: Радок 2:
| name =
| name =
| regnum = Жывёлы
| regnum = Жывёлы
| image file = Pyrrhula pyrrhula bl1.jpg
| image title =
| image descr =
| parent = Pyrrhula
| parent = Pyrrhula
| rang = Від
| rang = Від
Радок 17: Радок 14:
| range map width =
| range map width =
| range legend =
| range legend =
| iucnstatus =
| wikispecies = Pyrrhula pyrrhula
| wikispecies = Pyrrhula pyrrhula
| commons = Category:Pyrrhula pyrrhula
| iucn =149595
| iucnstatus =LC
| iucnstatus =LC
| itis = 179180
| ncbi = 37607
| eol = 919552
}}
}}
'''Снягір''', '''Звычайны снягір''', '''Гіль'''<ref name="Інбелкульт">{{кніга
|аўтар =
|частка =
|загаловак = Беларуская навуковая тэрміналогія: слоўнік лясных тэрмінаў
|арыгінал =
|спасылка = http://www.slounik.org/bnt08/l18/4
|адказны =
|выданне =
|месца = Мінск
|выдавецтва = Інбелкульт
|год = 1926
|том = Вып. 8
|старонкі =
|старонак = 80
|серыя =
|isbn =
|тыраж =
}} — у крыніцы пад назвай {{btname|Pyrrhula coccinea}}</ref>, '''Жуланчык''' (стар.) (''Pyrrhula pyrrhula'') — [[Птушкі|птушка]] сямейства ўюрковых.


== Апісанне ==
'''Снягір''', '''звычайны снягір''', '''гіль''', '''жуланчык''' (стар.) (''Pyrrhula pyrrhula'') — [[Птушкі|птушка]] сямейства уюрковых.
Даўжыня цела 15-17 см, размах крылаў 22-29 см. Выразны [[палавы дымарфізм]]. Самец з чырвонымі, самка са светла-шэра-карычневымі грудзьмі, чорным верхам галавы, папялістай спіной, белым надхвосцем і белай паласой на крыле (добра бачнай у палёце). Каржакаваты сілуэт. Кароткая «гарбатая» дзюба. Маладыя больш карычневыя, з карычневай галавой. Голас: ціхія, хрыпучыя свісты і скрыпы. Спеў: кароткія свісты ў перамешку са скрыпам і шыпеннем.


== Пашырэнне ==
Снягір жыве ў лясах з густым падгайкам, пазбягае толькі чысты сасоннік, таксама яго можна сустрэць у садах і парках гарадоў (асабліва ў час качавання).
Арэал: Еўропа (акрамя паўднёва-заходняй і паўднёва-ўсходняй частак) праз Сібір шырокім поясам да Камчаткі і Японіі ўключна, на поўдні да паўночнай Манголіі, а таксама Каўказ, паўночная Турцыя і паўночны Іран.


Насяляе вільготныя хваёвыя або мяшаныя дрэвастоі з прымессю елак (асабліва ў падросце) або высокіх густых ядлоўцаў, ускрайкі алешнікаў з прымессю елак, старыя паркі, сады. У Татрах даходзіць да 1580 м, на Каўказе — да верхняй мяжы лесу (2500—2700 м). Узімку часта ў агародах, садах, вёсках і нават гарадах.
Улетку птушка жыве як у густых лясах, так і ў рэдкалессі на краях гарэлых лясоў і высечак, але паколькі трымаецца ён вельмі схавана і рэдка трапляецца на вочы, яго нячаста можна заўважыць у гэты час года. Але зімой не заўважыць рознакаляровую птушку ў зграйках проста немагчыма.


На Беларусі нешматлікі на гнездаванні від, адзначаецца ў большай колькасці ў час качовак і міграцый, а таксама на зімоўцы. Улетку птушка жыве як у густых лясах, так і ў рэдкалессі на краях гарэлых лясоў і высечак, але паколькі трымаецца ён вельмі схавана і рэдка трапляецца на вочы, яго нячаста можна заўважыць у гэты час года. Але зімой не заўважыць рознакаляровую птушку ў зграйках проста немагчыма.
== Літаратура ==
* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.15: Следавікі — Трыо|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=2002|том=15|старонак=552|isbn=985-11-0251-2 (Т. 15)|тыраж=10&nbsp;000}}


== Асаблівасці біялогіі ==
{{пачатак артыкулу:Біялогія}}
Корміцца насеннем раслін, ягадамі (асабліва [[рабіна|рабіны]]).

Гняздо добра замаскіраванае, на бакавых галінах елак, унутры ядлоўцаў або іншых кустоў. У падросце на вышыні прыбл. 1,5 м ад зямлі, у высокіх елках на ніжніх галінах — на вышыні 5-6 м. Няшчыльнае, з сухіх галінак хваёвых дрэў (да 30 см, часта сарваных з дрэва, на якім звіта гняздо) з прымессю моху і рэдка адраўнелых сцёблаў травяністых раслін; высцілка з сухой травы, карэньчыкаў, моху і валосся, рэдка лішайнікаў.

[[File:Pyrrhula pyrrhula europoea Gouvieux 222.jpg|thumb|left|Яйкі]]
Яйкі (звычайна 4-5, часам 3-7) авальныя, з завостраным вузейшым канцом, блакітныя ці зялёна-блакітныя; плямкі і рыскі кармінавыя, вішнёвыя або пурпурова-карычневыя, іх больш на шырокім канцы. Часам глыбокіяплямкі светла-чырвона-фіялетавыя.

== Падвіды ==
* ''P. p. pyrrhula'' — Скандынавія, Цэнтральная і Усходняя Еўропа, Заходняя Сібір да Якуціі;
* ''P. p. europaea'' (сін. ''P. p. coccinea'') — паўночна-заходняя частка кантынентальнай Еўропы (ад Даніі да Пірэнеяў);
* ''P. p. iberiae'' — Пірэнейскі паўвостраў;
* ''P. p. pileata'' — Брытанскія астравы;
* ''P. p. rossikowi'' — Каўказ, паўночна-ўсходняя частка Малой Азіі;
* ''P. p. caspica'' — паўночны Іран.

Акрамя таго, вылучаюцца яшчэ 3 падвіды.

== Крыніцы ==
{{Крыніцы}}

== Літаратура ==
* {{Крыніцы/БелЭн|15|Снягір, гіль|Самусенка Э. Р.|71}}
* Птушкі Еўропы: Палявы вызначальнік. — Варшава: Навуковае выдавецтва ПНВ, 2000. — 540 с.: іл. ISBN 83-01-13187-X


{{Бібліяінфармацыя}}
[[Катэгорыя:Вераб'інападобныя]]


[[Катэгорыя:Уюрковыя]]
[[als:Gimpel (Vogel)]]
[[Катэгорыя:Жывёлы, апісаныя ў 1758 годзе]]
[[ba:Ҡыҙылтүш]]
[[Катэгорыя:Птушкі Еўразіі]]
[[be-x-old:Гіль]]
[[bg:Червенушка]]
[[br:Beuf]]
[[ca:Pinsà borroner]]
[[ceb:Pyrrhula pyrrhula]]
[[cs:Hýl obecný]]
[[csb:Cybaba]]
[[cv:Уйăп]]
[[cy:Coch y Berllan]]
[[da:Dompap]]
[[de:Gimpel (Art)]]
[[en:Eurasian Bullfinch]]
[[eo:Pirolo]]
[[es:Pyrrhula pyrrhula]]
[[et:Leevike]]
[[eu:Gailupa]]
[[fa:سهره سرسیاه]]
[[fi:Punatulkku]]
[[fo:Prýðisígða]]
[[fr:Bouvreuil pivoine]]
[[frr:Doompaap]]
[[ga:Corcrán coille]]
[[gl:Cardeal (ave)]]
[[hr:Zimovka]]
[[hu:Süvöltő]]
[[is:Dómpápi]]
[[it:Pyrrhula pyrrhula]]
[[ja:ウソ]]
[[ka:სტვენია]]
[[kbd:Бзупагуэ]]
[[kk:Кәдімгі суықторғай]]
[[ko:멋쟁이]]
[[koi:Жонь]]
[[ku:Bersork]]
[[kv:Жонь]]
[[lt:Juodagalvė sniegena]]
[[lv:Svilpis]]
[[mn:Эгэл зана]]
[[mrj:Имниӧрш]]
[[myv:Тынгай]]
[[nl:Goudvink]]
[[nn:Dompap]]
[[no:Dompap]]
[[os:Мит-митгæнаг]]
[[pcd:Pion·ne]]
[[pl:Gil zwyczajny]]
[[pms:Pyrrhula pyrrhula]]
[[pt:Dom-fafe]]
[[ro:Mugurar]]
[[ru:Снегирь]]
[[rue:Снїгурь]]
[[sah:Балаҕан ымыыта]]
[[se:Ruksesruoivil]]
[[sh:Zimovka]]
[[sv:Domherre]]
[[tr:Bayağı şakrak kuşu]]
[[tt:Балан чыпчыгы]]
[[udm:Шушы]]
[[uk:Снігур]]
[[vep:Vilulind]]
[[vi:Pyrrhula pyrrhula]]
[[vls:Bloedvienke]]
[[wa:Pîlåd (oujhea)]]
[[zh:红腹灰雀]]

Актуальная версія на 13:29, 29 верасня 2024

Снягір
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Pyrrhula pyrrhula Linnaeus, 1758

Ахоўны статус

Сістэматыка
на Віківідах
Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  179180
NCBI  37607
FW  369520

Снягір, Звычайны снягір, Гіль[1], Жуланчык (стар.) (Pyrrhula pyrrhula) — птушка сямейства ўюрковых.

Апісанне

[правіць | правіць зыходнік]

Даўжыня цела 15-17 см, размах крылаў 22-29 см. Выразны палавы дымарфізм. Самец з чырвонымі, самка са светла-шэра-карычневымі грудзьмі, чорным верхам галавы, папялістай спіной, белым надхвосцем і белай паласой на крыле (добра бачнай у палёце). Каржакаваты сілуэт. Кароткая «гарбатая» дзюба. Маладыя больш карычневыя, з карычневай галавой. Голас: ціхія, хрыпучыя свісты і скрыпы. Спеў: кароткія свісты ў перамешку са скрыпам і шыпеннем.

Пашырэнне

[правіць | правіць зыходнік]

Арэал: Еўропа (акрамя паўднёва-заходняй і паўднёва-ўсходняй частак) праз Сібір шырокім поясам да Камчаткі і Японіі ўключна, на поўдні да паўночнай Манголіі, а таксама Каўказ, паўночная Турцыя і паўночны Іран.

Насяляе вільготныя хваёвыя або мяшаныя дрэвастоі з прымессю елак (асабліва ў падросце) або высокіх густых ядлоўцаў, ускрайкі алешнікаў з прымессю елак, старыя паркі, сады. У Татрах даходзіць да 1580 м, на Каўказе — да верхняй мяжы лесу (2500—2700 м). Узімку часта ў агародах, садах, вёсках і нават гарадах.

На Беларусі нешматлікі на гнездаванні від, адзначаецца ў большай колькасці ў час качовак і міграцый, а таксама на зімоўцы. Улетку птушка жыве як у густых лясах, так і ў рэдкалессі на краях гарэлых лясоў і высечак, але паколькі трымаецца ён вельмі схавана і рэдка трапляецца на вочы, яго нячаста можна заўважыць у гэты час года. Але зімой не заўважыць рознакаляровую птушку ў зграйках проста немагчыма.

Асаблівасці біялогіі

[правіць | правіць зыходнік]

Корміцца насеннем раслін, ягадамі (асабліва рабіны).

Гняздо добра замаскіраванае, на бакавых галінах елак, унутры ядлоўцаў або іншых кустоў. У падросце на вышыні прыбл. 1,5 м ад зямлі, у высокіх елках на ніжніх галінах — на вышыні 5-6 м. Няшчыльнае, з сухіх галінак хваёвых дрэў (да 30 см, часта сарваных з дрэва, на якім звіта гняздо) з прымессю моху і рэдка адраўнелых сцёблаў травяністых раслін; высцілка з сухой травы, карэньчыкаў, моху і валосся, рэдка лішайнікаў.

Яйкі

Яйкі (звычайна 4-5, часам 3-7) авальныя, з завостраным вузейшым канцом, блакітныя ці зялёна-блакітныя; плямкі і рыскі кармінавыя, вішнёвыя або пурпурова-карычневыя, іх больш на шырокім канцы. Часам глыбокіяплямкі светла-чырвона-фіялетавыя.

Падвіды

[правіць | правіць зыходнік]
  • P. p. pyrrhula — Скандынавія, Цэнтральная і Усходняя Еўропа, Заходняя Сібір да Якуціі;
  • P. p. europaea (сін. P. p. coccinea) — паўночна-заходняя частка кантынентальнай Еўропы (ад Даніі да Пірэнеяў);
  • P. p. iberiae — Пірэнейскі паўвостраў;
  • P. p. pileata — Брытанскія астравы;
  • P. p. rossikowi — Каўказ, паўночна-ўсходняя частка Малой Азіі;
  • P. p. caspica — паўночны Іран.

Акрамя таго, вылучаюцца яшчэ 3 падвіды.

Крыніцы

[правіць | правіць зыходнік]
  1. ↑ Беларуская навуковая тэрміналогія: слоўнік лясных тэрмінаў. — Мінск: Інбелкульт, 1926. — Т. Вып. 8. — 80 с. — у крыніцы пад назвай Pyrrhula coccinea

Літаратура

[правіць | правіць зыходнік]
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Снягір&oldid=4847864"