Перайсці да зместу

Снягір: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др катэгорыі
др Крыніцы: замена Заўваг на Крыніцы, перанесена: {{заўвагі}} → {{Крыніцы}}, == Заўвагі == → == Крыніцы == з дапамогай AWB
 
(Не паказана 6 прамежкавых версій 4 удзельнікаў)
Радок 2: Радок 2:
| name =
| name =
| regnum = Жывёлы
| regnum = Жывёлы
| image file = Pyrrhula pyrrhula bl1.jpg
| image title =
| image descr =
| parent = Pyrrhula
| parent = Pyrrhula
| rang = Від
| rang = Від
Радок 17: Радок 14:
| range map width =
| range map width =
| range legend =
| range legend =
| iucnstatus =
| wikispecies = Pyrrhula pyrrhula
| wikispecies = Pyrrhula pyrrhula
| commons = Category:Pyrrhula pyrrhula
| iucn =149595
| iucnstatus =LC
| iucnstatus =LC
| itis = 179180
| ncbi = 37607
| eol = 919552
}}
}}
'''Снягір''', '''Звычайны снягір''', '''Гіль'''<ref name="Інбелкульт">{{кніга
'''Снягір''', '''Звычайны снягір''', '''Гіль'''<ref name="Інбелкульт">{{кніга
Радок 46: Радок 37:


== Апісанне ==
== Апісанне ==
Даўжыня цела 15-17 см, размах крылаў 22-29 см. Выразны [[палавы дымарфізм]]. Самец з чырвонымi, самка са светла-шэра-карычневымi грудзьмi, чорным верхам галавы, папялiстай спiной, белым надхвосцем i белай паласой на крыле (добра бачнай у палёце). Каржакаваты сiлуэт. Кароткая «гарбатая» дзюбa. Маладыя больш карычневыя, з карычневай галавой. Голас: цiхiя, хрыпучыя свiсты i скрыпы. Спеў: кароткія свісты ў перамешку са скрыпам і шыпеннем.
Даўжыня цела 15-17 см, размах крылаў 22-29 см. Выразны [[палавы дымарфізм]]. Самец з чырвонымі, самка са светла-шэра-карычневымі грудзьмі, чорным верхам галавы, папялістай спіной, белым надхвосцем і белай паласой на крыле (добра бачнай у палёце). Каржакаваты сілуэт. Кароткая «гарбатая» дзюба. Маладыя больш карычневыя, з карычневай галавой. Голас: ціхія, хрыпучыя свісты і скрыпы. Спеў: кароткія свісты ў перамешку са скрыпам і шыпеннем.


== Пашырэнне ==
== Пашырэнне ==
Арэал: Еўропа (акрамя паўднёва-заходняй i паўднёва-ўсходняй частак) праз Сiбiр шырокiм поясам да Камчаткi i Японii ўключна, на поўдні да паўночнай Манголii, а таксама Каўказ, паўночная Турцыя i паўночны Iран.
Арэал: Еўропа (акрамя паўднёва-заходняй і паўднёва-ўсходняй частак) праз Сібір шырокім поясам да Камчаткі і Японіі ўключна, на поўдні да паўночнай Манголіі, а таксама Каўказ, паўночная Турцыя і паўночны Іран.


Насяляе вiльготныя хваёвыя або мяшаныя дрэвастоі з прымессю елак (асаблiва ў падросце) або высокiх густых ядлоўцаў, ускрайкi алешнiкаў з прымессю елак, старыя паркi, сады. У Татрах даходзiць да 1580 м, на Каўказе — да верхняй мяжы лесу (2500—2700 м). Узiмку часта ў агародах, садах, вёсках i нават гарадах.
Насяляе вільготныя хваёвыя або мяшаныя дрэвастоі з прымессю елак (асабліва ў падросце) або высокіх густых ядлоўцаў, ускрайкі алешнікаў з прымессю елак, старыя паркі, сады. У Татрах даходзіць да 1580 м, на Каўказе — да верхняй мяжы лесу (2500—2700 м). Узімку часта ў агародах, садах, вёсках і нават гарадах.


На Беларусі нешматлікі на гнездаванні від, адзначаецца ў большай колькасці ў час качовак і міграцый, а таксама на зімоўцы. Улетку птушка жыве як у густых лясах, так і ў рэдкалессі на краях гарэлых лясоў і высечак, але паколькі трымаецца ён вельмі схавана і рэдка трапляецца на вочы, яго нячаста можна заўважыць у гэты час года. Але зімой не заўважыць рознакаляровую птушку ў зграйках проста немагчыма.
На Беларусі нешматлікі на гнездаванні від, адзначаецца ў большай колькасці ў час качовак і міграцый, а таксама на зімоўцы. Улетку птушка жыве як у густых лясах, так і ў рэдкалессі на краях гарэлых лясоў і высечак, але паколькі трымаецца ён вельмі схавана і рэдка трапляецца на вочы, яго нячаста можна заўважыць у гэты час года. Але зімой не заўважыць рознакаляровую птушку ў зграйках проста немагчыма.
Радок 58: Радок 49:
Корміцца насеннем раслін, ягадамі (асабліва [[рабіна|рабіны]]).
Корміцца насеннем раслін, ягадамі (асабліва [[рабіна|рабіны]]).


Гняздо добра замаскiраванае, на бакавых галiнах елак, унутры ядлоўцаў або iншых кустоў. У падросце на вышынi прыбл. 1,5 м ад зямлi, у высокiх елках на нiжнiх галiнах — на вышынi 5-6 м. Няшчыльнае, з сухiх галiнак хваёвых дрэў (да 30 см, часта сарваных з дрэва, на якiм звiта гняздо) з прымессю моху i рэдка адраўнелых сцёблаў травянiстых раслiн; высцiлка з сухой травы, карэньчыкаў, моху i валосся, рэдка лiшайнiкаў.
Гняздо добра замаскіраванае, на бакавых галінах елак, унутры ядлоўцаў або іншых кустоў. У падросце на вышыні прыбл. 1,5 м ад зямлі, у высокіх елках на ніжніх галінах — на вышыні 5-6 м. Няшчыльнае, з сухіх галінак хваёвых дрэў (да 30 см, часта сарваных з дрэва, на якім звіта гняздо) з прымессю моху і рэдка адраўнелых сцёблаў травяністых раслін; высцілка з сухой травы, карэньчыкаў, моху і валосся, рэдка лішайнікаў.


[[File:Pyrrhula pyrrhula europoea Gouvieux 222.jpg|thumb|left|Яйкi]]
[[File:Pyrrhula pyrrhula europoea Gouvieux 222.jpg|thumb|left|Яйкі]]
Яйкi (звычайна 4-5, часам 3-7) авальныя, з завостраным вузейшым канцом, блакiтныя цi зялёна-блакiтныя; плямкi i рыскi кармiнавыя, вiшнёвыя або пурпурова-карычневыя, больш на шырокiм канцы. Часам глыбокіяплямкі светла-чырвона-фiялетавыя.
Яйкі (звычайна 4-5, часам 3-7) авальныя, з завостраным вузейшым канцом, блакітныя ці зялёна-блакітныя; плямкі і рыскі кармінавыя, вішнёвыя або пурпурова-карычневыя, іх больш на шырокім канцы. Часам глыбокіяплямкі светла-чырвона-фіялетавыя.


== Падвiды ==
== Падвіды ==
* ''P. p. pyrrhula'' — Скандынавiя, Цэнтральная i Усходняя Еўропа, Заходняя Сібір да Якуцii;
* ''P. p. pyrrhula'' — Скандынавія, Цэнтральная і Усходняя Еўропа, Заходняя Сібір да Якуціі;
* ''P. p. europaea'' (сiн. ''P. p. coccinea'') — паўночна-заходняя частка кантынентальнай Еўропы (ад Данii да Пiрэнеяў);
* ''P. p. europaea'' (сін. ''P. p. coccinea'') — паўночна-заходняя частка кантынентальнай Еўропы (ад Даніі да Пірэнеяў);
* ''P. p. iberiae'' — Пiрэнейскi п-аў;
* ''P. p. iberiae'' — Пірэнейскі паўвостраў;
* ''P. p. pileata'' — Брытанскiя а-вы;
* ''P. p. pileata'' — Брытанскія астравы;
* ''P. p. rossikowi'' — Каўказ, паўночна-ўсходняя частка Малой Азii;
* ''P. p. rossikowi'' — Каўказ, паўночна-ўсходняя частка Малой Азіі;
* ''P. p. caspica'' — паўночны Iран.
* ''P. p. caspica'' — паўночны Іран.


Акрамя таго, вылучаюцца яшчэ 3 падвiды.
Акрамя таго, вылучаюцца яшчэ 3 падвіды.


== Крыніцы ==
{{зноскі}}
{{Крыніцы}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==
* {{Крыніцы/БелЭн|15|Снягір, гіль|Самусенка Э. Р.|71}}
* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.15: Следавікі — Трыо|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=2002|том=15|старонак=552|isbn=985-11-0251-2 (Т. 15)|тыраж=10&nbsp;000}}
* Птушкі Еўропы: Палявы вызначальнік. — Варшава: Навуковае выдавецтва ПНВ, 2000. — 540 с.: іл. ISBN 83-01-13187-X
* Птушкі Еўропы: Палявы вызначальнік. — Варшава: Навуковае выдавецтва ПНВ, 2000. — 540 с.: іл. ISBN 83-01-13187-X


Радок 83: Радок 75:
[[Катэгорыя:Уюрковыя]]
[[Катэгорыя:Уюрковыя]]
[[Катэгорыя:Жывёлы, апісаныя ў 1758 годзе]]
[[Катэгорыя:Жывёлы, апісаныя ў 1758 годзе]]
[[Катэгорыя:Птушкі Еўразіі]]

Актуальная версія на 13:29, 29 верасня 2024

Снягір
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Pyrrhula pyrrhula Linnaeus, 1758

Ахоўны статус

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  179180
NCBI  37607
FW  369520

Снягір, Звычайны снягір, Гіль[1], Жуланчык (стар.) (Pyrrhula pyrrhula) — птушка сямейства ўюрковых.

Даўжыня цела 15-17 см, размах крылаў 22-29 см. Выразны палавы дымарфізм. Самец з чырвонымі, самка са светла-шэра-карычневымі грудзьмі, чорным верхам галавы, папялістай спіной, белым надхвосцем і белай паласой на крыле (добра бачнай у палёце). Каржакаваты сілуэт. Кароткая «гарбатая» дзюба. Маладыя больш карычневыя, з карычневай галавой. Голас: ціхія, хрыпучыя свісты і скрыпы. Спеў: кароткія свісты ў перамешку са скрыпам і шыпеннем.

Арэал: Еўропа (акрамя паўднёва-заходняй і паўднёва-ўсходняй частак) праз Сібір шырокім поясам да Камчаткі і Японіі ўключна, на поўдні да паўночнай Манголіі, а таксама Каўказ, паўночная Турцыя і паўночны Іран.

Насяляе вільготныя хваёвыя або мяшаныя дрэвастоі з прымессю елак (асабліва ў падросце) або высокіх густых ядлоўцаў, ускрайкі алешнікаў з прымессю елак, старыя паркі, сады. У Татрах даходзіць да 1580 м, на Каўказе — да верхняй мяжы лесу (2500—2700 м). Узімку часта ў агародах, садах, вёсках і нават гарадах.

На Беларусі нешматлікі на гнездаванні від, адзначаецца ў большай колькасці ў час качовак і міграцый, а таксама на зімоўцы. Улетку птушка жыве як у густых лясах, так і ў рэдкалессі на краях гарэлых лясоў і высечак, але паколькі трымаецца ён вельмі схавана і рэдка трапляецца на вочы, яго нячаста можна заўважыць у гэты час года. Але зімой не заўважыць рознакаляровую птушку ў зграйках проста немагчыма.

Асаблівасці біялогіі

[правіць | правіць зыходнік]

Корміцца насеннем раслін, ягадамі (асабліва рабіны).

Гняздо добра замаскіраванае, на бакавых галінах елак, унутры ядлоўцаў або іншых кустоў. У падросце на вышыні прыбл. 1,5 м ад зямлі, у высокіх елках на ніжніх галінах — на вышыні 5-6 м. Няшчыльнае, з сухіх галінак хваёвых дрэў (да 30 см, часта сарваных з дрэва, на якім звіта гняздо) з прымессю моху і рэдка адраўнелых сцёблаў травяністых раслін; высцілка з сухой травы, карэньчыкаў, моху і валосся, рэдка лішайнікаў.

Яйкі

Яйкі (звычайна 4-5, часам 3-7) авальныя, з завостраным вузейшым канцом, блакітныя ці зялёна-блакітныя; плямкі і рыскі кармінавыя, вішнёвыя або пурпурова-карычневыя, іх больш на шырокім канцы. Часам глыбокіяплямкі светла-чырвона-фіялетавыя.

  • P. p. pyrrhula — Скандынавія, Цэнтральная і Усходняя Еўропа, Заходняя Сібір да Якуціі;
  • P. p. europaea (сін. P. p. coccinea) — паўночна-заходняя частка кантынентальнай Еўропы (ад Даніі да Пірэнеяў);
  • P. p. iberiae — Пірэнейскі паўвостраў;
  • P. p. pileata — Брытанскія астравы;
  • P. p. rossikowi — Каўказ, паўночна-ўсходняя частка Малой Азіі;
  • P. p. caspica — паўночны Іран.

Акрамя таго, вылучаюцца яшчэ 3 падвіды.

  1. Беларуская навуковая тэрміналогія: слоўнік лясных тэрмінаў. — Мінск: Інбелкульт, 1926. — Т. Вып. 8. — 80 с. — у крыніцы пад назвай Pyrrhula coccinea